Recherche 'hu...' : 215 mots trouvés
Page 2 : de hudal-hudin (51) à hugedenn (100) :- hudal / hudiñhudal / hudiñ
v.
I. V. intr.
(1) Rugir, hurler.
●(c.1680) NG 1874. en diaulet ou hudal. ●(c.1718) CHal.ms ii. hurler comme un chien, ou comme un loup, tr. «hudal, ïudal el ur blei, pe el ur c'hi.» ●(1732) GReg 505b. Hurler, tr. «Van[netois] hudeiñ. hudal.» ●(1744) L'Arm 343b. Rugir, tr. «Udein, dale.. détt.» ●(17--) TE 42. ul Lion é hudal.
●(1839) BESquil 74. a pe gleuas el lonnèd é hudal. ●(1849) LLB 588. er blaidi é hudal. ●(1857) GUG 44. Hudal e hrant a bouis-pèn, avel chàss counaret. ●(1861) BSJ 175. El lonnèd memb e vrellou, e hudou quen ne scontou en ol doh ou hleuèt. ●(1896) HIS 139. hudal goah ar hoah. ●(1897) EST 38. n'arsaùant ket à hudal.
●(1907) DIHU 30/472. Er chas (...) e hudé par ma hellent. ●(1913) AVIE x. el lion é en hani e hud er hriùan anehé.
(2) (en plt des éléments) Gronder.
●(17--) VO 128. Er puar ahuél hac er seih gurun, e gorn hac e hude perpet drès tehi.
●(1849) LLB 1899. en ahuel é hudal er hoedeu. ●(1863) MBF 54. Hudal a hra er mor, tr. «La mer mugit.»
(3) =
●(1857) LVH 320. hudal memb e hran.
(4) Respirer en sifflant.
●(1982) PBLS 630. (Langoned) hudel, tr. «respirer en sifflant.»
(5) sens fig. (en plt d'une toupie) Ronfler.
●(1879) ERNsup 163. udal a ra 'nn doupin, elle bruit [la toupie], St-M[ayeux].
II. V. tr. d. Huer.
●(1732) GReg 502b. Huer, se moquer de quelqu'un par des cris, tr. «hudal ur re. pr. hudet.»
- hudeal / hudeiñ
- hudeet
- hudek
- hudel .1
- hudel .2hudel .2
voir huzil
- hudell
- hudennhudenn
voir hurenn
- huderezhhuderezh
m. –ioù
(1) Huée.
●(1732) GReg 502b. Huée, cri d'une multitude après quelqu'un, tr. «hudérez.»
(2) Hurlement.
●(c.1718) CHal.ms ii. hurlement, tr. «hudereh, ïudereh.» ●(1732) GReg 505b. Hurlement, tr. «Van[netois] hudereh.» ●(1744) L'Arm 343b. Rugissement, tr. «Udereah.. heu. m.» ●(17--) TE 42. udureah e vab.
●(1856) GRD 272. Ne gleuant nameit clêmmeu hirvoudus, hudereaheu, crieu a rage, chouriquereah dent.
●(1942) DIHU 372/85. hudereh el loñned goué.
- hudiñ .2hudiñ .2
voir hudal
- hudiñ.1hudiñ.1
v. tr. d. Charmer, ensorceler, enchanter.
●(1732) GReg 338b. Enchanter, user de magie pour operer quelque merveille, tr. «ãls. hudu. hudiff.»
- hudour
- hudouriezh
- hudur .1hudur .1
adj.
(1) Sale.
●(1499) Ca 113b. Hudur. g. ordoux. l. vide in soillaff. ●(1530) J p. 11b. Ez eus gant brut toull put hudur, tr. «il y a certes un gouffre bruyant, sauvage, infâme.»
●(1659) SCger 154b. hudur, tr. «sale.» ●(1732) GReg 354a. Les entrées des Villes sont sales, tr. «An antrëou eus ar c'hærryou a so ordinal hudur.» ●840b. Sale, gâté, malpropre, tr. «hudur.» ●(17--) EN 2944. beued nen jstand en nen dour quen vdur, tr. «et tu seras noyé en un instant dans une eau si sale.»
●(1838) CGK 13. cravad keïn eur vouïz hüdur. ●(1857) CBF 85. Houn-nez zo kel louz, ken hudur hag ar seiz pec'hed, tr. «Celle-ci est aussi sale, aussi dégoûtante que les sept péchés mortels.» ●C'houeza a ra he fri gant he bisiad ; hudur eo an dra-se, tr. «Elle se mouche avec les doigts ; cela n'est pas propre.»
●(1908) PIGO II 175. henvel-beo 'oa zur ouz eur c'hlasker-bara, gant e dog distum, e zilhad trist hag hudur. ●(1926) FHAB Genver 27. podezou hudur, kirinennou pe zailhou louz.
(2) Luxurieux, lubrique, obscène.
