Devri

Recherche 'bre...' : 385 mots trouvés

Page 1 : de bre (1) à brec_hiad (50) :
  • Bre
    Bre

    voir Menez-Bre

  • bre .1
    bre .1

    m. (géographie) Mont, colline.

    (1895) GMB 80. Bre, m. colline, hauteur, se dit encore en cornouaillais : kiarc'het oar ar bre, montez par là.

    (1927) GERI.Ern 66. bre C[ornouaille] m., tr. «Colline, hauteur.»

  • bre .2
    bre .2

    m.

    (1) Effort, peine, difficulté.

    (1847) BDJ 301. An dieghi da ghenta dioc'h pep bré a belha. ●(1866) FHB 69/132a. N'euz na furnez, na nerz, na bre / Da enebi ouc'h ioul Doue.

    (1927) GERI.Ern 66. bre m., tr. «Peine, difficulté.»

    (2) Travail.

    (1927) GERI.Ern 66. bre m., tr. «travail.»

  • bre .3
    bre .3

    voir breou .1

  • bre .4
    bre .4

    voir brae

  • Bre-Houarne
    Bre-Houarne

    oronyme (Plounevez-Lochrist)

    (1921) PGAZ 83. etre daou venez, Kervren ha Bre Houarne.

  • breañ
    breañ

    v.

    (1) Tourmenter.

    (1847) BDJ 24. Evid brea Samha en he gorf, tr. (GMB 80) «tourmenter.»

    (1927) GERI.Ern 66. brea v. a., tr. «tourmenter.»

    (2) Travailler.

    (1847) BDJ 303. brêa kalz deiz ha nôz, tr. (GMB 80) « travailler. » ●158. Rei a rhan deoc'h c'hoëc'h dervez da vrea, da laboura, / Hoghen e-pâd ar seizved ne rehot an dister-dra.

    (1927) GERI.Ern 66. brea v. n., tr. «travailler.»

  • brean
    brean

    adj. =

    (1732) GReg 707b. A peine peut-il parler, tr. «bréan eo.»

    (1876) TDE.BF 74b. Breo. Je ne sais ce qu'est ce mot. On l'emploie en Cornouaille. – Breo eo, il peut à peine parler.

  • breanek
    breanek

    adj. Friable.

    (1952) LLMM 31/57. (Douarnenez) bara breanek, brilli lor ha breanek : s'en allant en miettes. ●(1977) PBDZ 709. (Douarnenez) breanek, tr. «qui se réduit facilement en miettes.»

  • breanig
    breanig

    m. –ed (ornithologie) Bruant.

    (1931) VALL 84. Bruant, tr. «breañnig V[annetais] m.»

  • brebon
    brebon

    m. Personne qui choie son entourage.

    (1919) DBFVsup 10a. brebon, berbon, tr. «personne qui est aux petits soins avec soin (lire : son) entourage.»

  • brebonell
    brebonell

    f. Personne qui choie son entourage.

    (1919) DBFVsup 10a. brebonnell, f., tr. «personne qui est aux petits soins avec soin (lire : son) entourage.»

  • breboniñ
    breboniñ

    v. tr. d. Choyer. cf. pouponiñ

    (1919) DBFVsup 10a. brebonnein, tr. «choyer, gâter.» ●(1934) BRUS 49. Cajoler, tr. «breboñnein.» ●59. Dorloter, tr. «breboñnein.» ●(1942) DIHU 378/173. hé merh hé doè karet ha berbonnet kement ha kement !

  • Brec'h
    Brec'h

    n. de l. Brech.

    I. Brec'h

    (1748) CI.pou []. Bréh.

    (1892-1815) CHCH 104. Hag er jénéral Georg, a Vreh étal Alré.

    (1902) LZBg Mae 100. Breh. ●(1905) ALMA 70. Bresh (sic). ●(1909) NIKO 97. É Brèh. ●(1910) IBRK []. Jord Kadoudal, miliner brudet a Vrec'h. ●(1934) BRUS 294. Bréh. ●(1937) TBBN 1. Jorj Kadoudal e oé gañnet é parréz Bréh.

