Recherche 'ran...' : 140 mots trouvés

Page 3 : de rannved (101) à ranversur (140) :

• rannved
  rannved

  f. –où Partie du monde.

  ●(1931) VALL 476a. Nouveau-Monde, ancien-Monde, tr. «rannved-Nevez, rannved-Koz f.»

• rannvedad
  rannvedad

  f. –où Contenu d'une région (à l'échelle planétaire).

  ●(1963) GEBR.abke Gouere p. 179. rannvedad gg. –où endalc'h ur rannved.

• rannvedel
  rannvedel

  adj. Régional (à l'échelle planétaire).

  ●(1968) GEBR.abke Gouere p. 179. rannved gg. rann ar bed, dh. unan eus rannoù bras an Douar. (+ rannvedel).

• rannvor
  rannvor

  f. –ioù Région maritime.

  ●(1929) SVBV 66. Er rann-vor-mañ ez eus rec'hier koural a-gantou. ●(1931) VALL 529b. Parage maritime, tr. «rannvor f.» ●(1957) AMAH 53. ur rannvor arvarus-tre.

• rannvoriad
  rannvoriad

  f. –ioù Région maritime.

  ●(1931) VALL 529b. Parage maritime, tr. «rannvoriad f.»

• rannvro
  rannvro

  f. –ioù

  (1) Province, région.

  ●(1867) FHB 118/108a. Ne choumaz ket unan zoken en holl ran-vroiou annEjipt. ●(1867) FHB 135/246b. diou pe deir rann-vro.

  ●(1914) DFBP 280a. région, tr. «Rannvro.» ●(1929) SVBV 102-103. E rannvroiou'zo, emañ ar c'hiz da amdrouc'ha ar merc'hed bihan. ●(1921) GRSA 354. dré rannvroieu Britaen. ●(1926) FHAB Eost 287. E pep rann-vro a Vreiz.

  (2) (religion) Province ecclésiastique.

  ●(1866) LZBt Ebrel 100. da vont holl, hag hep dale, peb-unan da ger-benn he rann-vro (provins). ●enn diou rann-vro.

  ●(1928) BFSA 145. e lodennas Fransez an Itali e seiz rann-vro, pep-hini gant eun Tad Rannvroour.

• rannvroad
  rannvroad

  m. rannvroiz Habitant d'une région.

  ●(1960) BAHE 25/31. 80.000 rannvroad a zeu bep bloaz.

• rannvroat
  rannvroat

  adj. (religion) Provincial.

  ●(1866) LZBt Ebrel 112. eur vikel rann-vroat.

• rannvroel
  rannvroel

  adj. Régional.

  ●(1914) DFBP 280a. régional, tr. «Rannvroel.» ●(1960) BAHE 23/26. kazetennoù katolik rannvroel.

• rannvroelezh
  rannvroelezh

  f. Régionalisme, qualité de ce qui est régional.

  ●(1931) VALL 636b-637b. Régionalisme qualité de ce qui appartient à la région, tr. «rannvrôelez f.»

• rannvroelour
  rannvroelour

  m. –ion (politique) Régionaliste.

  ●(1931) VALL 636b-637a. Régionaliste subs., tr. «rannvrôeler, rannvrôelour.»

• rannvroelouriezh
  rannvroelouriezh

  f. (politique) Régionalisme.

  ●(1931) VALL 636b-637b. Régionalisme ; doctrine, tr. «rannvrôelouriez f.»

• rannvroour
  rannvroour

  adj. (religion) Provincial.

  ●(1928) BFSA 145. e lodennas Fransez an Itali e seiz rann-vro, pep-hini gant eun Tad Rannvroour.

• rannyezh
  rannyezh

  f. –où Dialecte.

  ●(1910) DIHU 59/66. ranieh (dialecte) Guéned. ●(1925) PIGO iii/ii. Red, eo, dre forz levriou brezonek, embannet e pep rann-yez, lakât da c'hoarvezout kement-man : ma lenno pep-hini ac'hanomp rann-yez egile. ●(1926) FHAB Kerzu 457. skrivan ar rann-yezou. ●(1927) LZBt Meurzh 69. O yezou (…) a zo ennê eun toullad mat a rann-yezou. ●(1960) BAHE 25/22. ur rannyezh hag a gemm gant pep parrez.

• rannyezhel
  rannyezhel

  adj. Dialectal.

