Devri

Recherche 'm...' : 3749 mots trouvés

Page 19 : de marc_hekaat (901) à mare-mare (950) :
  • marc'hekaat
    marc'hekaat

    v. intr. Chevaucher.

    (1659) SCger 158b. marecat, tr. «cheuaucher.»

    (1732) GReg 162b. Chevaucher, aller à cheval, tr. «Marhecqât. pr. marhecqeët

    (1870) MBR 72. pa'z ema ar marc'h-man aman, ez ann d'he gemeret ha d'he vareka.

  • marc'hekadenn
    marc'hekadenn

    f. –où

    (1) Chevauchée.

    (1732) GReg 162b. Chevauchee, une course à cheval, tr. «Marrecqadenn. p. marrecqadennou

    (2) Cavalcade.

    (1732) GReg 139b. Cavalcade, tr. «Marecqadenn. p. marecqadennou

    (1876) TDE.BF 428b. Marc'hekadenn, s. f., tr. «Cavalcade.»

  • marc'hekaour
    marc'hekaour

    m. –ion

    (1) Chevalier.

    (1659) SCger 24b. cheualier, tr. «marecaour, p. ien

    (2) Cavalier.

    (1659) SCger 158b. marecaour, tr. «Caualier.»

  • marc'het
    marc'het

    adj. Marc'het mat : bien monté.

    (1879) ERNsup 152. marc'hed mad, bien monté, Trév[érec].

  • marc'hig
    marc'hig

    m. C’hoari marc’hig : jouer au cheval de bois / jeu du cheval de bois.

    (1870) MBR 308. o c’hoari marc’hik ema, a gav d’in, tr. «il joue, je pense, au cheval.» ●(1876) TDE.BF 428b. C'hoari marc'hik, tr. « jeu du cheval que les enfants exécutent en se mettant un bâton entre les jambes. »

    (1927) GERI.Ern 247. c'hoari marc'hig, tr. « être à cheval sur un bâton. »

  • marc'hkenn
    marc'hkenn

    m./ f.

    (1) Peau de cheval.

    (1847) GON FB 126. Peau ou cuir de cheval. Marc'h-kenn, m. ●(1876) TDE.BF 429a. Marc'h-kenn, s. m., tr. «Peau ou cuir de cheval. – Marc'h, cheval, et kenn (an.), peau.»

    (2) sens fig. Salope.

    (1838) CGK 13. Savet e zeo bet ma c'halon, ovelet (lire : o velet) eur sort markenn. ●(1838-1866) PRO.tj 173. Meur a bobl en han laquet [ar penmoc'h] / Er renq lous ar marquennet. ●(1866) BOM 30. He dad, eur c'hakouz a ligne / A gign markenned a zoare, tr. «Son père, un kakeux de haute lignée, écorche merveilleusement les charognes.»

    (1913) BOBL 01 février 424/3b. En eur gonta he zorfed d'ar jandarmed, ar varken dinatur na zeblante kaout keuz abed d'ar pez he devoa great.

  • marc'hvran
    marc'hvran

    f. marc'hvrini (ornithologie) Corbeau mâle.

    (1659) SCger 31b. corbeau, tr. «marbran, p. marbrini.» ●(1732) GReg 211a. Corbeau mâle, tr. «Malfran. p. malfriny. malvran. p. malvriny. marbran. p. marbriny. ide[m] marc'h-bran, ou, mâl-bran

    (1829) CNG 140. Meittui boélen, bouid er bleidi, / Bouid er piguet, bouid er breinni. Bouid el luhern, bouid er varh-vran. ●(1890) MOA 85. Mal-vran, tr. «corbeau mâle.»

  • march .1
    march .1

    m. Trace.

    (1633) Nom 25b. Vestigium : marche, traçe : an rout, an traçc, an marig.

  • march .2
    march .2

    s. Danse.

    (1659) SCger 36a. danse, tr. «march

  • marchenn
    marchenn

    f. marchoù Marche de métier à tisser.

    (1633) Nom 172a-b. Iusilia : les bois sous les pieds des tisserans qui se leuent & baissent l'vn apres l'autre : an marchou.

    (1897) EST 59. Peb marchen e zival hag e saù beb eil huéh, tr. «Chaque pédale se lève et s'abaisse tour à tour.»

    (1918) ITEX 46. Pédale (du métier de tisserand). marcheu (Vann. Languidic). ●(1928) DIHU 202/57. Marcheu, tr. «marches (tissage).»

  • marchenn-dibr
    marchenn-dibr

    f. (harnachement) Étrier.

    (1934) BRUS 280. L'étrier, tr. «er varchen-dibr, f.»

  • marchepie
    marchepie

    m.

    (1) Marchepied.

    (1499) Ca 131b. Marchepie. g. idem.

