Devri

Recherche 'da...' : 916 mots trouvés

Page 1 : de da-1 (1) à daean (50) :
  • da .1
    da .1

    adj. & pron.

    I. Adj. poss. Ton, ta, tes.

    (14--) Jer A.70. Byhan soynget eu guenez sur / Da dygarez fals lazr paryur, tr. « Tu as peu réfléchi, sûrement, / A ton excuse, voleur faux (et) parjure » ●(1530) Pm 219. Ham erbet ouz da map henoez, tr. «Recommande-moi à ton fils ce soir.» ●(1557) B I 782. Stou da penn, tr. «Baisse la tête.» ●(1575) M 708. da æl mat, tr. «ton bon ange.» ●1605. Da pechedou Iffam, tr. «Tes péchés infâmes.» ●(1576) Catechism 22 (= RECE 47, 108). sau, ha pign en lech an deuezo choaset an autrou da doué, ha deus dauet an bælegyen ves à lignez léuy, hac an barner à vezo en amser se, peré à interrogy, hac ez lauaro_int (lire : lauaroint) dit an guiryonez, an sentancz, tr. « lève-toi, et monte au lieu qu’aura choisi le Seigneur ton Dieu, et va trouver les prêtres de la lignée de Lévi, et le juge qui sera à ce moment, lesquels tu interrogeras, et ils te diront la vérité, la sentence. » ●(1580) G 16. Da Roe, tr. «Ton Roi.» ●(1612) Cnf 27a. r'ho diff da dorn.

    (1659) SCger 118b. ton, tr. «da

    II. Pron.

    (1) Élément de formation de la particule gérondive S2.

    (1530) Pm 238. Quent ez duy an yc, da em sycour, tr. «Avant que vienne le râle, aide-toi.» ●(1530) J p. 69a . Dahem dihuz, tr. « console-toi.» ●96a. Da em avancc hep dougancc gour, tr. «marche en avant sans crainte de personne.» ●(1557) B I 736. Sisternn infernal ha calet / Da hem igor mar dout goret, tr. «Abîme infernal ouvre-toi, si tu est chauffé.» ●(1576) Cath p. 6. da hem maruaillaff a grez en bras, tr. «Tu t'émerveilles grandement.»

    (2) [devant un pp.] Te.

    (1612) Cnf 47b. Milliguet bezet an eur, pé en heny emeus da enguentaet.

    (3) [devant un v.] Te.

    (1659) SCger 118a. te, tr. «da

    (1878) EKG II 19. me da anavez, liou ar groug.

    (1924) FHAB C'hwevrer 67. Met piou a vevo ac'hanout er skolaj, piou da wisko ?

  • da .2
    da .2

    [vbr da, do, co dhe, vgall di, mgall y, gall i, virl do < IE *to- (DGVB 146b, George 144b, GPCY 943c)]

    Prép.

    I.

    (1) [empl. devant un mot qui a rapport à un lieu] De, à.

    (821) Credon n° 146. dorudfos. cohiton. rudfos, tr. Herve Bihan « au fossé rouge, le long du fossé rouge. »

    (2) [empl. devant un mot qui a rapport au temps] Du (dimanche), de (tous les jours).

    (1659) SC 65. e special da sul ha da ouel.

    (1907) KANngalon Even 413. ne ket epken da Zul (...) mes ive da bemdez. ●(1919) FHAB Kerzu 184. a lakeas d’e vamm he dilhad da zul. ●(1942) FHAB Du/Kerzu 215. Eno, n’eus Buhez ar Zent na pedenn ebet ken, en tiegéz da bemdez. ●(1950) LLMM 23/31. gwisk da zilhad da sul. ●(1950) KROB 22/10. lakaat war ar c’hein an dilhad da zul. ●11. bravoc’h int avat eget ar botou da vemdez.

    (3) [empl. après un pp.]

    (c.1300-1400) Landevennec. amen , deo gratias, pardonet da nep en scriuas tr. « Amen, Deo Gracias, pardonnez à celui qui l'écrivit ».

    (1790) MG 217. èl a pe rant gùin de dud e vai ivèt dehai.

    (1909) DIHU 46/254. Nag é vé ivet d’ein ha straket mat mem beg, / Ne vokan ket d’an douar èl me hra en toseg. ●(1947) YNVL 93. dreist-holl pa vez evet dezho. ●(1974) SKVT iii 85. Pa vez evet din, ne ran tra vat...

    (4) [empl. après un adj.]

    (1964) ABRO 103. daoust da se, e veze seder deomp atav.

    (5) [empl. génitif] À, de.

    (1499) Ca 34a. gal. courtilleur qui plante choux. b. planter da caul. ●(c.1500) Cb 58b. [delyaff] g. cueillir des fueilles / ou effeilleur. b. foillezer dastumer da delyou. ●78b. [eren] g. ouurier de buche / qui lie fagoté et bourrées. b. ereer da coat. ●84b. [figuesenn] ga. cuilleur de figues. b. dastumer da fieux.

    (c.1680) NG 1224. En douierion de Zoué. ●(1790) MG 56. ur sah de vouéd. ●231. ur uerhourès de fréh. ●232. hui em hemér eid un droquerès de ludu.

    (1861) JEI 30. er hlasqour de vouèd !

    (6) Au.

    (1910) MBJL 6. Mes n’ouzer, da zur, nemet nebeut a dra diwar o fenn. (...) penôs ha pegoulz da just e teuas Breiz d’anaveout ar fe gristen. ●37. Peadra, da zur, da lakat gwad homan da drei.

    (7) Le.

    (1936) FHAB Du 407. beza da gosa eus a nao grouadur.

    (8) [verbe + da + nom verbal]

    (c.1350) Io ms latin 14355 f°399r°. Mar hamguorant va karantit da vout in / nos ohecostit uamgaret. nep pret. etc. tr. « Si me garantit mon amour d’être la nuit à son côté, femme aimée, à tout instant, etc »

    (18--) SAQ ii 190. ar pez na garfac’h ket da c’houzanv hoc’h unan.

    (9) Na vezañ da : ne pas avoir son pareil.

    (1958) BRUD 3/11. Ha ! Va ’faotr n’eus ket dezhañ !

    (10) [suivi d’un adj. + ma] Quel que soit.

