Devri

Recherche 'hu...' : 215 mots trouvés

Page 2 : de hudal-hudin (51) à hugedenn (100) :
  • hudal / hudiñ
    hudal / hudiñ

    v.

    I. V. intr.

    (1) Rugir, hurler.

    (c.1680) NG 1874. en diaulet ou hudal. ●(c.1718) CHal.ms ii. hurler comme un chien, ou comme un loup, tr. «hudal, ïudal el ur blei, pe el ur c'hi.» ●(1732) GReg 505b. Hurler, tr. «Van[netois] hudeiñ. hudal.» ●(1744) L'Arm 343b. Rugir, tr. «Udein, dale.. détt.» ●(17--) TE 42. ul Lion é hudal.

    (1839) BESquil 74. a pe gleuas el lonnèd é hudal. ●(1849) LLB 588. er blaidi é hudal. ●(1857) GUG 44. Hudal e hrant a bouis-pèn, avel chàss counaret. ●(1861) BSJ 175. El lonnèd memb e vrellou, e hudou quen ne scontou en ol doh ou hleuèt. ●(1896) HIS 139. hudal goah ar hoah. ●(1897) EST 38. n'arsaùant ket à hudal.

    (1907) DIHU 30/472. Er chas (...) e hudé par ma hellent. ●(1913) AVIE x. el lion é en hani e hud er hriùan anehé.

    (2) (en plt des éléments) Gronder.

    (17--) VO 128. Er puar ahuél hac er seih gurun, e gorn hac e hude perpet drès tehi.

    (1849) LLB 1899. en ahuel é hudal er hoedeu. ●(1863) MBF 54. Hudal a hra er mor, tr. «La mer mugit.»

    (3) =

    (1857) LVH 320. hudal memb e hran.

    (4) Respirer en sifflant.

    (1982) PBLS 630. (Langoned) hudel, tr. «respirer en sifflant.»

    (5) sens fig. (en plt d'une toupie) Ronfler.

    (1879) ERNsup 163. udal a ra 'nn doupin, elle bruit [la toupie], St-M[ayeux].

    II. V. tr. d. Huer.

    (1732) GReg 502b. Huer, se moquer de quelqu'un par des cris, tr. «hudal ur re. pr. hudet

  • hudeal / hudeiñ
    hudeal / hudeiñ

    v. tr. d. Huer.

    (1732) GReg 502b. Huer, se moquer de quelqu'un par des cris, tr. «Van[netois] hudeal. hudeeiñ. ppr. hudeët.» ●(1767) ISpour 408. hemp jamæss hou hudéein, hou anjuliein, nac hou laquat d'arronein.

  • hudeet
    hudeet

    adj. Hué.

    (1790) MG 190. Un dén e lah un aral, e zou câsseit ha hudaiét guet en ol.

  • hudek
    hudek

    adj. Magique.

    (1931) VALL 438b. Magique, tr. «hudek

  • hudel .1
    hudel .1

    adj. Magique.

    (1931) VALL 438b. Magique, tr. «hudel

  • hudel .2
    hudel .2

    voir huzil

  • hudell
    hudell

    f. –ed (ornithologie) Chouette effraie.

    (c.1718) CHal.ms iii. orfraye, tr. «un hudel

  • hudenn
    hudenn

    voir hurenn

  • huderezh
    huderezh

    m. –ioù

    (1) Huée.

    (1732) GReg 502b. Huée, cri d'une multitude après quelqu'un, tr. «hudérez

    (2) Hurlement.

    (c.1718) CHal.ms ii. hurlement, tr. «hudereh, ïudereh.» ●(1732) GReg 505b. Hurlement, tr. «Van[netois] hudereh.» ●(1744) L'Arm 343b. Rugissement, tr. «Udereah.. heu. m.» ●(17--) TE 42. udureah e vab.

    (1856) GRD 272. Ne gleuant nameit clêmmeu hirvoudus, hudereaheu, crieu a rage, chouriquereah dent.

    (1942) DIHU 372/85. hudereh el loñned goué.

