Recherche 'su...' : 233 mots trouvés
Page 5 : de suspentin-suspentan (201) à suzon (233) :- suspentiñ / suspentañsuspentiñ / suspentañ
v. tr. d. Soupçonner.
●(1659) SC 94. Pe a lec'h e teu an dut aliés da drouc songeal ha suspenti eus a re all. ●(1659) SCger 112b. Soupçonner, tr. «suspenta.» ●(1732) GReg 881a. Soupçonner, avoir du soupçon, tr. «suspènti. pr. suspèntet.»
●(1866) HSH 235. an oll diffarançou a falle dezo da suspenti.
- suspentus
- suspet
- suspision
- suspisionañ / suspisioniñ
- suspisionus
- sustañs
- sustantiñ
- sustarn
- sutsut
m. & interj.
I. M.
(1) Sifflet.
●(18--) MILg 16. enn eur sut arc'hant en deuz c'houezet.
(2) Taol-sut : coup de sifflet.
●(1909) FHAB Ebrel 119. eun taol sut d'en em voda. ●(1926) FHAB Ebrel 125. Ha ne c'hedont nemet an taol sut hag a roio ar brall d'ezo da vale hervez o c'hoant. ●(1935) TRAG 15. Eun taol sut. An abadenn a zigor. ●(1936) CDFi 15 fevrier. tri zaol-sut.
II. Loc. interj. =
●(1910) MAKE 45. «Gortoz kentoc'h, pôtr koz, ma rin d'it diskana «Sut ! sut ! sut !»
III.
(1) Ober sutoù gant eskern ub. :
●(1935) LZBl Du/Kerzu 267. An neb, avat, oa enebour d'ezan a riskle kals o teuler troad er vro. Ral bras e vefe d'ezan gellout sacha e skasou gantan ; kentoc'h, naontek gwech ha pevar ugent war gant, e veze grêt sutou gant e eskern, evel a vez lavaret.
(2) Drant evel ur sut binioù : voir binioù.
- sutadegsutadeg
f. –où =
●(1929) FHAB Eost 303. Lopa a reas taoliou gant e vaz war bok an toull, ken na glevas sutadeg o tont er maez.
- sutadell
- sutadennsutadenn
f. –où
(1) Coup de sifflet, sifflement.
●(1872) FHB 408/342a. e voue clevet eur sutaden. ●(1876) TDE.BF 599b. Sutadenn, s. f., tr. «coup de sifflet donné avec un sifflet ; pl. ou.»
●(1909) KTLR 227. Hag en eur vond kuit, e reaz eur zutaden. ●(1909) FHAB Mae 153. Eur zutaden hag Olier kuit. ●(1981) ANTR 53. eur zutadenn skiltruz.
(2) =
●(1908) FHAB Genver 28. Digasit sonerien (...) laosket ar c'hentan sutadenn.
- sutadenniñ
- sutal / sutañsutal / sutañ
v. intr.
I.
A. Siffler.
●(1499) Ca 54a. Czutal en huybanat est idem.
●(1659) SCger 110b. siffler, tr. «sutal.»
●(1876) TDE.BF 599b. Suta, sutal, v. n., tr. «Siffler avec un sifflet ; p. sutet.»
●(1924) FHAB C'hwevrer 62. sutal ken kaer hag ar voualc'h pe an drask. ●(1954) VAZA 56-57. Hag i o sutal, oc'h ober an hu outañ, o kanañ dezhañ e begement.
B. par ext.
(1) (en plt d'un projectile) = trouzal gant an tizh.
●(1872) ROU 103a. Siffler, en parlant d'un corps mu ou lancé avec force, tr. «sutal.» ●(1877) BSA 264. hag alies, m'hen assur d'eoc'h, o deuz clevet ar bolodou o sutal endro d'ezho. ●(1878) EKG II 123. me am beuz klevet ar boulejou o sutal dreist va fenn hag abiou d'ign.
●(1915) MMED 8. ar boledou a zute. ●37. bouliji bian ar fuzuillou o sutal hag ar bouliji bras o strakal. ●120. Klevet a reas meur a gant gwech guenan ploum o sutal e kichen he ziouskouarn, mes ne oue ket tizet gant hini ebet.
(2) (en plt du vent) Faire un bruit sifflant.
●(1877) BSA 120. an avel dijadennet a gane hag a sute. ●139. An avel ne zioula tam, sutal a ra guassoc'h-guass.
●(1931) KANNgwital 337/3. Met an avel bis a zute hag a yoa yud var an doen.
II. sens fig.
(1) Marcher droit, bien fonctionner.
●(1948) KROB 3/6. Ma vefen bet mer, me, ya, me Glaoda ar Bras, ho pefe gwelet an traou o sutal er barrez, n'eo ket evel bremañ !
(2) Ken a sut : tant que faire se peut.
●(1909) FHAB Du 345. ha tân ken a zuto.
(3) Dire.
●(1912) CHEG 22. Hag arabat eo d'eoc'h (...) dont da sutal d'in emaon a-ratoz kaer o tenvellaat an daolen.
(4) =
●(1936) IVGA 20. hag evit sevel eun delwenn da glota gant meurded an iliz-se, e c'helle sutal.
(5) Coûter cher.
●(1924) NFLO. les cochons sont chers, très chers, tr. «sutal a ra ar moc'h.»
III.
(1) Kas da sutal : envoyer promener.
●(18--) SAQ ii 254. Kerz da sutal gant da c’hourc’hemennou.
