Devri

gwazh .1

gwazh .1

adj.

I. Attr./Épith.

(1) Pire.

(1530) J 234b. Goaz eguyt con patron a rustony, tr. «pires que des chiens, un vrai type de grossièreté.»

(1659) SCger 150b. goaz, tr. «pire.» ●(1710) IN I 137-138. en devise lavaret ar gôms-se pe vouaz egueti, em bise-hi quemeret a berz-vat. ●(1732) GReg 725b. Pire, plus mauvais, tr. «Goaçz.» ●(1744) L'Arm 226a. plus mal, tr. «Goah

(2) Mauvais, mal.

(1908) PIGO II 65. hag a wel breman pegen gwaz eo ar brezel etre breudeur.

(3) Bout gwazh (ag udb.) : pâtir, se ressentir, être victime (de qqc.).

(1710) IN I 199. un disurz bennâc, peveus a hini e vez vouaz ar païsant. ●(c.1718) CHal.ms iii. Il se ressent des debauches de sa Ieunesse, tr. «goah é es en dibaucheu a yoanctis.» ●(1790) MG 416. Daibrein e rér, ivèt e rér bet-ha bout goah.

(1887) LZBg 45et blezad-3e lodenn 158. n'en dé quet souéh m'en dé bet goah ag er brézel.

(1903) CDFi août. ne ray burzud ebet ken, ha c'houi eo a vezo gwaz a ze d'eoc'h !… (d'après KBSA 14). ●(1925) SFKH 29. Deustou dehé neoah bout liés hoèh bras ag en droiadeu-sé.

(4) Nend eo gwazh da : il (me, nous, etc.) faut.

(1741) RO 277. Nen de voas dimp preparin breman hep aretin. ●(1783) BV 302. Nen deuoas dimp etta mont pep hinin de di. ●(17--) BMa 17. Nen deo voas ma friet diguemen ma bugallé, tr. «Il faut donc mon épouse avertir mes enfants.» ●(17--) SP I 319. Nen de was din eta ajisan libramant, tr. «Je n'ai donc pas à craindre d'agir librement.» ●363. Nen de was dimp monet dan Ilis, tr. «Nous n'avons plus qu'à nous rendre à l'église.» ●627. Nen de was dimp eta monet presantamant, tr. «Il nous faut donc aller de suite.» ●(17--) ST 142. N'en de waz d'in monet, tr. «je ferais bien de partir.»

(1850) JAC 52. N'en dê voas demp eta ho renta prisonnier. ●(1850) MOY 295. N'en dê voas din eta mont d'an ifern, allas ! ●(18--) AID 455. Nen deo voas din divisqua va zoalletten, tr. «Autant vaut pour moi me dévêtir de ma toilette.»

(5) Gwazh a-se : tant pis.

(1900) MSJO 24. va zud a vo kounnar ennho : goas a ze. ●(1902) PIGO I 27. ha gwaz a ze ma na gavomp ti ebed ! ●(1907) PERS 306. goaz a ze evit ar re n'her gouient ket. ●(1911) BUAZperrot 20. Goaz a ze d'ezan ma ya da goll. ●(1921) PGAZ 61. goaz a-ze d'ar gerent o dezo great fall o dever. ●(1929) FHAB Genver 14. gwas-a-se d'al lestr paour a en em gav, dre eno. ●(1957) AMAH 155. ha gwazh a se din ma kave ur fazi bennak, ul lizherenn re, pe ur virgulenn ankounac’haet.

(6) Ober gwazh eget paouez : ne faire qu'empirer les choses.

(1868) FHB 191/276b. Da lavaret eo, o frotta e rit goas evit paoues. ●(1896) LZBt Meurzh 26. Kaout true deuz Iann fripon e vefe waz evit paouez.

(1912) MELU xi 314. Ober waz évid paouez, tr. «Faire pis qu'omettre, faire ce qu'on aurait dû ne pas faire. Hing.35.»

(7) Lavarout gwazh eget paouez : dire pis que pendre.

(1913) PRPR 123. Lavaret e vo gwaz evid paouez divar benn danvez eun toullad euz soniou Prosper Proux.

(8) Mont en-dro gwazh eget paouez =

(1906) BOBL 13 octobre 108/1b. o zeodou fall a ia en dro gwaz evid paouez.

(9) Gwazh da : malheur à.

(c.1680) NG 167-168. Goueh dim eué, / Pe guemersam biscoueh buhé. ●1838. goueh dimp e ouem ganet.

(10) Rak aon a wazh : de crainte de pis.

(1732) GReg 725b. De crainte de pis, tr. «Rag aoun a voaçz

(11) Mont a zroug da wazh : aller de mal en pis.

(1732) GReg 725b. Tout va de mal en pis, tr. «Pep tra a ya a zroucq da voaçz

II. Loc. adv.

(1) A-wazh-da-washoc'h : de pire en pire.

(1896) LZBt Meurzh 31. Ar bersekusion a dalc'h waz-da-wasoc'h.

(2) Gwashoc'h-gwazh : de pire en pire.

(1896) HIS 31-32. labourat goahoh goah.

(1907) PERS 247. An den yaouank a rea goap, goasoc'h goaz. ●(1911) BUAZperrot 116. e leac'h o habaskât, e gomzou ne rejont nemet o lakât da gounari goasoc'h-goas.

(3) Gwashoc'h eget gwazh : de pire en pire.

(1867) BSSo 18. Goah eit goah é aranjent doh er hleuèt.

(4) Gwazh eo se : tant pis.

(1852) MML 200. Ma nan out qet contant ; oaz eo ze.

(5) Bezañ a-wazh : en pâtir.

(1909) BLYA 100. Hag ar Barz-miliner / Gant se a zo a waz ! ●(1928) BREI 57/1b. ne vefe ket ar vro a-waz.

(6) Gwazh-ouzh-gwazh : de pire en pire.

(14--) N 1110-1111. Dall ha goallet abaffet ezedou / A het decc bloaz goaz oz goaz eza diff, tr. « Je suis aveugle, infirme, abattu ; / Depuis dix ans cela va pour moi de pis en pis. » ●(1625) Bel [f° 32 v° p. 64]48. ha goude se oz cresquiff ezeont bepret goaz ouz goaz, bede maz vezo deze pardonnet ò pechedou dre an gracc à Doué

(7) Zo gwazh : qui est pire, hélas. Voir siwazh

III. Bout gwazh eget ar vosenn : voir bosenn.

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...