  • hudiñ .2
    hudiñ .2

    voir hudal

  • hudiñ.1
    hudiñ.1

    v. tr. d. Charmer, ensorceler, enchanter.

    (1732) GReg 338b. Enchanter, user de magie pour operer quelque merveille, tr. «ãls. hudu. hudiff

  • hudour
    hudour

    m. –ion Magicien.

    (1925) CBOU 5/77. Aze 'man an hudour, tr. «Là se trouve le magicien.» ●(1931) VALL 438b. Magicien, tr. «hudour m.»

  • hudouriezh
    hudouriezh

    f. Magie.

    (1931) VALL 438b. Magie, tr. «hudouriez f.»

  • hudur .1
    hudur .1

    adj.

    (1) Sale.

    (1499) Ca 113b. Hudur. g. ordoux. l. vide in soillaff. ●(1530) J p. 11b. Ez eus gant brut toull put hudur, tr. «il y a certes un gouffre bruyant, sauvage, infâme.»

    (1659) SCger 154b. hudur, tr. «sale.» ●(1732) GReg 354a. Les entrées des Villes sont sales, tr. «An antrëou eus ar c'hærryou a so ordinal hudur.» ●840b. Sale, gâté, malpropre, tr. «hudur.» ●(17--) EN 2944. beued nen jstand en nen dour quen vdur, tr. «et tu seras noyé en un instant dans une eau si sale.»

    (1838) CGK 13. cravad keïn eur vouïz hüdur. ●(1857) CBF 85. Houn-nez zo kel louz, ken hudur hag ar seiz pec'hed, tr. «Celle-ci est aussi sale, aussi dégoûtante que les sept péchés mortels.» ●C'houeza a ra he fri gant he bisiad ; hudur eo an dra-se, tr. «Elle se mouche avec les doigts ; cela n'est pas propre.»

    (1908) PIGO II 175. henvel-beo 'oa zur ouz eur c'hlasker-bara, gant e dog distum, e zilhad trist hag hudur. ●(1926) FHAB Genver 27. podezou hudur, kirinennou pe zailhou louz.

    (2) Luxurieux, lubrique, obscène.

    (1530) J p. 13b. Dan tut hudur a ordur luxurius, tr. «aux impudiques, aux libertins, aux luxurieux.»

    (1877) EKG I 44. an dud o doa c'hoant d'en em ruill er pec'hejou udur. ●(1877) BSA 32. morse sonj pe c'hoant hudur ne zaotras an diantegez euz he ene. ●(1883) MIL 75. na koms udur. ●(1893) IAI 147. ar c'homzou lubrik hag udur.

    (1905) KANngalon Ebrel 372. ar c'hazetennou fall, al leoriou udur. ●(1909) FHAB C'hwevrer 48. eur zoun hudur bennag. ●(1924) FHAB Genver 33. d'ar re ne zislonkent nemet soniou fall, hudur ha brein put awechou. ●(1926) FHAB Du 430. ar pec'hed hudur n'oa ket anavezet en o zouez. ●(1936) PRBD 82. levriou hudur. ●120. c'houi peus great traou hudur ganeoc'h oc'h unan, gant anevaled, gant tud all, tud kerent deoc'h, tud dimezet, gant bugale.

    (3) Horrible.

    (1847) FVR 228. dindan kroc'henn eul loen hudur, tr. «sous la peau d'une vilaine bête.»

    (1909) BOBL 20 février 217/1b. ar c'hilhotin (…) ar benvek hudur impentet gant ar revolusion vraz. ●(1909) BOBL 20 mars 221/1c. ar c'hlenvejou hudurra. ●(1935) BREI 438/2b. Bet zo koulz ive hag e oa hudur stad ar micherour.

    (4) (religion) Spered hudur : esprit immonde.

    (1904) ARPA 55. eun den kemeret gant eur spered hudur.

  • hudur .2
    hudur .2

    m.

    (1) Homme infâme, salaud.

    (1650) Nlou 107. Maz encherchas assur, / Diouz é tut an hudur, tr. «de sorte qu'il s'enquit, certes, / de ses gens, le salaud.»

    (2) Horreur.