    II.

    (1) Proverbe.

    (1912) PBHV 156. Etré Bréh ha Landaul / E hes ur leuig hag en taul. (Pluv.)

    (2) Blason populaire : voir gourener.

    III. [Toponymie locale]

    (1656) HYZH 306-307, 2021, p. 47] (2 exemplaires connus : BNF LK7-558 & Rés. 8-LK7-558).">VEach 36. hac auancet ma-z-oant varzu creis ar parc, hanuet Boçennou, en em arrettas.

    (1732) GReg 70a. Ar champ. ●83b. er Champ. ●155b. Ar c'hamp. (Van. er champ.) chartouzy Alré. ●(1744) L'Arm 54b. Er Champ. m.

    (1792-1815) CHCH 244. A gosté er Cham é saùas. ●(1847) FVR 289. Kadoret ha Kadal, beleien euz ar C'hamp. ●312. Ann darn vuian anezho a oe merzeriet e prat Trealre. ●(1865) FHB 38/298a. Bez’ edo e creis eur parc hanvet Bocennou, (Bocenneu e iez guenet). ●(1866) FHB 52/411a. ti pe couent ar Chartreuzet ha Parc ar Verzerien. ●(1877) BSA 279. an hini a veze guelet o labourat e parc ar Bocenno. ●(1891) LPK 103. Ché, in un taul, Keriolet in awél, hag ieu coéhet ar hent Cornevec. ●(1891) LPK 92. A pe arriwas in Alré, be oé ur goh hroah ar bont san Stén.

    (1905) ALMA 70. Sant-Kirin (...) Er Verzerien. ●(1909) NIKO 5. Park er Boseneu. ●(1910) IBRK 74. An diou armead en em stokas e-kichen Alre, el lec'h m'eman breman ar Chartrouzi. ●(1911) BUAZmadeg 505. E park Bosenno, eun dorgen a verke c'hoaz plas ar japel. ●(1922) KEPE 8. Ha chetu perak é has de skoein ar dor er houvand ag er Cham, étal en Alré. ●(1934) BRUS 294. Park er Vartired, er Champ. ●(1937) TBBN 1. é Kerleañneu, ur hart-leù benak doh kérig Alré. ●279. an hini a veze guelet o labourat e parc ar Bocenno. ●(1937) TBBN 2. é vezé kaset de huélet chapél er Champ.

    IV. Mont d’ar Cham : se taire, ne pas vouloir parler.

    (1962) HYZH 36/24. mont d'ar Cham a vez lavaret d'an dud o deus kollet ar gomz, pe gentoc'h na fell ket dezho komz.

  • brec'h .1
    brec'h .1

    f.

    I. (pathologie)

    (1) Variole, petite vérole.

    (c.1500) Cb 29b. brech bri. cest verolle gal. ●(1633) Nom 264a. Papulae : rougeole, petite verolle : an ruzel, an bræch. ●Vari, ecthymata, pituitæ eruptiones, vocant : morbilles, les petites verolles : an vreach bian.

    (1744) L'Arm 452a-b. Insertion de la Petite-vérole, tr. «Aivradur ag er vréh

    (1834) SIM 55. en danger da drapout ar vrec'h an eil ous eguile. ●(1857) CBF 78. Paket en deuz ar vreac'h, tr. «Il a attrapé la petite-vérole.» ●Pigoset eo gand ar vreac'h, tr. «Il porte les marques de la variole.» ●(1857) HTB 107. D'an oad a bemzek vla em oe ar wreac'h. ●146. Ar vreac'h hen difoa oll difrezet. ●(1872) ROU 96b. Nous avons été préservés de la petite vérole, tr. «diouz ar vreac'h ômp bet erbeded. (Trég[or]).» ●(1887) LZBg 45et blezad-3e lodenn 148. chetu deit en derhian hag er vrèh d'er vrô.

