Devri

dalc'h .2

dalc'h .2

m. -où, -ezier

I.

(1) Tenue.

(1927) GERI.Ern 87. dalc'h m., tr. «Tenue.»

(2) (droit) =

(1942) LANB 21-22. Eun dalc'h a 3 boezellad winiz ha 5 gwenneg leve ar bloaz a ranke paea da Aotrouniez Keroulaz. Betek ar Revolusion eun dalc'h a veze war bep tamm douar ha ti da brofa d'eun aotrouniez bennak.

(3) (droit) Ressort, juridiction d'un juge.

(1633) Nom 203b. Canon : l'ordinaire, domaine : an ordinal, an douar á depand diouz an dalch pe'n Iuridiction.

(1732) GReg 296a. District, ressort d'un juge, tr. «Dalc'h. p. dalc'hou.» ●552b. Juridiction, ressort d'une Juridiction, tr. «Dalc'h. p. dalc'hou.» ●814b. Ressort, Juridiction, & son étenduë, tr. «Dalc'hou. p. dalc'hou.» ●(1772) KI 389. nequet e dalch ar roue. ●395. a separ an dalch royal / Diouch hini ar c'hastel.

(1847) FVR 40. dindan boan da veza kaset d’ar Giana, evit ar re n’ho divije ket great ho diskleriadurez d’ho dalc’h.

(1927) GERI.Ern 87. dalc'h m., tr. «juridiction.»

(4) Fief.

(1633) Nom 234b-235a. Prædium clientelare, vel beneficiarium, colonia : fief : fief, dalch.

(1659) SCger 57a. fief, tr. «dalc'h

(1927) GERI.Ern 87. dalc'h m., tr. «district, fief.»

(5) Cause.

(17--) TE 135. petra é hoai en dalh ag e nærh.

(6) Session, séance de travail.

(1732) GReg 863b. Session, séance des peres d'un Concile, tr. «Dalc'h.» ●915a. Tenuë, parlant d'assemblée generales, tr. «Dalc'h.» ●Pendant la tenuë des Etats de Bretagne, tr. «E pad an dalc'h eus ar stadou a vreyz-Arvoricq.»

(1909) FHAB C'hwevrer 45. hag e reamp hon dalc'hou en eur c'horn eus ar c'hoat. ●(1927) GERI.Ern 87. dalc'h m., tr. «séance.»

(7) Raison, mesure.

(1862) JKS 321. ann dilezet he-unan n'en deuz ken dalc'h nemet d'ann drouk ha da draou ann douar.

(8) Bout e dalc'h gant ub. : être dans le pouvoir, la possibilité de qqn (de faire qqc.).

(1790) MG 21. mæs idan condition ma rehèmb ehue er péh e vou é dalh guenemb. ●23. P'hou pehai groeit er péh e oai é dalh gueneoh, er pénigenneu, en ævreu mat-ce e vehai impléet eit hou profit. ●(17--) VO 3. meid un amzér pehani n'en dai quet é dalh guet t'ai. ●4. Chetu paud a dreu ar béré é hoh én arvar ; rac n'en dint quet é dalh gueneoh. ●103. Er repos e glasquan, e zou é dalh gueneoh.

(1854) PSA II 66. p'en dé hoah en dra-zé é dalh guet-n-emb. ●(1856) VNA 188. il me demande des choses qu'il ne dépend pas de moi de lui céder, tr. «ean e oulèn gueneign treu n'en dé quêt é dalh gueneign dilézèl guet-ou.» ●193. s'il est en mon pouvoir, tr. «mar bé é dalh guet-n-ein

(9) Retenue, modération.

(1732) GReg 816b. Il n'a point de retenuë, tr. «n'en deus qet a zalc'h ènhâ hâ ne deus poëll e-bet enhañ.»

(1852) MML 109. en em lesel da vont, hep delc'h, d'he disurjo. ●157. enem lesel da vonet hep dalc'h da basiono ha viso ar muian louz. ●(18--) CST 39. Lavaret a rea eo ar wrizienn genta eus ar zantelez kaout eun dalc'h striz war an dibri hag an eva.

(1927) GERI.Ern 87. dalc'h m., tr. «retenue, réserve.»

(10) Difficulté, problème.

(1872) ROU 92b. C'est là le nœud, tr. «Eno ema an dalc'h

(1909) BROU 221. (Eusa) Aze ema an dalc'h, tr. «voilà la difficulté.»

(11) Kaout dalc'h en e barlant : être bègue.

(1909) BROU 221. (Eusa) Dalc'h hen deus en he barlant, tr. «il est empêché de la langue.»

(12) Dindan dalc'h da : à condition de.

(1866) SEV 147-148. dindan dalc'h da ober eur binijenn vraz.

(13) Emprise, prise.

(1862) JKS 87. O veza ma'z eo ann den sempl ha dindan dalc'h ar maro, ne dleit nemeur fisiout enn-han. ●(1867) MGK 97. ann ankou hag he falc'h / Ho doa poant o staga, o toulla da gaout dalc'h.

(14) Hep dalc'h = (?) sans discontinuer (?).

(1925) KANNgwital 274/5. Kerkent ha 5 heur euz ar mintin, oferennou a ioa lavaret heb dalc'h ouz aoter Sant Visant.

(15) (marine) Croche.

(1979) VSDZ 66. (Douarnenez) Gant an dalc’hijer, gant ar sonn ’ni zismeres da rouejoù, tr. (p. 230) «Tes filets d’abîment sur le fond.»

(16) Obstacle.

(1927) GERI.Ern 87. dalc'h m., tr. «obstacle, ce qui retient.»

(17) Attitude.

(1927) GERI.Ern 87. dalc'h m., tr. «attitude.»

II. Eno emañ an dalc'h : ce qui met en difficulté.

(1935) ANTO 131 (T) *Paotr Juluen. Eno eman an dalc'h. Tenn ha garo vo hor reuz, / 'Vit kas hon erv da benn, e vo ret beza beuz.

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...