    (1872) ROU 88b. C'était une horreur, tr. «Un udur oa.» ●(1890) MOA 296a. C'était une horreur, tr. «eunn udur oa !»

  • huduraat
    huduraat

    v.

    (1) V. intr. Devenir malpropre.

    (1732) GReg 597a. devenir malpropre, tr. «huduraat. pr. eët» ●840b. devenir sale, tr. «huduraat. pr. hudureët

    (1876) TDE.BF 297a. Huduraat, v. n., tr. «Devenir malpropre, déshonnête, etc.»

    (2) V. tr. d. Rendre malpropre, souiller.

    (1732) GReg 597a. Rendre malpropre, tr. «huduraat. pr. eët» ●840b. Rendre sale, tr. «huduraat. pr. hudureët

    (1927) GERI.Ern 230. huduraat, tr. «souiller.»

  • hudurenn
    hudurenn

    f. –ed Souillon.

    (1732) GReg 597a. Femme malpropre, tr. «Hudurenn. p. hudurenned

    (1876) TDE.BF 297a. Hudurenn, s. f., tr. «Souillon, salope.»

    (1927) GERI.Ern 230. hudurenn f., tr. «souillon, salope.» ●(1931) VALL 703a. Souillon, tr. «hudurenn f.»

  • hudurerezh
    hudurerezh

    m.

    (1) Saleté.

    (1847) MDM 224. ho tiez nebeud iec'hedus hag an hudurerez en pehini e vevit.

    (2) Ober hudurerezh =

    (1878) EKG II 102. laerez hag ober udurerez.

  • hudurez
    hudurez

    f. malpropreté.

    (1732) GReg 597a. Malpropreté, saleté, ordure, tr. «hudurez

    (1927) GERI.Ern 230. hudurez f., tr. «saleté, impureté.»

  • hudurnaj / hudurniaj
    hudurnaj / hudurniaj

    m.

    (1) Malpropreté.

    (1732) GReg 597a. Malpropreté, saleté, ordure, tr. «Hudurnyaich. hudurnaich

    (2) (physiologie) Menstrues.

    (1633) Nom 262b. Mensium profluuium, vel mulierum profluuium, abundantia feminarum : les fleurs des femmes : bleuzu an graguez hudurnaig an graguez.

  • hudurnerezh
    hudurnerezh

    m. Luxure.

    (1928) BFSA 134. an hudurnerez (luxure).

  • hudurnezh / hudurniezh
    hudurnezh / hudurniezh

    [hudur + nezh / niezh]

    F.

    (1) Luxure.

    (1893) IAI 39. eur garantez divoder, hag arveziou tout evit kuzet ar wasa udurnez.

    (2) Choses, animaux, etc. répugnants.

    (1925) BILZ 112. e vefomp brao meurbed evit en em zisklabea eus an hudurnez-man.

    (3) Paroles, chansons obscènes.

    (1860) BAL 90. cana, selaou udurnez.

    (4) Saleté, impureté.

    (1923) SKET i 51. Na ve ket e vefe en ho touez fistilherez, gevierez, hudurniez. ●(1927) GERI.Ern 230. hudurniez f., tr. «saleté, impureté.»

  • hudurniaj
    hudurniaj

    voir hudurnaj

  • hudurniezh
    hudurniezh

    voir hudurnezh

  • hue
    hue

    voir huan .1

  • hueek
    hueek

    voir huanek

  • hueenn
    hueenn

    voir huanenn

  • hueg
    hueg

    m. Amygdale. cf. hugenn, hugez, huged, hug

    (1931) VALL 24a. Amygdale, tr. «hueg m.»

  • huegan / hogan
    huegan / hogan

    m. (botanique) Cenelles.

    (1499) Ca 112b. Hoguen. g. cheuelle (lire : chenelle).

    (1659) SCger 154b. hogan, tr. «senelle.» ●(1732) GReg 857b. Senelles, fruits d’épine, qui est rouge, tr. «Hogan. (Treg[or] hogro.» ●(1744) L’Arm 355b. Senelles, tr. «Hogan, mieux, Huégan. m.»