●(1530) J p. 13b. Dan tut hudur a ordur luxurius, tr. «aux impudiques, aux libertins, aux luxurieux.»
●(1877) EKG I 44. an dud o doa c'hoant d'en em ruill er pec'hejou udur. ●(1877) BSA 32. morse sonj pe c'hoant hudur ne zaotras an diantegez euz he ene. ●(1883) MIL 75. na koms udur. ●(1893) IAI 147. ar c'homzou lubrik hag udur.
●(1905) KANngalon Ebrel 372. ar c'hazetennou fall, al leoriou udur. ●(1909) FHAB C'hwevrer 48. eur zoun hudur bennag. ●(1924) FHAB Genver 33. d'ar re ne zislonkent nemet soniou fall, hudur ha brein put awechou. ●(1926) FHAB Du 430. ar pec'hed hudur n'oa ket anavezet en o zouez. ●(1936) PRBD 82. levriou hudur. ●120. c'houi peus great traou hudur ganeoc'h oc'h unan, gant anevaled, gant tud all, tud kerent deoc'h, tud dimezet, gant bugale.
(3) Horrible.
●(1847) FVR 228. dindan kroc'henn eul loen hudur, tr. «sous la peau d'une vilaine bête.»
●(1909) BOBL 20 février 217/1b. ar c'hilhotin (…) ar benvek hudur impentet gant ar revolusion vraz. ●(1909) BOBL 20 mars 221/1c. ar c'hlenvejou hudurra. ●(1935) BREI 438/2b. Bet zo koulz ive hag e oa hudur stad ar micherour.
(4) (religion) Spered hudur : esprit immonde.
●(1904) ARPA 55. eun den kemeret gant eur spered hudur.
- hudur .2
- huduraathuduraat
v.
(1) V. intr. Devenir malpropre.
●(1732) GReg 597a. devenir malpropre, tr. «huduraat. pr. eët» ●840b. devenir sale, tr. «huduraat. pr. hudureët.»
●(1876) TDE.BF 297a. Huduraat, v. n., tr. «Devenir malpropre, déshonnête, etc.»
(2) V. tr. d. Rendre malpropre, souiller.
●(1732) GReg 597a. Rendre malpropre, tr. «huduraat. pr. eët» ●840b. Rendre sale, tr. «huduraat. pr. hudureët.»
●(1927) GERI.Ern 230. huduraat, tr. «souiller.»
- hudurenn
- hudurerezh
- hudurez
- hudurnaj / hudurniaj
- hudurnerezh
- hudurnezh / hudurniezhhudurnezh / hudurniezh
[hudur + nezh / niezh]
F.
(1) Luxure.
●(1893) IAI 39. eur garantez divoder, hag arveziou tout evit kuzet ar wasa udurnez.
(2) Choses, animaux, etc. répugnants.
●(1925) BILZ 112. e vefomp brao meurbed evit en em zisklabea eus an hudurnez-man.
(3) Paroles, chansons obscènes.
●(1860) BAL 90. cana, selaou udurnez.
(4) Saleté, impureté.
●(1923) SKET i 51. Na ve ket e vefe en ho touez fistilherez, gevierez, hudurniez. ●(1927) GERI.Ern 230. hudurniez f., tr. «saleté, impureté.»
- hudurniajhudurniaj
voir hudurnaj
- hudurniezhhudurniezh
voir hudurnezh
- huehue
voir huan .1
- hueekhueek
voir huanek
- hueennhueenn
voir huanenn
- hueg
- huegan / hoganhuegan / hogan
m. (botanique) Cenelles.
●(1499) Ca 112b. Hoguen. g. cheuelle (lire : chenelle).
●(1659) SCger 154b. hogan, tr. «senelle.» ●(1732) GReg 857b. Senelles, fruits d’épine, qui est rouge, tr. «Hogan. (Treg[or] hogro.» ●(1744) L’Arm 355b. Senelles, tr. «Hogan, mieux, Huégan. m.»
●(1872) ALM.bi 77. Blavez hoginn, blavez ed, / Blavez irinn na ve ket.
●(1904) DBFV 157b. megan (à Sarzeau), guegan (à Saint-Gildas), pl., tr. « fruits de l’aubépine. » ●(1907) VBFV.fb 17a. cenelle, tr. «huegannen, f. (pl. huegan).» ●(1927) GERI.Ern 226. hogan m. pl. hogin, tr. «Cenelle, baie de l’aubépine.»
- huegan-Spagn
- hueganenn
- hueiñhueiñ
voir huaniñ
- huelennhuelenn
f. (botanique) Absinthe.
●(1499) Ca 114a. Huffelen. g. aluine. ●(1575) M 2332. Euyt vestle na huzel, cruel na huffelen, tr. «Pour fiel, ni suie odieuse, ni absinthe.»