    (1633) Nom 157b. Scabellum, suppedaneum : marchepied, escabelle : marchipiè, scabel. ●197b. Suppedaneum : marches : an mache-piè, scabell á læcquer indan an itreït (lire : treït).

    (2) Marches d'autel.

    (1831) RDU 103. Én achemant ag en Overen, en Directour, azéet én ur gadoér é creis er marchepi. ●104. ar el léh izellan ag er marchepi.

  • marchiñ
    marchiñ

    v. Marcher.

    (1633) Nom 172b. Argutari pedibus : fouler : fouliff, marchiff. ●189a. Agmen : armée qui marche : an armè á marig. ●(1650) Nlou 250. Tryzec deiz an Rouanez bras / A marchas à pell bras hasaou, tr. «Treize jours, les grands rois / marchèrent glorieusement de très loin.»

    (1792) BD 2479. Nin varcho, tr. «Nous marcherons.»

    (1849) GBI I 274. Mar marchont war ar pave, tr. «S'ils marchent sur le pavé.»

  • marchodenn
    marchodenn

    f. –où (anatomie) Pommette.

    (1931) VALL 574b. Pommette, tr. «marchodenn T[régor] C[ornouaille] f.»

  • marchosi
    marchosi

    m. –où

    (1) Écurie.

    (1499) Ca 132b. Marchaucy. ga. estable a cheuaulx. ●(1633) Nom 132b. Equile : estable à cheuaux, escurie : merchaussy an rounçeet. ●182b. Vaccera : pieu auquel on lie le cheual à l'estable : peig pe ouz hiny ez staguer an rounçeet en merchaussy. ●(1650) Nlou 301. En Bezleem, credet, ez-aedy / Mat ha maou, en vn marchaucy, / An mabic bihan damany, tr. «Il se trouve à Bethléem, croyez-le, / bon et joyeux, dans une écurie / le petit enfançon glorieux.» ●329. En vn coz merchauci disclos, tr. «dans une méchante écurie non fermée.»

    (1659) SCger 53a. etable, tr. «marchaussi.» ●(c.1680) NG 217. Ur coh marchaussi zo venont. ●(1727) HB 251. mont en ûr merchaussi. ●(17--) TE 194. én é varchauchi deu-uguênt mil marh.

    (1803) MQG 5. e corn ur marchosi. ●(1870) MBR 76. Sada ma oe kaset d'ar mechosi. ●(1877) EKG I 135. azioc'h ar c'hraou-zaoud hag ar marchosi. ●159. pe a laka anezho d'ober mechossiou. ●(1894) BUZmornik 41. mevell marchosi.

    (1909) KTLR 14. Er marchosi oa eur gazek pemp bloa. ●(1931) GUBI 119. ur hoh marchausi ? ●(1982) MABL I 89. (Lesneven) 'bar' a' michosioù. ●90. o c'hourt hag o michosi.

    (2) Paotr-marchosi : valet d'écurie.

    (1870) MBR 76. Nemet ho kemeret a rafenn da baotr mechosi. ●(1894) BUZmornik 638. he vamm a obtenaz ma vije kemeret da baotr marchosi enn eur gouent all.

    (1911) BUAZperrot 44. e reas anezan e botr-marchosi.

    (3) Ti-marchosi : écurie.

    (1988) TIEZ II 19. Dans le Cap-Sizun, le mot ti remplace kraou pour désigner la crèche : ti-masosi, ti-saout, mais tiez-moc'h, car les soues y sont le plus souvent jumelées.

  • marchosiad
    marchosiad

    m. –où Plein une écurie.

    (1908) BOBL 10 octobre 198/3d. ar brava marchosiad kezek. ●(1911) BUAZperrot 161. peb a varchosiad kezeg kaër.

  • marchosiañ
    marchosiañ

    v. intr. Mettre un cheval à l'écurie.

    (1877) FHB (3e série) 17/140a. cals tud a zo eno o varchossia. ●(1890) MOA 167b. mettre un cheval dans une écurie, les jours de foire, tr. «marchosia, v. n.» ●212b. Il descend chez Paul, tr. «e ti Baol e vez o varchosia.» ●230a. C'est dans nos écuries qu'il met son cheval, aux jours de foire, tr. «du-ma eo e vez o varchosia, bep foar.»

  • marchoù
    marchoù

    s. Kavout e varchoù da ub. : attraper qqun.

    (1924) BILZbubr 43-44/1028 (T) F. al Lay. N'eus forz ! me 'gavo d'ê o marchou, a lavare ar brigadier, d'in-me e paefont ar gwin hag ar zon. Me a raio d'ê o boutou !... ●(1925) BILZ 255. Me gavo dit da varchou = Me a dizo ahanout, me da bako (FL).