    (1904) DBFV 31a. bréh, f., tr. «petite vérole, variole.» ●(1934) BRUS 226. La variole, tr. «er vréh

    (2) Vérole.

    (1659) SCger 123b. verolle, tr. «brec'h

    (3) Clavelée.

    (1890) MOA 171a. Clavelée, s. f. (Claveau), maladie de bêtes à laine, tr. «breac'h, f.»

    II. (médecine)

    (1) Vaccin.

    (1857) CBF 78. Goret eo ar vreac'h enn-han, tr. «Le vaccin a pris sur lui.»

    (2) Lakaat ar vrec'h : vacciner.

    (1857) CBF 78. Lakaat ar vreac'h enn eur bugel, tr. «Vacciner un enfant.»

    (1962) EGRH I 19. lakaat ar v[rec’h], tr. « vacciner. »

    III. (botanique) Louzaouenn-ar-vrec'h : scabieuse succise.

    (1933) OALD 45/215. Louzaouen ar vreac'h, tr. «Scabieuse succise.»

  • brec'h .2
    brec'h .2

    f. –ioù, d. divvrec'h

    I. (anatomie)

    A.

    (1) Bras.

    (1499) Ca 26a. Brech. g. bras. ●(c.1500) Cb 29b. [brech] g. petit bras. b. brechyc. ●(1557) B I 370. Heman so taul sech a brech mat, tr. «Voilà un coup sec, d'un bon bras.» ●(1633) Nom 23a. Brachium : le bras : an bræch, breach. ●177a. Mitella : linge où le bras repose estant blessé : liennen pe voar hiny ez læcquer an bræc'h blesset. ●(1650) Nlou 220. Ne chommas barr, en garr, na brech, / Goat vn bannech na dysechas, tr. «il ne resta point ne jambe ni bras, / goutte de sang qui ne se dessécha.»

    (c.1680) NG 1582. Quén nen doué e Langroes e diureh astenet. ●(1732) GReg 115a. Bras, membre du corps, tr. «Breac'h. p. diouvreac'h. bræc'h. p. diouvræc'h. Van[netois] breh. p. diü vreh.» ●(17--) TE 6. hi e astennas hé bréh.

    (1904) DBFV 31a. bréh, f. duel diùvréh, divréh, pl. bréhieu, tr. «bras (d'un homme).» ●(1910) MBJL 170. ne vel er zal nemet brec'hio en êr.

    ►[duel] divvrec'h

    (1580) G 760. dyou ha dyou var ma dyou brech, tr. «Deux ha deux sur mes bras.» ●(1650) Nlou 215. Pan voa en croas pren astennet, / Oz cr'ech é dyoubrech dylechet, tr. «Lorsqu'il fut étendu sur le bois de la croix / en haut, les deux bras disloqués.»

    (1790) MG 13. n'ou dès na corv, na divréh na divarr. ●127. A boén e ra-hi ur pas, ne vènt ar hé divréh.

    (1867) MGK 92. Ar re-man a labour bemdez gant ho divrec'h.

    ►[plur. du duel] divvrec'higoù

    (1860) BAL 240. e zivrec'higou.

    (2) (en plt des enfants) Bezañ war ar vrec'h : être sur le bras, être encore un bébé.

    (1969) BAHE 62/23. Abredig 'ta e oa kroget an darempred etrezomp-ni bugale, emichañs, pa oamp c'hoazh war ar vrec'h.

    (3) Bevañ diwar-bouez e zivrec'h : gagner sa vie d'un métier manuel.

    (1904) SKRS I 231. divar bouez e zivrec'h e ranke beva.

    B. (en plt des animaux)

    (1) Patte, pince de crustacé.

    (1738) GGreg 34. Brec'hyou ar c'hrilh-vor, tr. «les branches et les pinces de l'Ecrevisse de mer.»

    (2) Bras des céphalopodes, tentacule.