    (1867) FHB 148/348a. da vraz ma vezo da zec’hed, da itik, biken na zeui a benn d’he zerri. ●(1869) FHB 207/404a. Da zall, da foll ma’ zeo ar bed. ●(1870) FHB 280/148b. – Ac’hanta, va breur, tro vad ac’heuz-te great [?] (...) – Mad, mad sur, va c’hoar, da skuiz ma’z on... ●(1872) FHB 384/150b. da zu, da deval ma vez an noz, da griz ma vez an amzer. ●(1872) FHB 394/228b. da vraz ma vez an danjer.

    (11) [marque le but]

    (1689) GMB (1628) et autres travaux sont à délaisser ; l’exemplaire qui avait servi à Emile Ernault (GMB 1628) porte le même texte mais est une édition différente avec une mise en forme différente, dont il manque les pages de début et de fin, et donc la date précise d’édition) (Voir Dnal). R. Hemon dans GIBR propose 1680, sans doute en référence à l’exemplaire de Kerdanet (voir Kaieroù Kristen, Nnn 4, 1947, pp. 54-55).">DOctrinal 199. quaç à eure da pidi an Escop Cetomerinus, da dont de guelet.

    (1867) FHB 120/127b. he varc’hadourez chomet da verza. ●(1880) SAB 7. petra oc’h euz sonjed, lavared, gret, lezed da ober. ●218. ac en em lezas gant ar Iuzevien da grussifia. ●(1893) IAI 24. Sant Ignas, eskob Antioch a voe taolet d’al loened da zrailla.

    (1907) DRSP 23. taolet er mor d’ar pesked da lounka. ●(1928) FHAB Meurzh 91. War ar mêz e vez savet an houidi / Hag e kêr ez eont da zibri. ●(1955) STBJ 51. e voen kaset d’an iliz da vadezi. ●(1982) ENEU 55. (Eusa) hag e veze lakeed an dra-ze da vala.

    (12) Ou, ou bien.

    (1869) FHB 236/208a. Da baour da binvidik ma ’z eo ar bugel zo ganet.

    (13) Mont da [suivi d’un adj.] : devenir.

    (1943) FATI 39. Va Jezuz, petra a lavarez ? Da sot out aet ?

    (14) Donc.

    (1902) PIGO i 10. Sonjet d’ac’h am euz gwelet eun tân-gwall er C’Hastel. ●12. Intentet d’ac’h pa oan oc’h arrout er vourc’h, ’zo tremenet ’ust d’in eun evn, me ’gomz d’ac’h euz eun evn !

    (15) Comme, en guise de.

    (1849) LLB 930. diforhet te had er spluz kalonekañ. ●(1870) MBR 142. M’euz aoun eo eunn houarn milin a zo gan-e-hoc’h da vaz.

    (1911) BUAZperrot 5. an hini ho peus dibabet da vugel. ●72. hag a gemere anezan da alvokad. ●357. Pried ar roue (…) a c’houlennas Yan da govesour. ●449. ma chomas bloaz er Spagn, da floc’h gant an impalaërez Mari.

    (16) [empl. dans une loc. interrog. + v.]

    (1889) SFA 185. Fransez a bede noz-deiz da c’houlenn piou da henvel, rak nec’het e oa. ●187. Petra da ober-ta ?

    (17) [datif] Pour.

    (1530) Pm 77. Aduocades da pep vnan, tr. «Avocate pour chacun.»

    (18) [datif, pour créer des compléments de nom]

    (c.1500) Cb 92a. [geometri] g. geometrien / mesureur de terre. b. priseur / pe musureur da douar, tr. GMB 435 « mesureur de terre. »

    (19) À, le, au moment de.

    (c.1350) Io ms latin 14355 f°399r°. Panesen ha suruguen hambezou dameren, etc. tr. « J’aurai un panais et un pain cuit sous la cendre pour le déjeuner, etc »

    (c.1680) NG 1940. De Guner er Groes de craisté.

    (1906) BOBL 10 mars 77/2f. Da zar-noz e tigouezont e ti eur iontr d’ezhi.

    (20) Selon, à.

    (1557) B I 8. Vn tour fournis, de guis discret, tr. «Une tour épaisse, mystérieuse, à son goût.»

    (21) [relie deux termes semblables dans une loc. adv.] =

    (1825) COSp 200. Quement-cé e gresquai poénieu Jesus hac e vlessai goèh-de-hoèh é inéan.

    (22) Bezañ da : appartenir.

    (1957) BRUD 1/105. Enkrezet muioh-mui, e lammis kerkent e toull-karr an Atilou, eur park da Ber Rannou, ma breur-kaer, rag ne oan ket chalet da jom war ar garront e-keid ma yaje e-biou ar bagad iskiz a deue war-zu ennon.

    (23) Par. cf. gant

    (1934) DIHU 275/67. Ag en taol ketan éh oè bet filimet Jojeb Loth de gonseu dous ha de skrideu bamus obérour La Poésie des Races Celtiques.

    II. Dezhi (3e f. s. employée comme neutre)

    A. [avec un v.]

    (1) En em deurel dezhi : s'adonner à la paresse.

    (1896) GMB 691. pet[it] Trég[uier] 'n im dôl d'ei, tr. «se laisser aller à la paresse.»

    (2) Mont krak dezhi : y aller sans hésiter.

    (1905) BOBL 28 octobre 58/2f. paotred hag a ia krak d'eï !

    (3) Distreiñ dezhi : y revenir (prlt d’un récit).

    (18--) ALB (FHAB du/kerzu 1941 p. 100a). Distrei a ran d’ezi gant prez.

    B. Loc. interj.

    (1) Bec'h dezhi ! : allons y !

    (1909) BLYA 19. Yaouank a renk frinkal… Bec'h d'ei ha tro d'ar rod !

    (2) Dao dezhi ! : allons y !

    (1738) GGreg 32. Courage-là, tr. «dao dézy

    (1955) VBRU 1. foei war an diegi, an emvrud, ha dao dezhi !

    (3) Sifell dezhi ! : en avant, allons-y !

    (1958) ADBr lxv 4/527. Beh ! sifell dei ! en avant, allons-y (surtout à l'occasion d'un travail où il faut frapper). (An Ospital-Kammfroud).

    (4) [Juron qui imite phonétiquement le français « Nom de Dieu »] Nonn dezhi !

    (1936) IVGA 127.Nonn d'ezi !» e kemmene paotr ar stur... ●(1947) YNVL 158. Raok !... dao !... Raok !... dao !... (...) Nonn dezhi !

    (5) Rousin dezhi ! =

    (1965) KATR 14. lark-kêr, ha rouzin dezi !