●(1732) GReg 6a. Absinthe, plante, tr. «an huffelen. ar vuélen.» ●Du vin d'Absinthe, tr. «Guïn ar vuélen.»
●(1879) BLE 61. Armoise. (artemisia. L.) Huélen.
- huelenn-c'hwervhuelenn-c'hwerv
f. (botanique) Armoise absinthe Artemisia absinthium.
●(1612) Cnf 78a. Da bezet couff yuez an vhelen huereu.
●(1659) SCger 176b. vhelen c'huero, tr. «absinthe.» ●(1688) MD II 51. ac hüelen c'hüero. ●(c.1718) CHal.ms i. absynthe, tr. «ur uam leseu, en uhelen hueru.» ●(1728) Resurrection 708. Em boe huellen c'hoeru hac ar vest da effan. ●(1732) GReg 6a. Absinthe, plante, tr. «Gn (lire : An) huelen c'hüero.»
●(1879) BLE 61. Armoise absinthe. (A. absinthium. L.) – Huélen-c'houéro.
●(1914) MNOTes 208. On dit en Haut-Trég[uier] huelen c'houerv absinthe.
- huelenn-wennhuelenn-wenn
f. (botanique) Armoise commune (Artemisia vulgaris).
●(1732) GReg 52b. Armoise, ou herbe Saint Jan, plante, tr. «An uhélen-véñ.»
●(1870) FHB 292/244b. Kavout a reer ato er jardinou-ze, baljm, soc'h munud, kamailha, begar, citrouellez, tuellen ven (lire : huelen ven), lavand, regalis, betec daëlou job, a behini ar greunn a servich da ober chapeledou. ●(1879) BLE 62. Armoise vulagire (A. vulgaris. L.) Huélen-wenn. Herbe à cent goûts.
●(1914) MNOTes 208. uzalen ven, absinthe, Cléden Cap Sizun (H. Le Carguet). ●(1954) VAZA 16. en ur vutunat delioù teol, louzaouenn ar paz, huelenn wenn ha n’ouzon ket peseurt moc’haj all.
- huelezhuelez
s. (botanique) Espèce de tanaisie frisée.
●(1914) MNOTes 208. huvelez espèce de tanaisie frisée, Pleubian (Y. Berthou).
- huenekhuenek
voir huanek
- huenennhuenenn
voir huanenn
- huenenniñhuenenniñ
voir huanennañ
- hueniñhueniñ
voir huaniñ
- huerezhhuerezh
m. Cris.
●(1732) GReg 502b. Huée, cri d'une multitude après quelqu'un, tr. «Huérez.» ●(1752) BS 249. ur c'hoarz hac un huerez etouez an dud.
●(1868) KMM 141. Mari ne glevas nemet ar c'hri-fors, an huerez ac ar mallozou var Jesus. ●(18--) CST 91. Theoteknus a oa droug ennan o klevet an huerez na ne intente netra.
- huerm
- huernhuern
m. & adv.
(1) M. Cris, clameur, imprécations.
●(1575) M 2015. Hoguen tan an yffernn, maz eux huernn eternal, tr. «Mais le feu de l'enfer, où il y a une clameur éternelle.» ●2456. en yffernn, maz eux huernn æternal, tr. «en enfer, où il y a un cri éternel.» ●3267-3271. Yoa infinit dre merit euidant, / Beatitud dan tut à voé prudant / Ha patiant ardant en carantez / So en vn cernn hep huernn sempiternal / Ouz an guir Doe da nep à voe leal, tr. «Joie infinie pour un mérite éclatant, / Béatitude aux gens qui furent sages / Et patients, ardents en amour, sont à la fois, sans clameur éternelle, / Pour ceux qui furent fidèles au vrai Dieu.»
(2) Loc. adv. Hep huern : sans conteste.
●(1575) M 3363. Homan hep huernn en buhez eternal, tr. «Cela, sans contredit, est la vie éternelle.»
- huernek
- huerniñ
- huernushuernus
adj.
(1) Hargneux.
●(1732) GReg 146b. Chagrin, ine, qui est de mauvaise humeur, tr. «Huernus.» ●374a. Hargneux, euse, querelleux, de mauvaise humeur, tr. «Huernus.» ●487a. Hargneux, euse, querelleus, de mauvaise humeur, tr. «Huernus.»
●(1927) GERI.Ern 230. huernus, tr. «hargneux.» ●(1931) VALL 77b. Bourru, tr. «huernus.»
(2) Injurieux, insultant.
●(1927) GERI.Ern 230. huernus, tr. «Injurieux, insultant.»
- hughug
m. (anatomie) Luette. cf. hueg, hugenn, huged, hugez
●(1896) GMB 328. luette (...) pet[it] Trég[uier] hug.
- huged .1
- huged .2huged .2
s. Partie d’entrave.
●(1931) VALL 262b. la partie de l’entrave qui se fixe au pied de derrière, tr. « (h)uged T[régor]. »
- hugedenn