●(1905) (L) Y.-V. Perrot ALLO 76. Kea da zutal / Diwar va zro, nouch, amboubal ! ●31. It pell ac'halen da zutal. ●(1909) (L) K. Jezegou KTLR 81. Gortoz, gortoz; kaer a vo rei d'id, te 'c'houlenno atao guelloc'h : kea da sutal. ●(1922) *Alan Yann IATA 16. Ha me a c'helfe kas ar c'hoz mouns bihan-ma da zutal. ●(1923) (L) Y.-V. Perrot AAKL 35. To ! to ! to ! n'eo ket dirazon-me eo e vez graet an azen evel-se ! It da zutal. ●(1923) (L) K. Jezegou KNOL 126. Da wreg adarre ! Kea da zutal gant da wreg. ●(1957) (T) *Jarl Priel AMAH 252. E veze pedet gant va zad ha me da baouez, met kaset e vezemp ganti da sutal. ●(1970) (T) E. ar Barzhig BHAF 23. Mamm-goz he-doa kaset ostaleri ha kenwerz da zutal.
(2) Kas da sutal brulu da Venez Are : voir brulu.
(3) Kas da sutal brulu da bark an aod : voir brulu.
(4) Kas da sutal brini war Menez ar C'hailhoustr : voir brini.
(5) Sutal gant e voz : voir boz.
- sutañsutañ
voir sutal
- sutellsutell
f. –où
(1) Sifflet.
●(1499) Ca 54a. Czutell. g. cifflet. l. hec fistula / le.
●(1732) GReg 866b. Siflet, tr. «sutell. p. sutellou.»
●(1876) TDE.BF 599b. Sutell, s. f., tr. «Sifflet, chalumeau à musique ; pl. ou.»
(2) Air chanté en sifflant.
●(1924) BILZbubr 46/1090. Gargam a zelaoue sutell e vestr.
(3) Taol sutell : coup de sifflet.
●(1732) GReg 866b. Un coup de siflet, tr. «Un taul sutell.»
●(1924) BILZbubr 43-44/1032. Eun tôl sutell entre e zent.
(4) (musique) Porte-vent.
●(1732) GReg 489a. Le porte vent [du haut-bois, ou veze], tr. «Ar sutell.»
●(1931) VALL 248a. Embouchure ; d'instrument à musique, tr. «sutell f.»
(5) (chasse) Sutell goailhed : courcaillet.
●(1732) GReg 224b. Courcaillet, appeau pour attirer les cailles, tr. «sutellou coailhed.»
(6) Goulot de pichet, bec verseur.
●(1905) HFBI 438. sutell ar pod dour. ●(1931) VALL 339b. Goulot d'une cruche, tr. «sutell f.» ●(1975) UVUD 35. (Plougerne) Poa eur machin pri ag en doa eun espes sutell, ag eun dourgenn var-c'horre da gregi e-barz. ●(1990) TTRK 74. an dour evit evañ a veze peurvuiañ en ur pod pri, hemañ en devoa ur sutell evit ma c'helljed diskargañ er picher a veze bepred en e gichen.
(7) fam. Pénis.
●(1924) NFLO. Sutell, tr. «verge, organe mâle de l'homme.»
- sutell-c'houzoug / sutell-ar-gouzoug
- sutell-gorzsutell-gorz
f. sutelloù-korz (musique) Chalumeau.
●(1931) VALL 108a. Chalumeau ; flûte champêtre, tr. «sutell-gorz. pl. sutellou-korz.»
- sutelladennsutelladenn
f. –où Coup de sifflet, sifflement.
●(1732) GReg 866b. Siflement, tr. «sutelladenn. p. ou.» ●Un coup de siflet, tr. «ur sutelladenn.»
●(1876) TDE.BF 599b. Sutelladenn, s. f., tr. «coup de sifflet donné avec un sifflet ; pl. ou.» ●(1899) HZB 182. Na ra nemed eur chutelladen pe diou.
●(1924) BILZbubr 46/1090. Echu ar sutelladenn, Gargam, en eur c'hoarzin, a lavaras d'ar pôtr : (…).
- sutellañ / sutellatsutellañ / sutellat
v. tr. d. Siffler.
I.
●(1876) TDE.BF 599b. Sutella, v. n., tr. «Siffler avec un sifflet ; pl. et.»
●(1924) BILZbubr 46/1090. sutellat a rê eur zonig gallek.
►absol.
●(1924) BILZbubr 37/812. atao o sutellat, o kana. ●(1924) BILZbubr 42/975. Hag ar pôtr a rê goap oute, sutellat a rê d'ê.
II. Kas da sutellat brulu war Menez Are : voir brulu.
- sutellatsutellat
voir sutellañ
- suteller
- sutellus
- sutennsutenn
f. Ur sutenn =
●(1926) FHAB Du 425. e teuar da gredi en doa e vab gwerzet tout e c'halleg bras, rak ne teue mui euz Pariz eur zutenn eus ar varc'hadourez-se !
- suter
- suterez
- suterezh
- sutig .1sutig .1
s. Sucette pour bébé.
●(1996) VEXE 104. Lorsque le bébé pleure, ou pour qu'il reste tranquille quand on le change, sa maman lui confectionne une sucette (eur sutig).
- sutig .2sutig .2
s. Mont e sutig =
●(1906) CDFi 09 juin. an oll dud yaouank dre c'hraz Doue n'int ket c'hoaz eat e sutik ; heb gouzout meur a dra e ouzont eun dra bennak.
- sutiksutik
adj. Gwin sutik : bibine.
●(1986) PTGN 23. N'eo ket gwin-sutik anat deoh, med gwin euz ar gwella.
- Suzanna
- suzon