    (1872) ALM.bi 77. Blavez hoginn, blavez ed, / Blavez irinn na ve ket.

    (1904) DBFV 157b. megan (à Sarzeau), guegan (à Saint-Gildas), pl., tr. « fruits de l’aubépine. » ●(1907) VBFV.fb 17a. cenelle, tr. «huegannen, f. (pl. huegan).» ●(1927) GERI.Ern 226. hogan m. pl. hogin, tr. «Cenelle, baie de l’aubépine.»

  • huegan-Spagn
    huegan-Spagn

    m. (botanique) Pistache.

    (1744) L'Arm 287a. Pistache, tr. «Huégan-Spaign

    (1931) VALL 562a. Pistache, tr. «huegan-Spagn V[annetais].» ●(1963) LLMM 99/266. poazhet gant huegan-Spagn ha laezh trenk.

  • hueganenn
    hueganenn

    f. –où, huegan (botanique) Cenelle.

    (1904) DBFV 157b. megañnien (à Sarzeau), guegañnien sing. f., tr. « fruit de l’aubépine. » ●(1907) VBFV.fb 17a. cenelle, tr. «huegannen, f. (pl. huegan).»

  • hueiñ
    hueiñ

    voir huaniñ

  • huelenn
    huelenn

    f. (botanique) Absinthe.

    (1499) Ca 114a. Huffelen. g. aluine. ●(1575) M 2332. Euyt vestle na huzel, cruel na huffelen, tr. «Pour fiel, ni suie odieuse, ni absinthe.»

    (1732) GReg 6a. Absinthe, plante, tr. «an huffelen. ar vuélen.» ●Du vin d'Absinthe, tr. «Guïn ar vuélen

    (1879) BLE 61. Armoise. (artemisia. L.) Huélen.

  • huelenn-c'hwerv
    huelenn-c'hwerv

    f. (botanique) Armoise absinthe Artemisia absinthium.

    (1612) Cnf 78a. Da bezet couff yuez an vhelen huereu.

    (1659) SCger 176b. vhelen c'huero, tr. «absinthe.» ●(1688) MD II 51. ac hüelen c'hüero. ●(c.1718) CHal.ms i. absynthe, tr. «ur uam leseu, en uhelen hueru.» ●(1728) Resurrection 708. Em boe huellen c'hoeru hac ar vest da effan. ●(1732) GReg 6a. Absinthe, plante, tr. «Gn (lire : An) huelen c'hüero

    (1879) BLE 61. Armoise absinthe. (A. absinthium. L.) – Huélen-c'houéro.

    (1914) MNOTes 208. On dit en Haut-Trég[uier] huelen c'houerv absinthe.

  • huelenn-wenn
    huelenn-wenn

    f. (botanique) Armoise commune (Artemisia vulgaris).

    (1732) GReg 52b. Armoise, ou herbe Saint Jan, plante, tr. «An uhélen-véñ

    (1870) FHB 292/244b. Kavout a reer ato er jardinou-ze, baljm, soc'h munud, kamailha, begar, citrouellez, tuellen ven (lire : huelen ven), lavand, regalis, betec daëlou job, a behini ar greunn a servich da ober chapeledou. ●(1879) BLE 62. Armoise vulagire (A. vulgaris. L.) Huélen-wenn. Herbe à cent goûts.

    (1914) MNOTes 208. uzalen ven, absinthe, Cléden Cap Sizun (H. Le Carguet). ●(1954) VAZA 16. en ur vutunat delioù teol, louzaouenn ar paz, huelenn wenn ha n’ouzon ket peseurt moc’haj all.

  • huelez
    huelez

    s. (botanique) Espèce de tanaisie frisée.

    (1914) MNOTes 208. huvelez espèce de tanaisie frisée, Pleubian (Y. Berthou).

  • huenek
    huenek

    voir huanek

  • huenenn
    huenenn

    voir huanenn

  • huenenniñ
    huenenniñ

    voir huanennañ

  • hueniñ
    hueniñ

    voir huaniñ

  • huerezh
    huerezh

    m. Cris.