    (1919) BUBR 3/65. brec'hiou eur zoaven rampsek. ●(1925) BRUD n° 11, 12, 14, 15, en 1963 par Emgleo Breiz, Brest, graphie et pagination différentes de l’édition de 1925, puis en 2003 une édition bilingue par Skol Vreizh préparée par Bernard Cabon)">BILZ 111. brec'hiou gwevn ha ramplus evel kroc'hen eur zilienn, oc'h astenn o spegou yen war ho troad pe war ho kof-gar ?

    II.

    A. par meton. Manche de vêtements.

    (1867) BUE 56. eur zae dindan gant divrec'h hirr ha ledan.

    B. par anal.

    (1) [au plur.] Brancards.

    (1738) GGreg 34. brec'hyou ar c'hastell-carr, tr. «les bras, les soutiens du corps de la charrette.» ●brec'hyou ar c'hravaçz, tr. «les bras, les soutiens de la civiere.»

    (1869) EGB 17. Brec'hiou ar c'hravaz, tr. «les bras de la civière.»

    (2) Bras d'une croix.

    (1821) SST 7. divreh er groez. ●(1869) SAG 274. divreac'h ar c'hroaziou-all.

    (3) Bras de moulin.

    (c.1718) CHal.ms i. les ailes d'un moulin a vent, tr. «branqueu ur velin a aüel', diureh ur velin a aüel.» ●(1744) L'Arm 9b. Aîle d'un Moulin, tr. «Bréh

    (1904) DBFV 31a. bréh, f. duel diùvréh, divréh, pl. bréhieu, tr. «bras (de moulin).»

    (4) Bras de chaise.

    (1732) GReg 115a. Bras d'une chaise, tr. «Breac'h an gador. p. divreac'h

    C. (architecture) Transept (d'une église).

    (1732) GReg 326a. La croisée d'une Eglise, tr. «divreac'h an Ilis.» ●(1744) L'Arm 86a. Croisée d'une Eglise, tr. «Bréhieu unn Iliss.»

    (1867) FHB 119/113b. hag e deus lezet daou vil lur gant he ilis parrez evit lacat guer nevez var brenestrou an divrec'h.

    (1909) MMEK 55. mez an divrec'h kroaz a zoug, heb drouk ebed, eur bec'h a nao c'hant vloaz.

    E. Brec'h dehou : bras droit (de qqn).

    (1889) ISV 379. An aotrou Boassier am galve he vreac'h deou.

    III. Loc. adv.

    (1) A-nerzh-brec'h : à la force des bras.

    ►[avec un adj. poss.]

    (1792) BD 3720. men en harso a ners ma brec'h, tr. «je l'arrêterai par la force de mon bras.»

    III.

    (1) Astenn e vrec'h : étendre son emprise.

    (1893) IAI 124 (L) L. Kerne. Bemdez ec'h astennent ho breac'h hag ho galloud pelloc'h pella tro var dro.

    (2) Bezañ hir e vrec'h : avoir le bras long.

    (1790) MG 117 (G) I. Marion. En Eutru-Doué e zou hir a zivréh, m'ami.

    (1871) CST 8 (L) Y.-V. Gwilhou. «Ya, eme Zioklesian, ha prest e vo gwelet eo hir va brec'h ha pounner va dourn. ●(18--) SAQ I 9 (L) J. Quéré. Eur zell a druez ouzin : ho preac'h zo hirroc'h eget va hini.

    (1922) IATA 23 *Alan Yann. Brema ar c'houarnamant a zo keit he vreac'h ma ne gredan ket mont. ●(1923) ADML 125 *Alan Yann. Meur a dro o d'euz klasket gwall dizad aneza; e kuz, rag aoun 'zo araok Meriadek, a zo hirr e wreac'h.

    (3) Bezañ hiroc'h e vrec'h eget e vañch : avoir le bras long, avoir du pouvoir.