  • mard
    mard

    voir mar .3

  • mardandero
    mardandero

    interj. (juron) forme euphémique de Morbleu.

    (1932) ALMA 80. Mardandero ! Mont a ran dioc'htu.

  • mardandomenn
    mardandomenn

    interj. (juron) forme euphémique de Morbleu.

    (1919) FHAB Here 101. Mardandomen ! a zonjas Anna, red eo d'in o dihuni.

  • mardandouchenn
    mardandouchenn

    interj. (juron) forme euphémique de Morbleu.

    (1927) TSPY 48. Mardandouchenn !... dont brao a ra gantan, va zud !

  • mardandoue
    mardandoue

    interj. (juron) Merde de Dieu.

    (1896) GMB 405. J'ai comparé le tréc[orois] mer dëm deu ! mer dëm douë ! sorte de juron, cf. v. fr. par la mère Dieu, par la merdé.

    (1990) MARV I 6. (Kommanna) Mardandoue, me n'oan ket nehet.

  • mardandouen
    mardandouen

    interj. (juron) forme euphémique de Morbleu.

    (1914) FHAB Mae 144. Mes mardandouen pôtr kêz, abenn fin ar zizun em boa plijadur o vont.

  • mardandoustenn
    mardandoustenn

    interj. (juron) forme euphémique de Morbleu.

    (1936) ONEN 48. N'o deus ket, n'o deus ket, mardandoustenn ! ●(1948) KROB 8/11. Re vihan ha re vras, / ar zikour o kreski bep bloaz, mardandousten ! Pet zo 'nezo ?

  • mardandoustik
    mardandoustik

    interj. (juron) forme euphémique de Morbleu.

    (1877) FHB (3e série) FHB 17/139b. Ha dihun caer, mar-dan-doustik !

    (1903) ADBr xviii 345. ha, mer d'am doustek, a sort-se n'int ket bomde tud commod. ●(1906) BOBL 24 novembre 113/2b. mardamdoustik, n'en dije lavaret nemed ar wirione ! ●(1923) AAKL 22. Mardandoustik, an den-man a zo eun tamm mat folloc'h eget n'hor bije kredet !

  • mardazero
    mardazero

    interj. (juron) forme euphémique de Morbleu.

    (1909) NOAR 31. Me a vezo leal betek penn, hag a vezo, mardazero !

  • mardiac'h
    mardiac'h

    interj. (juron) forme euphémique de Morbleu.

    (1766) MM 843. Balé a rea evel en eskop / ato, mardiac'h, lest ha propr, tr. «il marchait comme un Evêque, toujours, mordié, accort et coquet.»

  • mardie
    mardie

    interj. (juron) forme euphémique de Morbleu.

    (17--) FG II 28. Ossa, è dek ploaz em bezo zerten eunn daou pe tri-ugent skoèd lévé : mardié, ann eskop ne vezo ket kar d'in...

  • mardistag
    mardistag

    interj. (juron) forme euphémique de Morbleu.

    (17--) FG II 44. Mardistak gouech all e santen an draze ivé.

  • mardomen
    mardomen

    interj. (juron) forme euphémique de Morbleu.

    (1922) FHAB Gouere 201. Hag e-feiz, mardomen, 'oa ket amzer gollet. ●(1922) BUBR 14/41. Mardomen ya !

  • mardondechon
    mardondechon

    interj. (juron) forme euphémique de Morbleu.

    (1934) CDFi 21 avril. Ya, ya, mardoundechoun ! va labous-me eo a zo o kana. ●(1934) CDFi 2 juin. hag eur plac'h vrao eo ivez, mardoundouchoun !

  • mardouar
    mardouar

    interj. (juron) forme euphémique de Morbleu.

    (1982) MABL I 105. (Lesneven) «Mardouar», n'e' ket bet 'em greñvet !

  • mardouen / mardoufen
    mardouen / mardoufen

    interj. (juron) forme euphémique de Morbleu.

    (1909) HBAL 28. Mardouen, da vreur ne zeblant ket hen anaout ken neubeut, ervez an doare anezan ? ●(1923) KNOL 137. Eo, eo, avat, mardouen. (1) Yez Leon. - Mardouen ne ket anavezet e Kerne. ●(1931) KANNkerzevod 59/10. mardoufen, ne vije ket re fall d'in marteze, e gemeret. ●(1932) ALMA 122. Nan, ne raï ket, mardouen. (1959) BRUD 10/43. Mardoen, ne oa nemed Chañmar o kozeal, oll edo ar jaog gantañ.

  • mardoumen
    mardoumen

    inter. juron. (juron) forme euphémique de Morbleu.

    (1920) MVRO 41/1a. Mardoumen, nan, Gwilhou, gwelloc'h eo hen difeskina.