    (1732) GReg 502b. Huée, cri d'une multitude après quelqu'un, tr. «Huérez.» ●(1752) BS 249. ur c'hoarz hac un huerez etouez an dud.

    (1868) KMM 141. Mari ne glevas nemet ar c'hri-fors, an huerez ac ar mallozou var Jesus. ●(18--) CST 91. Theoteknus a oa droug ennan o klevet an huerez na ne intente netra.

  • huerm
    huerm

    m. Qui a goût de brûlé.

    (1919) DBFVsup 32b. huerm (Bignan), adj., tr. «qui a un goût de brûlé.» ●(1927) GERI.Ern 230. huerm Va[nnetais] adj., tr. «qui a un goût de brûlé.» ●(1931) VALL 85b. qui a goût de brûlé, tr. «huerm V[annetais].»

  • huern
    huern

    m. & adv.

    (1) M. Cris, clameur, imprécations.

    (1575) M 2015. Hoguen tan an yffernn, maz eux huernn eternal, tr. «Mais le feu de l'enfer, où il y a une clameur éternelle.» ●2456. en yffernn, maz eux huernn æternal, tr. «en enfer, où il y a un cri éternel.» ●3267-3271. Yoa infinit dre merit euidant, / Beatitud dan tut à voé prudant / Ha patiant ardant en carantez / So en vn cernn hep huernn sempiternal / Ouz an guir Doe da nep à voe leal, tr. «Joie infinie pour un mérite éclatant, / Béatitude aux gens qui furent sages / Et patients, ardents en amour, sont à la fois, sans clameur éternelle, / Pour ceux qui furent fidèles au vrai Dieu.»

    (2) Loc. adv. Hep huern : sans conteste.

    (1575) M 3363. Homan hep huernn en buhez eternal, tr. «Cela, sans contredit, est la vie éternelle.»

  • huernek
    huernek

    adj.

    (1) Hargneux.

    (1927) GERI.Ern 230. huernek, tr. «hargneux.» ●(1931) VALL 77b. Bourru, tr. «huernek

    (2) Injurieux, insultant.

    (1927) GERI.Ern 230. huernek, tr. «Injurieux, insultant.»

  • huerniñ
    huerniñ

    v. tr. d. Injurier, insulter.

    (1732) GReg 59b. Attaquer de paroles, tr. «huerni. pr. huernet

    (1847) FVR 145. o tont d'hen huernin.

    (1927) GERI.Ern 230. huerni v. a., tr. «Injurier, insulter.»

  • huernus
    huernus

    adj.

    (1) Hargneux.

    (1732) GReg 146b. Chagrin, ine, qui est de mauvaise humeur, tr. «Huernus.» ●374a. Hargneux, euse, querelleux, de mauvaise humeur, tr. «Huernus.» ●487a. Hargneux, euse, querelleus, de mauvaise humeur, tr. «Huernus

    (1927) GERI.Ern 230. huernus, tr. «hargneux.» ●(1931) VALL 77b. Bourru, tr. «huernus

    (2) Injurieux, insultant.

    (1927) GERI.Ern 230. huernus, tr. «Injurieux, insultant.»

  • hug
    hug

    m. (anatomie) Luette. cf. hueg, hugenn, huged, hugez

    (1896) GMB 328. luette (...) pet[it] Trég[uier] hug.

  • huged .1
    huged .1

    m. –où (anatomie) Luette.

    (1744) L'Arm 222b. Luette, tr. «Huguætt.. ædeu. m.»

    (1896) GMB 328. luette (...) pet[it] Trég[uier] huget.

    (1934) BRUS 216. La luette, tr. «en huged –eu, m.»

  • huged .2
    huged .2

    s. Partie d’entrave.

    (1931) VALL 262b. la partie de l’entrave qui se fixe au pied de derrière, tr. « (h)uged T[régor]. »

  • hugedenn
    hugedenn

    f. –où (anatomie) Luette.

    (1732) GReg 585b. Luette, tr. «Van[netois] huguedeen.» ●(1744) L'Arm 222b. Luette, tr. «Huguedenn.. neu. f.»

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...