    (1942) VALLsup 24 (T). Il a le bras long, tr. F. Vallée «hiroc'h eo e vrec'h eget e vañch. Dicton T[régor].» ●(1954) VAZA 97 (T) *Jarl Priel. Ministr ar Verdeadurezh-stad abaoe ur pennad, ha dre-se, kalz hiroc'h e vrec'h eget e vañch. ●(1957) AMAH 141 (T) *Jarl Priel. Ur skrivagner hag ur barzh anezhañ, ur gwaz pinvidik-tre ha gant ur vrec'h kalz hiroc'h eget e vañch. ●(1961) BRUD 14-15/82 (T) E. ar Barzhig. E gwirionez, eñ a oa ivez kuzulier-kêr, pe eun dra bennak e giz-se ha hirroh e oa e vreh eged e vañch. ●(1965) BRUD 20/16 (T) E. ar Barzhig. Ha dreist-oll pa vezer unan euz ar pennou-braz hirroh e vreh eged e vañch.

    (4) Plegañ ar vrec'h : boire.

    (1941) SAV 22/37 (K) *Perig an Noz. Karout a ra Yann plega e vrec'h alïesoc'h eget e dro.

    (5) Reiñ brec'h : aider. Cf. reiñ dorn, reiñ skoaz.

    (1926) FHAB Gouere 265 F. M.. Roi a reas brec'h dreist-holl d'an dud santel a brezege an Aviel dre bevar c'horn ar vro.

    (6) Lakaat brignenn en e zivrec'h : voir brignenn.

  • brec'h-du
    brec'h-du

    voir brec'h-zu

  • brec'h-ha-brec'h
    brec'h-ha-brec'h

    adv. Bras dessus, bras dessous.

    (1834) SIM 60. Cetu ni hon tri brec'h ha brec'h. ●(1855) MAV 46. Paol ha Gwilherm edo o vale breac'h ha breac'h.

  • brec'h-karr
    brec'h-karr

    f.

    (1) Brancard.

    (1906) BOBL 11 août 99/2e. pehini oa azeet war ar vrec'h-kar deou.

    ►absol.

    (1904) BOBL 8 octobre 3/3a. a oa tond da Garnoët gant e gar, pa goueaz divar ar breïou. ●(1905) BOBL 22 avril 31/3c. azeet edo var ar breï, hag hen da vond da lampat er meaz euz ar c'harr. ●(1905) BOBL 08 juillet 42/3d. Var breil e gar edo azeet. ●(1925) FHAB Du 435. Ar paotr spontet kloz a laoskas brec'hiou ar garrigell.

    (2) Rayon de roue.

    (1919) DBFVsup 10b. bréh kar, tr. «rayon de roue.»

  • brec'h-kroaz
    brec'h-kroaz

    f. (architecture) Bras de croix

    (1930) BREI . $$$

  • brec'h-moull
    brec'h-moull

    f. Rayon de roue.

    (1919) DBFVsup 10b. bréh mol, tr. «rayon de roue.»

  • brec'h-nij
    brec'h-nij

    f. Varicelle.

    (1931) VALL 773a. Varicelle, tr. «brec'h-nij f.»

  • brec'h-ognon
    brec'h-ognon

    f. Chapelet d'oignons.

    (1919) DBFVsup 10b. bréh ouignon, tr. «chapelet d'oignons.»

  • brec'h-ouzh-brec'h
    brec'h-ouzh-brec'h

    adv. Bras dessus, bras dessous.

    (1857) CBF 52. daou vignon o vale breac'h oc'h breac'h, tr. «deux amis qui se promènent bras dessus bras dessous.

  • brec'h-rod
    brec'h-rod

    f. Rayon de roue de charrette.

    (1499) Ca 26a. [brech] Jtem hic radius / dii. b. brech an rot.

    (1919) DBFVsup 10b. bréh rod, tr. «rayon de roue.» ●(1927) GERI.Ern 66. V[annetais] bréc'h pl. ieu (moll, rod, karr), tr. «rayon (de) roue).» ●(1934) BRUS 281. Un rayon, un rais tr. «ur vréh-rod, bréheu…»

  • brec'h-vihan
    brec'h-vihan

    f. (pathologie) Varicelle.