  ●(1923) SKET I 31. furm rannyezel. ●(1942) GWAL 146-147/133. en eun daneg rannyezel.

• rannyezhiñ
  rannyezhiñ

  v. intr. Se dialectiser.

  ●(1931) VALL 216a. se fragmenter en dialecte, tr. «rannyezi.»

• rannyezhouriezh
  rannyezhouriezh

  f. Dialectologie.

  ●(1959) BAHE 18/3. kelaouenn Rannyezhouriezh a vro-Velgia.

• ranous
  ranous

  adj. Grognon.

  ●(1927) GERI.Ern 499. rañnous, tr. «Grognon.»

• ranouziñ
  ranouziñ

  v.

  (1) Nasiller.

  ●(1927) GERI.Ern 499. rañnouzi, tr. «nasiller.»

  (1) Chicaner, grogner.

  ●(1927) GERI.Ern 499. rañnouzi, tr. «chicaner, grogner contre.»

• rañs
  rañs

  f. –où Race, espèce, sorte.

  ●(1919) MVRO 11/1c. en despet d'an dud fall a zo o klask dinôda hon rans. ●(1935) ANTO 53. rak rans ar gemenerien-se, konterien kaoziou, a zo aet pell 'zo da fall. ●(1947) YNVL 121. c'hwi hag ar chinerien eus ho rañs. ●(1954) LLMM 47/23. ar rañsoù eus ho kouch ! ●(1972) SKVT I 83. traoù eus da rañs.

• rañsenn
  rañsenn

  f. Race.

  ●(1872) DJL 13. Keit a lezo Adam daou demeuz he ransen.

• rañson
  rañson

  m. Rançon.

  ●(14--) N 1911. Auber an auancc ho ranczon, tr. «avancer leur rançon.» ●(1633) Nom 206a. Lystrum : ranson : rançoun.

  ●(1659) SCger 101a. rançon, tr. «item.» ●(c.1680) NG 115. Quenaué ma tes a guir calon / Jesus de paygnë hon ranson. ●(1732) GReg 781b. Rançon, prix pour racheter d'escalavage, ou des prisonniers de guerre, tr. «Rançzon. p. rançzoñnou.» ●Païer sa rançon, tr. «Paëa e rançzonn.»

  ●(1821) SST 37. ne ouai quet dober a bayein rançon. ●(1884) BUZmorvan 2. ar priz a goustche d'ezhan hor ransoun.

  ●(1925) FHAB Mezheven 210. ha m'o deze arc'hant e veze tennet daspren pe ranson diganto.

• rañsonañ / rañsoniñ
  rañsonañ / rañsoniñ

  v. tr. d.

  (1) Rançonner.

  ●(14--) Jer.ms 249. Hoz ranczonaff ne menaff quet, tr. «Je ne veux pas vous rançonner.»

  ●(1732) GReg 781b. Rançonner, tr. «Rançzouna. pr. rançzounet. Van[netois] rançzonneiñ.»»

  (2) Payer la rançon de.

  ●(1835) AMV 210. anaout ar garantez infinit oc'h eus bet da rei oc'h-hini [goad] evit va rançoni.

• rañsoner
  rañsoner

  m. –ion Rançonneur.

  ●(1732) GReg 781b. Rançonneur, Hôtelier qui exige plus qu'il ne faut, tr. «Ur rançzouner. p. rançzounéryen.»

• rañsoniñ
  rañsoniñ

  voir rañsonañ

• rantikoù
  rantikoù

  plur. Radotage.

  ●(1960) PETO 46. Hag ehan gant da rantikou ! ●87. Rantikou : Sorc'hennou heñvel bepred, randonerez. ●(1964) BRUD 21/41. klevoud adarre an hevelep rantikou.

• rantren
  rantren

  v. intr. Rentrer.

  ●(1752) BS 258. rantren en o dever.

  ●(1847) FVR 245. rantren ara doûn en neant gant ar memès buhander evel ar gonspiratouryen a zo bet sqoët gant countell-lemm eus al lesenn.

• rañv .1
  rañv .1

  adj. À vif, à nu.

  ●(1977) PBDZ 814. (Douarnenez) rañv, tr. «à vif, à nu.»

• rañv .2
  rañv .2

  f. –où

  (1) Bêche.

  ●(1744) L'Arm 28b. bêche, tr. «Reinhuë.. eu. f.»

  ●(1849) LLB 110. Er bigel hag er ran. ●(1879) ERNsup 166. rañv, St-M[ayeux], Tressigneaux et Lanv[ollon], bêche.