    ► [form. combinées]

    (1) Da’z : à ton, ta, tes. Cf. ’z

    (1530) Pm 237. Hac engalu saluder daz speret, tr. «Et appelle le salut pour ton esprit.»

    (2) Da’m : à mon, ma, mes. Cf. ’m

    (1641) Missirien 1. Ma gourhemennou dam moezrep Louisa.

    ►[form. conju.]

    S1din / dime

    (14--) Jer.ms 197. Autrou dystreyt reyt dyff ma ro, tr. «Seigneur, revenez, donnez-moi mon don.» ●(1557) B I 291. Guell ve dif appell lesell bro, tr. «J'aime beaucoup mieux quitter le pays.» ●(1580) G 1251-1252. ma treyt dyf, tr. «mes pieds à moi.» ●(1612) Cnf 27a. r'ho diff da dorn. ●(1647) Am.ms 561. Gra pront diff expres ober un essa., tr. « Fais-moi expressément, promptement faire un essai ».

    (c.1680) NG 421-422. Pe zay dimp disparty / Di(ar) vuhé er bet. ●(17--) EN 142. mar acordet dime.

    (1878) EKG II 258. ken nez di-me. ●275. ha di-me eo d'ho c'haz.

    (1900) MSJO 147. dim-me va-unan.

    S2 dit / dide / dis

    (1530) Pm 84. Allas iesu pez voe dide / Ma lesell real eual se, tr. «Hélas, Jésus, pourquoi / Me laissas-tu réellement ainsi.» ●(1580) G 664. Rey dyt un dyu bazat, tr. «te donner un ou deux coups de bâton.» ●719. Ha dyt en lavaraf ez gousafaf affet, tr. «Et je te le dit, je t'avertis expressément.»

    (c.1680) NG 811. Mar e hes nan, chedit aeret. ●(1723) CHal 70. Didé é, tr. «Il est à toi.» ●(1749) AP 97. en dès meritet tid en Ean, ha digueoret tid. ●108. er peh e gommand tid. ●(1818) HJC 218. er hré e üai casset did. ●(17--) EN 138. petra hoare dide.

    (1821) SST 142. malheuh det. ●(1841) IDH 227. tro-ha-tro d'id. ●(1844) DMB 20. Malloh d'id. ●(1861) JEI 89. rein d'id er vuhé éternel. ●(1874) FHB 478/62a. Ha fors zo dide, mec'hiog. ●(1876) TIM 18. d'id é vein deléour. ●(1877) EKG I 198. dide eo d'he gas da benn.

    (1904) ARPA 91. ker goaz ha d'id-de. ●(1907) BSPD I 682. reit t'id. ●(1907) BSPD I 199. rein d'is er peah. ●(1908) NIKO 28. Ret e vou d'is sentein. ●(1910) BUJA 15. Juda, d'ide ar boulc'h kenta. ●(1914) MABR 34. Più des groeit d'id sinein ?

    S3m dezhañ

    (1360) Hd Tours n° 576 f°119v°. nep na ra mat her da guel / dezouf he hunan he fel « quiconque ne fait le bien tant qu'il peut / à lui-même il manque » ●Sorbonne ms. 791 f°3r°. nep na ra mat her dra guiell / dezo… « quiconque ne fait le bien tant qu'il peut, à lui… » ●(c. 1501) Donoet 2-13. dia [ar]oc dezaff en squient hac, tr. « de par devant lui en sens et » ●(1580) G 673-674. me roy ma neyz dezaf, tr. «je lui donnerai mon nid.»

    (1929) MKRN 90. evit ober d'hon jarro e stokenn, tr. «pour obtenir un peu de silence.»

    S3f dezhi

    (1557) B I 216. clasq dezy vn priet, tr. «lui chercher un époux.» ●264. Dezy heb abaff me affo, tr. «Je la baiserai sans crainte.» ●(1576) Cath 12. an combat a yoa eminant dizy, tr. «la lutte allait commencer pour elle.»

    P1 dimp, deomp

    (1575) M 163. Dympny baut, tr. «A nous fièrement.» ●(1612) Cnf 23. ober mez d'omp.

    P2 deoc’h-c’hwi / dic’hwi [= dic’h + c’hwi]

    (1557) B I 659. En enor dichuy heb muy quet, tr. «en votre honneur seulement.» ●(1576) H 46. Dihuy mary ez supliaf, tr. « to you, Mary, I supplicate. » ●(1612) Cnf 4. rac dihuy e lauar ma calon.

    (c.1680) NG 758. Pe day en est, me ray duh ed.

    P3 dezhe, dezho

    (1576) Cath 11. Cesar a respontas deze : (….), tr. «César leur répondit : (…).» ●(1612) Cnf 66a. reiff archant dezo.

    (c. 1680) NG 18/315. Deuet er rouannez, / Hac a laras dehez, tr. « Toward the Kings, / And said to them. »

    (1867) FHB 126/174a. goude bea great d'heo dansal er pardouniou a ra d'heo brema valsi enn eur fesoun all.

    O deor

    (1943) VKST Here 364. sevel bugale ar re all pa vez bet hunvreet daout bugale d'eor an unan.

  • da .3
    da .3

    part. opt. Que. cf. ra

    (1371) Gwengampiz f° 12v°. Beneguet Hamelet de vezo doe glosé benedicatur et laudetur Deus tr. « Que Dieu soit béni et loué » ●(1499) Ca 68b. Doe daz saluo. g. dieu te salut. ●(1575) M 1575. Ooar (sic) se mar souhetez ez dezuez diuezaff, / Midyff hat mat ha dyn, da em determin scaff, tr. « Donc si tu souhaites, à ton dernier jour / Moissonner de la semence bonne et digne, détermine-toi vite » ●(1576) H 20. Da uez couf a nessafu en a holl deuotion, tr. « Be thou mindful of thy neighbour in all thy devotion. » ●(1650) Nlou 316. Iesus Ro'uen tron, don pardonno, tr. «Jésus, roi du ciel, de nous pardonner.»

    (c.1718) CHal.ms i. Dieu uous assiste, tr. «Doüé hou sicouret, Doüe rhou sicourein, Doüé de uout guenech.» ●(17--) EN 211. da vin peur golled man na mou o pué, tr. «que je sois tout à fait perdu si je n'ai votre vie.» ●(17--) SP I 335. biniget da vo ande, tr. «bénit soit le jour.» ●(1783) BV 28/709. ma mam ar guir Doue da vo glorifiet. ●35/884. min a souet otro ar peuch da vou no ti.