    (1633) Nom 264a. Vari, ecthymata, pituitæ eruptiones, vocant : morbilles, les petites verolles : an vreach bian.

  • brec'h-vor
    brec'h-vor

    f. (domaine maritime) Bras de mer.

    (1633) Nom 245a. Fretum : destroit de mer : vn bræch mor.

    (1659) SCger 17a. bras de mer, tr. «brec'h mor.» ●43b. detroit de mer, tr. «brec'h mor.» ●(1732) GReg 115a. Bras de mer, tr. «Bræc'h-vor. p. bræc'hyou-vor

    (1843) LZBg 1 blezad-2l lodenn 127. é ma ret dihoal mad a vout taulet ar er hérrêc guet er gouh-lammen e hum gave tro-ha-tro, meit én ur vrehic mor, é péhani ur hache-maré en devehé béh erhoalh é tremeine. ●(1868) FHB 159/20a. var rib ar vrec'h-vor aza euz Brest d'ar C'hastellin. ●(1869) SAG 48. en eur vreac'h-vor, anvet Lepant.

    (1942) VALLsup 52b. Détroit, tr. «brec'h-vor f.» ●(1971) TONA.morl 6. Brec'h-vor est un bras de mer étroit qui s'enfonce assez profondément dans l'intérieur des terres.

    ►absol.

    (1904) DBFV 31a. bréh, f. duel diùvréh, divréh, pl. bréhieu, tr. «bras (de mer).»

  • brec'h-zu
    brec'h-zu

    f. (pathologie) Typhus.

    (1872) FHB 394/228a. klanv gant ar vreac'h zu. ●(1895) GMB 80. pet[it] Trég[uier] brec'h du, typhus.

    (1905) HFBI 248. ar vréac'h zü a zo crog da vad henni. ●(1912) LZBl Genver 306. Gant an amzer fall eo deuet ive ar c'hlenvejou : ar vreac'h zu da genta.

  • brec'had
    brec'had

    f. & adv.–où cf. briad

    I. F.

    (1) Brassée.

    (1897) EST 60. E hia d'er blouzègui, E den ou brahad plouz, tr. «vont aux meules de paille, en tirent des brassées.»

    (1904) DBFV 31a. bréhad, brahad, f. pl. eu, tr. «brassée.» ●(1910) MAKE 42. eur vrec'had keuneud. ●(1937) DIHU 312/279. aveit stardein er brahadeu ed.

    (2) (natation) Brasse.

    (1904) LZBg Genver 47. Ur hant bréhad benak hun boé hoah de hobér.

    (3) (pathologie) Mal au bras.

    (1927) GERI.Ern 66. brec'had f., tr. «mal au bras.»

    II. Adv.

    A. Adv.

    (1) A-vrec'had : en embrassant.

    (1831) RDU 125. doh hé hemér a vréhad, doh hé boquein. ●(1843) LZBg 1blezad-2l lodenn 55. Antoén (...) e grogas a vréhad én hou. ●(1844) LZBg 2l blezad-1 lodenn 143. Ean ou digueméras a vréhad. ●(1855) BDE 408. guet græn a vrahad. ●414. hag é zorn deheu em hemér a vréhad.

    (2) A-vrec'hadoù : par brassées.

    (1849) LLB 1418. plouz seh a vrehadeu. ●(1897) EST 25. réral, a vrahadeu, / A ziar en erwi e cherr en ed trohet.

    B. Loc. adv.

    (1) Brec'had-ha-brec'had : bras-dessus, bras-dessous.

    (1919) DBFVsup 10b. brahad ha brahad, tr. «bras-dessus bras-dessous.» ●(1934) BRUS 102. Bras-dessus bras-dessous, tr. «brahad ha brahad

    (2) Brec'had-ouzh-brec'had : embrassés.

    (1938) ARBO 80. Ha, en dé arlerh vitin, a pe zas en Eutru d'obér skarhein er gambr, peguir n'hellè kaout blank erbet get er hoh tud-sé, é chomas souéhet é kavet en deu gorv-sé marù, bréhad-oh-bréhad, astennet ar er guélé hoarn hag, ar ur goh kadoér, diù dorhig bara braù ha ne oent ket boulhet.