  ●(1916) KZVr 168 - 21/05/16. Eur reon, eur «bal», eur ran, e Sant-Pabu. ●(1931) VALL 62b. Bêche, tr. «rañv f.» ●(1960) EVBF I 336-337. La bêche. On connaît, presque partout, le mot pal, souvent utilisé sous sa forme bal (…) Un second mot, reañv, ne semble connu que dans le sud : à l'ouest de Quimper (reoñv, Beuzec, reoñ, Gourlizon, reañv, Plovan), et sur une assez grande région au sud de Carhaix (rañ, Roudouallec, rañv, St-Thurien – qui utilise également palenn –, rehoun, Plouray, rehou, Kerfourn).

  (2) Pelle.v

  ●(1879) ERNsup 166. reoñ, Douarnenez, Ploaré, pelle; cf. irl. ráin, gall. rhaw.

  (3) Séran.

  ●(1879) ERNsup 165. rañf, rañvel, Trév., rëvel, Pleud., instrument pour peigner (rañvelat, rëvelat) le lin.

• rañvad .1
  rañvad .1

  f. –où Contenu d'une bêche.

  ●(1931) VALL 62b. Ble contenu [d'une bêche], tr. «rañvad f.»

• rañvad .2
  rañvad .2

  voir ravent

• rañval
  rañval

  voir roeñvat

• rañvañ / rañvat
  rañvañ / rañvat

  v. tr. d.

  (1) Renverser, abattre, coucher.

  ●(1870) FHB 285/189b. ne rejomp nemet ranvat eur mor a c'heot. ●(1877) FHB (3^e série) 22/184a. Ar zegal hag ar c'herc'h a zo bet gouall ranvet gant an avel hag ar glaoeier.

  ●(1919) BUBR 5/124. pladet ar rengennad soudarded war an douar, vel ha pa vefent bet ranvet gant an avelgas.

  (2) Sérancer.

  ●(1857) CBF 92. Ranvat al lin, tr. «Arracher la graine du lin.» ●(1876) TDE.BF 537a. Rañva, rañvat, v. a., tr. «Sérancer, parlant du lin, du chanvre.»

• rañvat
  rañvat

  voir rañvañ

• rañvell
  rañvell

  f. –où

  (1) Vanne.

  ●(1869) SAG 18. an dour o tremen dre eur ranvel. ●(1870) MBR 26. e stank eur vilin ma'z ea ar miliner da zigeri ar ranvell ha da lakaat ar vilin da vala, tr. «dans un étang où le meunier était occupé à lever la bonde pour faire marcher le moulin.» ●(1876) TDE.BF 537a. Rañvell, s. f., tr. «Petite porte d'une écluse ; pl. ou.» ●(1889) ISV 170. Eur plac'hig (…) merc'h ive d'eur miliner, a goezas el lenn e kichen ranvell an dour mal. ●172. hag e c'has buan serra ar ranvel.

  ●(1915) HBPR 12. An dour hen doa torret an ranvel : ruil a ranke : n'oa harz ebet mui.

  (2) Séran.

  ●(1879) ERNsup 165. rañvel, Trév[érec], rëvel, Pleud[aniel] instrument pour peigner le lin.

• rañvell-goll
  rañvell-goll

  f. Vanne de décharge de moulin.

  ●(1872) ROU 82a. Ecluse, qui s'ouvre au trop plein, tr. «ranvell goll.»

  ●(1982) MABL II 84. (Lesneven) rañvell goll : ar c'han bihan evit kas er maez eus ul lenn an dour a zo a re, an dour ouzhpenn.

• rañvelladenn-lin
  rañvelladenn-lin

  f. Réunion pour tirer le grain du lin quand il est mûr.

  ●(1927) GERI.Ern 500. rañvelladenn-lin f., tr. « réunionpour tirer le grain du lin quand il est mûr. »

• rañvellat
  rañvellat

  v. tr. d. Peigner, sérancer (le lin).

  ●(1879) ERNsup 165. peigner rañvelat, Trév[érec], rëvelat, Pleud[aniel] le lin.

• rañveller
  rañveller

  m. -ion Séranceur.

  ●(1927) GERI.Ern 500. rañveller, tr. « séranceur. »

• rañversur
  rañversur

  s. Renversure.

  ●(1633) Nom 235a. Versura : renuersure : ranuerseür, douar troet.