    (1829) IAY 64. Da deui eta ar ghristenien egaret. ●(1852) MML 176. Da deuio an hano zantel-man (…) da chom evit biqen scrînvet don em c'halon ! ●(1895) GMB 139. pet[it] tréc[orois] Doue hag ar Werc'hez d'o péou que Dieu et la Vierge vous récompensent.

    (1902) PIGO I xi. Doue hag ar werc'hez da vo meulet ! ●24. Ha Doue da vo ganac'h ! ●(1907) AVKA 7. da vo biniget e hano ! ●24. Da vo (…) peb krec'h plenaet, ar c'hildroio resaet. ●212. Da n'aio ket eta un den da dispartia ar pez an eus Doue unanet ! ●(1942) DADO 8. Doue da vezo meulet ec’h oun me erru ar c’henta ; evelse, da vihana, ne vezin ket pouilhet gant va zurzunell.

  • da .4
    da .4

    adv. Terme qui renforce une affirmation ou une négation.

    I. [à l'affirm.]

    (1) Ya da : oui da.

    (1877) EKG I 212. Va Doue, ia-da, hen anaout mad. ●(18--) SAQ II 272. Ia da, Doue 'zo mad.

    (1902) PIGO I 53. «Ya da, eme an hini goz, ha da gi ha da varc'h a zo du-hont ive.» ●(1903) MBJJ 331. Laeraz dour ! Ye da ! ●(1904) DBFV 42b. dé, déa, interj., tr. «(oui) da, certes.» ●(1909) TOJA 13. Ya da, ar mammou zod 'kas distresan o bugale ! ●(1950) KBSA 96. Ya da ! Truezus a lavaran-me ivez !

    (2) Eo da

    (1909) TOJA 8. Eo da ! ●(1911) RIBR 45. Ne gredi ket ac'hanon (...) / «Eo da, Lan, kredi a ran ac'hanout. ●(1950) KBSA 274. «N'hoc'h eus ket ur plas da rei d'in ?» a c'houlennas Yann. «Eo da,» eme ar vaouez a oa o vleina ar c'harr.

    II. [au négat.]

    (1878) EKG II 220. Me ? N'am beuz ket da.

    (1911) RIBR 85. «Penaos 'ta, prinsez, n'eo ket me ?» / «O nan da !» eme ar plac'h yaouank. ●(1926) BIVE 16. 'Oan ket da ! ●(1950) KBSA 65. O ! Nann da ! Paotred, ne ran ket ! ●(1950) KBSA 276. «Ro anezañ d'in hag e klevi da blanedenn.» «Ne roan ket da !» ●(1954) VAZA 170. nann da, gant merc’hed ar bobl, ne lavaran ket, met gant plac’hed dereat hag a-zoare. ●(1970) BHAF 127. Ne rin ket da !

  • da .5
    da .5

    I. Adj.

    A. Bon.

    (897) MSvbr IV f° 49a main A (DGVB 207a). han dagueidret sequitur baptismum, tr. « hors de bonne action ne suit le baptême »

    B. [Expressions diverses]

    (1) Kavout da : trouver bon, bien.

    (1732) GReg 470b. Je trouve à gré que vous veniez, j’agrée que vous veniez, tr. « Da ez cafañ ez teuac’h. »

    (1847) BDJ ix. hervez m’her c’havo pe zroug.

    (1919) BUBR 9/243. bepred e kavomp da beza ebarz. ●(1927) GERI.Ern 86. kavout da, tr. «trouver bon, agréable.»

    (2) Beure da : bonjour.

    (1935) FHAB C’hwevrer 62. Beure da, emezi d’an den koz. (…) Beure da, emezan. ●63. Beure da : bonjour.

    II. Adj.

    (1) Bezañ da gant ub. : être d'accord.

    (1847) BDJ 330. hac o veza dâ gheneoc'h kaout he c'her ●(1855) MAV 18. da eo gant-han va gwelet oc'h ober kement-se. ●36. Da eo gan-en, va map, oc'h da glevet o komps evel-se. ●(1866) LZBt Du 221. Da (joa) eo gan-in mervel.

    (1910) MBJL 165. Da ê bet gant Londreziz o gwelet. ●(1935) FHAB C'hwevrer 74. al luduenn (...) a lavaras e oa dâ ganti mont ivez d'he zro da aveli he fenn. ●(1943) FHAB Gouere/Eost 327. Mar deo da ganeoc'h, em eus aozet eur marvailh all.

    (2) Bezañ da da ub. : être agréable à qqn.

    (1847) BDJ 198. he vezo dre heno, atao da Zoue, d'an dud.

    (1913) HIGO 16. Mar n'eo ket d'ho sellou para warnomp gant plijadur, tec'hit er mêz. ●(1924) BILZbubr 37/811. Da a oa [da] galon ar vamm-goz klevet ar c'homzou-ze.

    (3) Bezañ da evit ub. : convenir à qqun.

    (1847) BDJ viii. he heûlia mar deo dâ evithan. ●330. Dâ eo evidoc'h eun dên a ghevridi.

    III.

    (1) Plegañ war da : tourner à gauche.

    (1971) BAHE 68/23. pleg war da : treiñ a-gleiz pa gomzer ouzh ar gazeg-limon.

    (2) Wichedroù war da : onomatopée pour intimer l'ordre aux chevaux de tourner à gauche.

    (1996) GRVE 6. Kaer zo hopal Ouichidrou war da

    (3) Na dou na da : rien du tout.

    (1977) PBDZ 35. (Douarnenez) na dou na da, tr. «(il ne comprend) rien du tout.»

  • da .6
    da .6

    Quel que.

    (1868) FHB 187/246a. beza sakrist a zo eun dra gaer aoualc'h, da zister m'her c'hav an dud var ar meaz. ●(1870) FHB 280/148b. da skuiz ma'z on… ●(1870) FHB 267/43. biskoaz peon, da rok ma vije, da ziez ma vije he breon, ne laoskaz kriadennou, rouadennou ker skiltruz. ●(1872) FHB 384/150b. e rank mont pell, hag ober he hent dre ar pri, dre ar vouillen, dre ar poullou dour, da zu, da deval ma vez an noz, da griz ma vez an amzer. ●(1872) FHB 394/228b. pe gen nebeud a stad a ra euz he vuez, da vraz ma vez an danjer.

  • da .7
    da .7

    Particule qui réunit deux termes identiques en les renforçant.