  • brec'hagn
    brec'hagn

    adj.

    (1) Stérile.

    (1499) Ca 25b. Brahaing. g. brahaigne non portant enfant. ●190a. Steril vide in brahaing. ●(c.1500) Cb 29a. Brahaing / aliter grec na dougas nepret froez. gall. brehaigne non portant enfant.

    (1659) SCger 56b. femme sterile, tr. «grec'h (lire : grec) brehain.» ●113b. steril, tr. «difrouez brehaign.» ●(17--) TE 434. Heurus er-ré breheign. ●(c.1718) CHal.ms iv. Sterile, tr. «difroeh, brehaign'

    (1904) DBFV 31a. breheign, brehagn, marhein, marhign, adj., tr. «(femelle) stérile.» ●(1913) AVIE 3. rak me oé breheign Élizabet. ●(1943) DIHU 383/261. chomel brehagn a geteh kaer.

    (2) par ext. (Arbre) qui ne produit pas de fruits.

    (17--) FG II 20. trouc'h ar vezen brehaign.

    (3) sens fig. Stérile.

    (1866) FHB 87/273b. Ar Relijion catolic ne deo ket brec'haign evel ar fals relijionou.

  • brec'hagnadur
    brec'hagnadur

    m. Stérilité.

    (c.1718) CHal.ms iv. Sterilité, tr. «brehainder, brehaignadur

  • brec'hagnder
    brec'hagnder

    m. Stérilité.

    (1659) SCger 113b. sterilité, tr. «brec'hainder.» ●(c.1718) CHal.ms iv. Sterilité, tr. «brehainder, brehaignadur.»

    (1904) DBFV 31a. bréheigndér, berhindér, marhindér, m., tr. «stérilité.» ●(1927) GERI.Ern 67. brec'hagnder m., tr. «stérilité.»

  • Brec'hant
    Brec'hant

    n. de l. Bréhan.

    (1) Brec’hant.

    (1849) LLBg ii 2. é korn parez Brehan. ●(1849) LLB 100. é parez Brehan.

    (2) Nom de famille.

    (1970) NFBT 24 N° 181. Bréhant.

  • brec'hard
    brec'hard

    f. –où Brassard.

    (1744) L'Arm 423a. Brassart, tr. «Bréhartt.. ardeu. f.»

    (1904) DBFV 31a. bréhard, f. pl. eu, tr. «brassard (l'A.).»

  • brec'hata
    brec'hata

    v. tr. d. Embrasser.

    (1904) DBFV 31a. bréhata, brahata, tr. «embrasser.» ●(1927) GERI.Ern 66. brec'hata v. a., tr. «serrer dans ses bras.»

  • brec'hataat
    brec'hataat

    v.

    (1) V. tr. d. Prendre (qqn) dans ses bras, l'embrasser, étreindre.

    (1732) GReg 331b. Embrasser, serrer de ses bras, tr. «Van[netois] brehatât»

    (1825) COSp 188. pehani er bréhatas hac er boquas. ●(1831) RDU 185. é zihue-vréh digueor eit hun bréhatat. ●(1854) PSA II 341. aveit bréhatat en ol dud. ●(1856) GRD 358. Ean hou prehattou guet caranté.

    (1904) DBFV 31a. bréhatat, tr. «embrasser.» ●(1927) GERI.Ern 66. brec'hatat V[annetais] v. a., tr. «serrer dans ses bras.»

    (2) V. pron. réci. En em vrec'hataat : s'embrasser.

    (1839) BESquil 425. ha goudé ou dout hum vréhatteit, ind hum separas.

    (1913) HIVR 59. chetu ind doh hum vréhatat èl bredér.

  • brec'hatad
    brec'hatad

    m. –où Étreinte.

    (1996) CRYK 188. Ha reit neus d'añ ur brec'hatad, tr. «Elle lui a donné une embrassade.»