    (1) Tenn da denn =

    (1792) CAg 71. Ind en hargeaud, er stuhele : / Éma guet t'ai ten-de-denn : / E plante à taulleu cruele / Er gouronn spern en é benn. ●77. Ur rum guet divergondiss / E-zehuesque ten-de-denn / É zillad.

    (2) Sach da sach : à couteaux tirés.

    (c.1718) CHal.ms iv. Ils sont aus Couteaus tirés, tr. «emant gueti, chach' de chach' le moing [= Mr Le Moing] emant gueti lah de lah.»

    (3) Lazh da lazh : à couteaux tirés.

    (c.1718) CHal.ms iv. Ils sont aus Couteaus tirés, tr. «emant gueti, chach' de chach' le moing [= Mr Le Moing] emant gueti lah de lah

    (4) Bec’h da vec’h : (avoir) toutes les peines du monde.

    (1909) BROU 205. (Eusa) Beac'h da veac'h am eus, tr. «j'ai toutes les peines du monde à…»

    (5) Rez da rez : très exactement.

    (1896) LZBt Meurzh 33. ken e nevo groet he goncho rez-da-rez.

  • da ma
    da ma

    interj. Onomatopée pour appeler les vaches.

    (1908) PIGO II 35. Da ma, Pendu ! – Ar vioc'h a c'halompe, ar vesaerez d'he heul.

  • da-belec'h
    da-belec'h

    Adv. Vers où.

    (1877) EKG I 63. n’hor boa nemed mont d’ho c’haout da lavaret d’ezho piou oamp, a beleac’h e teuemp, da beleac’h ez eamp evit beza digemeret mad.

    (1908) KMAF 47. da belec’h eo eat an amprevan-ze ? ●(1942) DADO 9. Da belec’h e redez ken reut ha m’az pije lonket eur vaz-yod ? ●(1975) UVUD 82. Da belec’h e vijes eat da zoñjal amuri eur c’hae ?

  • da-c'houde
    da-c'houde

    adv. & prép.

    I. Adv.

    A. temp.

    (1) Après.

    (1915) MMED 290. rak an itroun a zibrennas, hag a renas anezan da c'houde dre an dourn. ●(1928) BFSA 270. ha da-c'houde e voe archedet. ●(1935) BREI 409/2c. pemp munutenn da c'houde.

    (2) Da-c'houde-se : après ça.

    (1902) MBKJ 2. Da c'houde-ze, Sant Josef.

    B. spat.

    (1) Un peu plus loin.

    (1912) FHAB C'hwevrer 45. Da c'houde ez eus eur voger.

    (2) Suivant.

    (1864) KLV 36. enn eur ghigna ar bomm evit douara an ero da c'houde.

    II. Prép.

    (1864) KLV 42. Mad eo c'hoaz teila d'ar panez evit ho c'haout gwelloc'h da c'houde an ed. ●43. Kalz tud a dremp d'ann eil gwiniz pe d'an eiz a hadont da c'houde ar grisiou.

    (1921) PGAZ 83. da c'houde an ofern-bred.

    ►[form. comb.]

    S3m d'e c'houde

    (1900) MSJO 231-232. evel kals re-all d'he c'houde, sant Joseph a zantas (...) ar poaniou en deus gouzañvet Jesus.

    P2 d'ho koude

    (1907) PERS 321. Eur ger benag a livirin, emezhan, d'ho koude.

  • da-dal
    da-dal

    prép.

    I. spat.

    (1) Au, vers.

    (1530) Pm 75. Quen tiz ez deuz hep sy dison / Da dal he ty an disquiblyon, tr. «Aussitôt vinrent, sans doute, sans bruit, / Dans sa maison, les disciples.»

    (1763) SE 9. mont a ra da velet dadal ar milouer. ●(1790) MG 295. Damb d'en Ilis de-dal er Fonce. ●(17--) EN 595. deud dasein, jtron, aman, da dal an tan, tr. «venez-vous asseoir, madame, ici devant le feu.» ●(17--) TE 408. conduiét oai bet quentéh de-dal er bé.

    (1838) OVD 87. ne vanquet quet (...) de zougue hou calon dedal treid en autær. ●109. m'ha conduyou dedal é dron. ●(1844) LZBg 2l blezad-1 lodenn 10. Hennen, peb sul, a denné ur vostad tud dedal é vannér. ●(1866) FHB 71/155a. hag hen ho dougue he unan da dall an tan. ●(1868) GBI II 406. Mont da verwel da dal ti he dad ! tr. «A aller mourir devant la maison de son père !» ●(1879) MGZ 51. Jesus hor galv ive da vont ganthan (...) da dall he aoteriou. ●161. hag ez a gant ar prosession da dall an aoter.

    (2) Auprès de.

    (1913) AVIE 120. galùein flaouiterion ha ouilerézed de dal en hani marù. ●(1913) THJE 8. Kredein e hré é oé un dra vat degas é verhed kohan dedal ou moéreb.

    da-zal

    (1857) AVImaheu 14. Pe zehet de zal en autær.

    ►[form. conju.]

    S3m dadaltañ

    (1818) HJC 256. in digasse de dal don. ●(1861) BSJ 195. ean ou galhuas dedal d'hou.

    (1921) GRSA 384. en hou tavéan dedalton. ●(1938) DIHU 321/37. ou deu é tant de dalton.

    S3f dadalti

    (1906) HIVL 24.dedal d'hi, a pen dé guir é lar d'is tostat. ●(1921) GRSA 410. ken nen dé deit Galaad, er marheg mad, dedalti. ●(1923) DIHU 150/371. é té Jean-Mari dedaldi.

    P1 dadaldomp

    (1903) LZBg Du 247. e rid dedal domb.

    P2 dadaldoc'h

    (1921) GRSA 357. Distroein e hrein de daldoh kentih ma hellein. ●(1924) SBED 21. É rédou dedal d'oh.

    II. temp. Au moment.

    (1530) Pm 183. Da dal seuen hoz tremenuan, tr. «Au moment certes de votre trépas.»

  • da-douez
    da-douez

    prép. Parmi (avec idée de déplacement).

    (1824) BAM 39. an den a yelo d'an ty eus e eternite, da lavaret eo, da douez ar re salvet pe d'an ifern ar re zaonet. ●(1879) MGZ 80. mont a ra (...) da douez ar baianed.

    (1912) LZBl Genver 311. Va beach evit distrei da douez an Eskimoed. ●(1928) BFSA 154. Hag e reas e ziambroug gant enor da-douez ar gristenien.

  • da-dra
    da-dra

    adv. & conj.

    (1) Loc. adv. Pour autant.

    (1967) LLMM 123/346. pep hini a zalc'h d'e gorn hep ma vefe, da dra, enebiezh etre Ploare ha Douarnenez evel ma 'z eus etre Treboull ha Douarnenez.

    (2) Loc. conj. Da-dra ma : bien que.

    (1936) IVGA 94. Paol e-unan, da dra m'en doa «lipet» nebeutoc'h, a oa mavik e lagad. ●268. pell e oa ar c'housked o tont, da dra ma talc'he sarret e zaoulagad. ●(1978) MOFO 113. Da dra n'oa ken nao pe zeg bloa neuze.

  • da-du
    da-du

    prép.

    (1) (Venant) du côté de.

    (1908) PIGO II 44. pa glevis eun tam trouz da du ar gled.

    (2) Vers.

    (1910) MAKE 34. Perig kez a lammas da du ar mevel bras.

  • da-gaout
    da-gaout

    prép.

    (1) Vers.

    (17--) EN 3250. Ar prosesion (…) a deu da gaed an or, tr. «La procession (…) viennent à la porte.» ●(17--) ST 100. Gwelet a rân eur lestr o tont da gaout aman, tr. «Je vois un navire qui fait route vers nous.»

    (18--) SBI I 300. Didostaët da gad an tan, tr. «Approchez-vous du côté du feu.»

    (2) Sellout da-gaout : regarder vers.

    (1884) LZBt Meurzh 45. Gwell e ve bet d'in mar en dije zellet ma fotr karr da gad he hent.

    (1960) BAHE 25/39. Anna a c'hortoze, ken dilavar all, en ur sellout da gaout he fried. ●(1974) TDBP III 205. Sell an duadenn a zo du-hont da-gaoud Lokireg, tr. « regarde le noircissement qui est là-bas vers Locquirec (de gros nuages noirs) »

    ►[form. comb.]

    S3m d'e gaout

    (1896) SBW 15. Ar Werc'hez trugarezuz, a zeblante d'ehan e selle d'he gad.

    P2 d'ho kaout

    (c.1825-1830) AJC 2200. chached anon do cad.

  • da-gefin
    da-gefin

    prép. À l'occasion de.

    (1621) Mc 111-112. euel maz voe hom saluer guerzet 30. diner da quifim an dez se. ●(1650) Nlou 58. Da quifin an nos man, tr. «à l'occasion de cette nuit.»

    (1732) GReg 546a. A tel jour qu'aujourd'hui, tr. «da guifin an deiz mañ.»

  • da-geñver
    da-geñver

    prép.

    (1) temp. À l'occasion de.

    (1727) HB 594. eleac'h ma c'hetablissas e Gador da Guenver an deiz hiryo. ●(1732) GReg 546a. A tel jour qu'aujourd'hui, tr. «Da guever an deiz hizyau. da guever an deiz mâ.»

    (1894) BUZmornik 594. Da genver ann deiz m'oa ganet, Herodes a roaz eul lein vraz.

    (1904) SKRS I 157. Da genver an deiz ma c'houlennas he zakramachou diveza. ●(1911) BUAZperrot 6. Da genver ar Gouel-man. ●(1925) FHAB Mae 182. da genver an hevelep deiz.

    (2) spat. Devant.

    (1854) MMM 41. e reas deso dont da guever ê vele.

    (1909) KTLR 20. e zeaz d'ober he glemm da zant Per, da gever dor ar baradoz.

  • da-gevret
    da-gevret

    adv. & prép.

    (1) Adv. Ensemble.

    (c.1680) NG 335-336. Guet Joseph ha Marië / En vn ty de queuret. ●889. E losquin en ol tan er betman de guefuret. ●958. canamp ol de queuret. ●1380-1381. Queret, tud miliguet, / Den iffernë de queuret.

    (2) Loc. prép. Da-gevret gant : ensemble avec.

    (c.1680) NG 908-909. goudé bout bet de guefuret / Guette er betman.

  • da-gichen
    da-gichen

    prép.

    (1) spat. À côté (avec idée de déplacement).

    (1554) Moeam 3. Da guichén é cauell, tr. «Près de son berceau.»

    (1732) GReg 8b. Accoster, approcher de quelqu'un, &c., tr. «Monet da guichen ur re.» ●(17--) EN 3355. da gichen ar puñs bras, tr. «Auprès de grand puits.»

    (1868) SBI II 18. Neuze 'c'h aïo da gichenn he guele, tr. «Puis il iera près de son lit.»

    (1909) KTLR 216. c'hui 'gaso ar gaouet houarn da gichen eur feunteun a zo eno.

    (2) temp. Aux environs de, à l'occasion de.

    (1931) KANNgwital 339/26. D'an 8 a viz Meurs. Da gichen an dervez-ma e vo niveret an dud.

    ►[form. comb.]

    S1 da'm c'hichen

    (17--) EN 3290. ma tegond dam hichen, tr. «en sorte qu'ils vinrent près de moi.» ●(17--) ST 98. deuz ama d'am c'hichen, tr. «Viens ici près de moi.»

    S3m d'e gichen

    (1650) Nlou 350. Pedomp expres, an guerches man, / Maz ahimp ny guitib vnam, / Dan seig na disych de quichen, tr. «Prions expressément cette vierge / que nous allions absolument tous / au siège qui ne se fane pas à côté de lui.»

    (1854) MMM 38. e c'halvas d'ê guichen ê c'hreg ac ê vugale.

    S3f d'he c'hichen

    (18--) SBI I 300. et d'he c'hichenn, tr. «allez près d'elle.»

    (1934) PONT 26. Ar vugale (…) a yeas d'he c'hichen.

    P2 d'ho kichen

    (14--) N 1146. setu duet Devy doz quichen, tr. «voici Devy venu près de vous.»

  • da-hed
    da-hed

    prép.

    (1) =

    (1818) HJC 136. er voèz-ce placet ardran i gueine dehèd i dreid, en hum laquas d'ou aroseign guet i dareu.143. à p'en hum bresantas enn un taul dehèd enn or i Vam ac i verdèr. ●(1841) IDH 210. sant Mamér hum daulas é face doh en doar, dehet en autær. 267. hum bresantein guet-hai dehèt Autærieu Jesus-Chrouist.

    ►[form. conju.]