  • brec'hataerezh
    brec'hataerezh

    m. –où local. Étreinte collective.

    (1904) DBFV 31a. bréhatereh, brahateréah, m. pl. eu, tr. «embrassade.» ●(1921) GRSA 314. Leuiné vras e zo bet ar el lestr, get bréhatereh ha bokereh.

  • brec'hataezh
    brec'hataezh

    v.

    (1) V. tr. d. Étreindre.

    (1744) L'Arm 5a. Accoler, tr. «Bréhataeh ou Bréhatein.»

    (1878) BAY 10. eañ ha préhattei.

    (1904) DBFV 31a. bréhateah, bréhatein, tr. «embrasser.»

    (2) V. pron. réci. En em vrec'hataezh : s'étreindre.

    (c.1785) VO 155. Bet oemb èl-ce un hærrad doh hum vrehataeh. ●(17--) TE 61. ha bet oènt peèl doh hum vreheateah.

  • Brec'hed
    Brec'hed

    voir Berc'hed .1

  • Brec'heg
    Brec'heg

    voir Plouha

  • brec'hegad
    brec'hegad

    f. –où Certaine quantité.

    (1984) HBPD 115. a pe gaven ur vréhégad anehé [merhed] ar me hent ne ouien é men fardein.

  • brec'hegenn
    brec'hegenn

    f. –où Manche de vêtements.

    (1921) GRSA 310. bréhegenneu é roched. ●(1942) DHKN 222. troñset hé bréhegenneu hiviz geti.

  • brec'hegenn-sae
    brec'hegenn-sae

    f. Manche de vêtements.

    (1913) DIHU 95/261. hui dorcho-hui hou fri get hou préhigen-sé (manche).

  • brec'hek
    brec'hek

    adj.

    I. Pourvu de bras.

    (1962) EGRH I 19. brec’hek a., tr. « pourvu de bras. »

    II. Kador-vrec’hek.

    (1) Chaise à bras.

    (1904) DBFV 31a. bréhek, adj., tr. «(chaise) à bras.» ●(1921) GRSA 316. chouket ar ur gadoér-bréhek é argant.

    (2) Fauteuil.

    (1903) EGBV 46. kadoér bréhek, f., tr. «fauteuil.»

    III. Kantolor brec’hek : chandelier à branches.

    (1942) DHKN 118. én ur ziskoein dein en hantolér-bréhek doh er cheminal.

  • brec'hel
    brec'hel

    adj. Brachial.

    (1931) VALL 79b. Brachial, tr. «brec'hel

  • brec'henn
    brec'henn

    f. –où

    (1) Bras d'instruments.

    (1872) ROU 58. Brec'henn, tr. «bras d'instrument.»

    (1927) GERI.Ern 67. brec'henn f., tr. «bras (d'un instrument).»

    (2) Ramification de route, fleuve, etc.

    (1872) ROU 58. Brec'henn, tr. «Ramification de route.»

    (1927) GERI.Ern 67. brec'henn f., tr. «ramification (d'une route).» ●(1942) VALLsup 146a. Ramification d'un fleuve, etc., tr. «brec'henn f.»

    (3) Bielle.

    (1931) VALL 66a. Bielle, tr. «brec'henn f.»

    (4) Brassard.

    (1931) VALL 80b. Brassard (ordinaire), tr. «brec'henn f.»

  • brec'henn-zour
    brec'henn-zour

    f. –où (hydrologie) Bras de rivière.

    (1880) SAB 253. eus ar vammen-se, e save, e tivoane ur ganol, ur ster vraz a ree teir ster all, teir vrec'henn zour.

  • brec'hennaouiñ
    brec'hennaouiñ

    v. intr. Se ramifier.

    (1931) VALL 620b. Ramifier (se), tr. «brec'hennaoui

  • brec'hiad
    brec'hiad

    f. –où Grosse femme bien en chair.

    (1732) GReg 301a. Dondon, Gaguy, tr. «breyad. p. breyadou

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...