    P3 dahete

    (1818) HJC 368. chetu ma en hum ziscoas enn un taul dehèd té deu zen guet seïeu hire.

    (2) (?) E da-hed (?) =

    (1831) RDU 83. A pe vou én agoni, é spécial ma n'en dès er hlan tud dehou ar é dro, é vou deu pé tri ag er verdér ag en urh peerpet é te-hæt-ou, é pedein Doué.

  • da-heul
    da-heul

    adv. & prép.

    I. Adv.

    (1) À la suite.

    (1877) BSA 225. ar vern m'en em gavemp varnnhi a gouez er mor en eur hor c'hass da heul.

    (2) Bezañ da heul : accompagner.

    (1964) ABRO 15. un tammig hirnezh d'ar vuhez am boa renet kent war vor ha d'ar chañsoù a veze da heul.

    II. Prép.

    (1) Mont da-heul ub. : suivre qqn.

    (1877) BSA 236. Ho merc'h vian Mari-Franseza a ieas d'ho heul.

    (2) En plus de.

    (1923) FHAB Mae 173. en eur ober eun nebeut miziou, e sanailhas en e spered, da heul ar bern traou all a oa ennan, anaoudegez yez e dud koz.

    (3) À cause de, conséquemment.

    (1955) STBJ 38. Dihunet e oa bet ar gambrad soudarded da heul an trouz.

    (4) Da-heul gant : avec qqn.

    (1921) GRSA 246. Tri anehè hepkén e za da heul genein.

    (5) Dans le prolongement.

    (1964) YHAO 121. er parkig a oa da heul ar penn-ti.

  • da-sit
    da-sit

    prép. En comparaison de.

    (1970) GSBG 316. (Groe) hi zo eürus da-sit he c’hoar, tr. «Elle est heureuse en comparaison de sa sœur.»

    ►[form. comb.]

    S1 da’m sit

    (1970) GSBG 317. (Groe) da’m sit-me, tr. «par rapport à moi.»

    S2 da’z sit

    (1970) GSBG 317. (Groe) da’z sit-te, tr. «par rapport à toi.»

    S3m d’e sit

    (1970) GSBG 317. (Groe) d’e sit-eñ, tr. «par rapport à lui.»

    S3f d’he sit

    (1970) GSBG 317. (Groe) d’he sit-hi, tr. «par rapport à elle.»

    P1 d’hor sit

    (1970) GSBG 317. (Groe) d’hor sit-ni, tr. «par rapport à nous.»

    P2 d’ho sit

    (1970) GSBG 317. (Groe) d’ho sit-c’hwi, tr. «par rapport à vous.»

    P3 d’o sit

    (1970) GSBG 317. (Groe) d’o sit-o, tr. «par rapport à eux/elles.»

  • da-skonte
    da-skonte

    prép. En comparaison de.

    (1958) ADBr lxv 4/528. (An Ospital-Kammfroud) Da-skonte (...) Traduit une comparaison comme son synonyme e-skoaz.

  • da-unan
    da-unan

    pron.

    (1) Toi-même.

    (1530) Pm 241. da hunan peban out, tr. «toi-même, d'où tu es.» ●261. Disgra da cahun da hunan, tr. «Défais ton feu toi-même.»

    (1659) SCger 176b. da vnan, tr. «toy mesme.» ●(1710) IN I 31. ne dout quet en em c'hreat da-hûnan.

    ►[après un pron. pers.]

    (1950) ANTK 21. Ouzh re frotañ ar merc'hed, frotet te da-unan e c'hallfez bezañ !

    ►[renforce une prép. conj. S2]

    (1621) Mc 10. mesmes ahanot da hunan.

    (1902) PIGO I 122. da skeud a welen hirr-hirr am oa kemeret evidoud da-unan !

    ►[renforce une prép. comb. S2]

    (1710) IN I 277. e c'henep da hunan, va ene, eo e c'harm Doue e venjanç.

  • da-vesk
    da-vesk

    prép. [avec un v. de mouvement] Parmi.

    (1839) BESquil 324. goulen quentéh permission de monnet d'er Hanada, de vesque tud gouihue, aveit ou instrugein hac ou gounit de Zoué. ●(1861) BSJ 190. ne zas mui de visq en dud. ●(1882) BAR 124. da vesk ar chatal e rankjont mont da dremen an noz.

  • da-vete
    da-vete

    prép. Jusqu'à.

    (1954) VAZA 10. un tamm tro davete feunteun Soaz Sapeur.

  • da-vetek
    da-vetek

    prép. Jusqu'à.

    (1994) MARV xiii 27-28. (Poullaouen) ha eñ war droad da veteg Karaez.

  • da-vetoù
    da-vetoù

    prép. Vers.

    S1 da'm metoù

    (1580) G 1003. Gueluet ma map abret da dont dam mettou, tr. «Appelez mon fils, vite, pour venir vers moi.»

    (1741) RO 1722. Mar guellet eur veag e digas dam mento.

    S3m d'e vetoù

    (1530) Pm 40. Me chomo que na guelet gnou / Ez ehet affet de metou, tr. «Je resterai jusqu'à ce que vous voyez clairement / Que vous irez vraiment vers lui.» ●(1575) M 1359. Pan vezont dastumet, gant Roe'n bet de metou, tr. «Quand ils seront réunis par le roi du monde auprès de lui.»

    S3f d'he metoù

    (1580) G 1012-1013. evyt maz duy Ryou / En quentel de guelet, hep tart quet, de metou, tr. «pour que Riou vienne, afin de la voir, sans tarder, vers elle. »

    (1650) Nlou 218. Pan voe dysquennet de metaou, tr. « lorsqu'il fut descendu vers elle.»

    P2 d'ho metoù

    (1575) M 1373. pan yz net doz metou, tr. «quand j'allai, certes, parmi vous.»

    P3 d'o metoù

    (1575) M 2145-2146. A creff an deffoul, ara diaoulou, / Ehaffn dan re daffnet, aya quet do metou, tr. «Et le violent tourment que font les diables / Hardiment aux damnés qui vont parmi eux.»

  • da-zan
    da-zan

    prép. Vers le bas de.

    (1849) LLB 2098. E vont, a bazeu bras, de zan koed Lustrugand.

  • dabon
    dabon

    m. –où Pièce pour vêtement à rapiécer.

    (1904) DBFV 39a. dabon, m. pl. eu, tr. «pièce, morceau (de drap pour rapiécer).» ●(1927) GERI.Ern 86. dabon m., tr. «pièce de racommodage V[annetais].»

  • dabonet
    dabonet

    adj. Rapiécé.

    (1906) HIVL 28. ur goh soutañnen dabonet. ●(1968) LIMO 9 avril. ur hoh mantell dabonet.

  • daboniñ
    daboniñ

    v. tr. d.

    (1) (en plt de vêtements) Rapiécer.

    (1900) BUSF 13-14. eañ ou daboné get tameu a bep sort. ●(1904) DBFV 39a. dabonein, v. a., tr. «rapiécer.» ●(1913) AVIE 64. un tam mihér neùé de zabonein ur guskemant kouh. ●(1927) GERI.Ern 86. dabonein., tr. «racommoder V[annetais].»

    (2) par anal., absol. Boucher les trous (dans un toit).

    (1934) MAAZ 6. de zabonnat ar doen me mam.

  • dabord
    dabord

    adv. & conj.

    I. Adv.

    (1) Tout à l'heure (futur et passé).

    (1864) KLV 30. Lavaret ho peuz, dabord (...). ●(1866) FHB 60/62b. pe da bord, dindan drem va c'hountel, / E couezi gant da groas. ●(1866) FHB 98/364b. evel ma lavaren dit dabord. ●(1870) FHB 309/381b. dabord e klevo ganemme... ●(1890) MOA 142b. Bientôt, tr. «dabord en Haut Léon.»

    (1957) BRUD 1/121. Mad, dabord, paotrez, ma rez mangnelon, e-po meur a daol botez c'hweg ; an dra-ze ne vo ket c'hoari an «din» vezo ken. ●(1984) HYZH 154-155/46. e-giz ma lavaren dabotr aze...

    (2) D'ici peu.

    (1864) KLV 23. daou c'hant vloaz dabord.

    II. Loc. conj. Dabord ma : dès que.

    (1864) KLV 51. Ar c'hrouanen stag a ro tro d'ar raz d'en em boullada enn douar, dabord ma tistag : ann natur maen-gwenn (...).

  • dabourant-
    dabourant-

    voir nemorant-

  • dac'h
    dac'h

    voir darc'h

  • dac'hall / dac'halm
    dac'hall / dac'halm

    interj. Onomatopée pour intimer l'ordre aux chevaux de tourner à droite.

    (1874) FHB 472/16a. en em lakea da grial oc'h he azen : sa Loyson ! Dic'ha, sou, Loyson ! Dac'hall, tus, Loyson ! ●(1876) TDE.BF 95a. Dac'halm ! C[ornouaille] Terme de charretier.

    (1927) GERI.Ern 86. dac'halm ! C[ornouaille], tr. «int. A droite ! (aux chevaux et aux bœufs).» ●(1931) VALL 231b. Tourner à droite, tr. «dac'halm ! (aux chevaux)» ●(1978) MOFO 120. Dac'hel ! Il tourne à gauche.

  • dac'haviñ
    dac'haviñ

    voir darc'haouiñ

  • dachegat
    dachegat

    inter. Onomatopée pour chasser les chats.

    (1857) CBF 123. Chegat ! dachegat ! tr. «Au chat ! au chat !» ●(1877) FHB (3e série) 19/157b. Dachegad ! Mont a ri du-ze, coz caz fleriuz.

  • dachet
    dachet

    interj. Onomatopée pour chasser les chats.

    (1941) FHAB Gwengolo/Here 89. (Tregon ha tro-dro) Dachat ! = Huchadenn da gas ar c'haz kuit. ●(1942) FHAB Mae/Mezheven 171. Dachet = cri pour écarter les chats. ●(1978) MOFO 120. Bich, bich, bich ! et le chat accourt. Drachett, drachett ! il prend la poudre d'escampette.

  • dachou
    dachou

    interj. Onomatopée pour chasser les poules.

    (1927) GERI.Ern 86. dachou ! int. pour chasser les poules.

  • dachoual
    dachoual

    v. tr. d. Chasser (les poules).

    (1900) KAKE 141. Kaer ho doa 'r vugale, krial, / Evit hen dachoual. ●(1927) GERI.Ern 86. dachou ! int. pour chasser les poules ; dachoual les chasser ainsi.

  • dad
    dad

    m. -où (?).

    (1647) Am.ms 583. Sur he zouch un dat evit mellat gronçç. ●710. Me aso sceurz mat da cals a dadou / Claff gant an tan glaou pa venont maouez.

  • dadac'hig
    dadac'hig

    interj. Onomatopée pour appeler les porcs.

    (1977) PBDZ 73. (Douarnenez) dac'hig, dadac'hig ! tr. «petit cochon !»

  • dadao
    dadao

    s. enfant. interj. Il est tombé.

    (1927) GERI.Ern 89. da-dao ! (l'enfant) est tombé ! ●(1931) VALL 743a. Le voilà (il est) tombé ! da-dao ! enfantin.

  • dadaouf
    dadaouf

    interj. Onomatopée qui imite le bruit d'une course (ici : un lièvre)

    (1958) BRUD 5/28. Dadaouf ! Dadaouf ! Ha dreist e gein e lammas eun aneval, a zihunas krenn gand e diz ar Person koz. Eur had !

  • daday
    daday

    s. enfant. Ober daday : s'asseoir.

    (1955) STBJ 174-175. E lavar ar re vitous (...) ober daday a oa azeza.

  • dadouilh
    dadouilh

    adj. Bègue. cf. gagouilh

    (1909) BROU 240. (Eusa) Bègue, tr. «Dadouilh

  • dae
    dae

    m. –où Défi.

    (1732) GReg 256a. Defi, appel au combat, tr. «daë. p. ou

    (1876) TDE.BF 95b. Dae, s. f., tr. «Provocation, défi.»

    (1927) GERI.Ern 86. dae m., tr. «Défi, provocation.»

  • daeadenn
    daeadenn

    f. –où Bravade, défi, provocation.

    (1931) VALL 81a. (une) bravade, tr. «daeadenn.» ●601b. Provocation, tr. «daeadenn f.»

  • daeañ
    daeañ

    v. tr. d. Défier, provoquer.

    (1732) GReg 256a. Defier, appeler son ennemi au combat singulier, tr. «daëa an advsersour. pr. daëet.» ●310a. Appeler en duël, défier, tr. «daëa da'n duffell.»

    (1876) TDE.BF 95b. Daea, v. a., tr. «Provoquer, mettre au défi.»

    (1927) GERI.Ern 86. daea, tr. «défier.»

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...