  • mardousien
    mardousien

    intr. (juron) forme euphémique de Morbleu.

    (1911) KEME 28. Mardousien ! n'ouzon ket petra en deus c'hoant an aotrou da lavaret ?… ●32. E peleac'h ?… Mardousien ! n'ouzon dare…

  • mardoust
    mardoust

    interj. (juron) forme euphémique de Morbleu.

    (1877) FHB (3e série) 9/66b. Mardoust ia ! Ar re-ze eo a scrab ar muia evit erruout.

    (1948) KROB 8/9. O nann, mardoust ! An Ankou n'eo na luch na dall, / hor sammo evel an dud all. ●10. Ar frizennou 'zo ker, mardoust !

  • mardoustac'h
    mardoustac'h

    interj. (juron) forme euphémique de Morbleu.

    (1877) FHB (3e série) 8/58b. Mardoustac'h ne ket eaz lavaret petra eo.

  • mardousten
    mardousten

    interj. (juron) forme euphémique de Morbleu.

    (1920) MVRO 30/1e. Mardousten ya Perig ! red eo korda d'al labour, paotr.

  • mardoustik
    mardoustik

    interj. (juron) forme euphémique de Morbleu.

    (1906) BOBL 10 novembre 111/1b. eur plac'hik koant ha disramaill avad mardoustik. ●(1932) ALMA 108. Doue ra'z tiwallo, va mignoun ! / Ha c'houi ive. Mardoustik ! Petra eo d'eoc'h beza ama ?

  • mardoz
    mardoz

    m.

    (1) Cloaque, voirie.

    (1732) GReg 174a. Cloaque, lieu puant, tr. «mardos. p. mardosyou.» ●967b-968a. Voirie, lieu d'immondices, de bêtes mortes de maladie, tr. «ur mardos

    (1876) TDE.BF 429a. Mardoz, s. m. C[ornouaille], tr. «Voirie, lieu de dépôt des immondices.»

    (2) local. Pluie qui tombe par la cheminée.

    (1732) GReg 617a. mardos, tr. «saleté d'argile qui au tems de pluïe, coule le long d'un parois blanchi.»

    (1876) TDE.BF 466a. Mordoz, s. m. B., tr. «Croûte de suie attachée à la cheminée.» ●(1879) ERNsup 162. mardos, pluie qui tombe par la cheminée, Plusq[uellec].

    (3) = (?) Bave, morve (?).

    (1910) FHAB Gouere 209. Eul levitennek, fô en e benn, eun tamm mad a veillen en dro d'e c'hinou hag a vardos ouz e helgez a dregerne e vouez dre ar zâl vras a bez.

    (4) (Sens Fig.) Égoût (d’ingratitude).

    (1710) IN I 43. ne doun nemet ur viltanç er bed hac ur mardos eus a ingrateri hac a bec’het (texte français : je ne suis qu’un aposthème du monde et un égoût d’ingratitude et d’iniquité).

  • mardoziñ
    mardoziñ

    v. tr. d. Souiller d'excréments.

    (1732) GReg 617a. Gâter de merde, les commoditez, un habit, &c., tr. «mardosi. pr. mardoset

    (1876) TDE.BF 429a. Mardozi, v. a. C[ornouaille], tr. «Salir de merde ; p. mardozet

  • mardozus
    mardozus

    adj. Souillé d'excréments.

    (1732) GReg 617a. Merdeux, euse, tr. «mardosus

    (1876) TDE.BF 429b. Mardozuz, adj., tr. «Sali de merde.»

  • mare .1
    mare .1

    m. –où (domaine maritime)

    I.

    (1) Marée.

    (1633) Nom 244a. æstus : le flot de la mer, l'aller & venir de la mer, la marée : an flus ves an mor, an tref hac an lanu ves an mor, an marè.

    (1659) SCger 158b. mare, tr. «marée.»

    (1889) ISV 15. o velet ar mare o tont d'he boent, hag oc'h en em denna adarre d'he heur ep fazia guech ebet.

    (1909) MMEK 155. Pa vez ar mor en e izela, d'ar mareou braz, e c'heller mont enni var droad, pa vez bihan ar mare e ranker kemeret eur vag. ●(1924) BILZbubr 38/840. hi gant Bilzig ha Madalen ac'h aio (..) pa vo mareou bras, da ormela.

    (2) Pêche.

    (1878) EKG II 190. pevar droatad dour a zo var va higennou, ha kollet eo va mare.

    (3) Mare trec'h : jusant.

    (1977) PBDZ 907. (Douarnenez) ale, pasomp tre olavenn da Ouessant, n'eomp ket da gemer ar mare trec'h diwar avel, tr. «allez, passons sous le vent d'Ouessant, n'allons pas prendre le jusant au vent.» ●(1979) VSDZ 155. (Douarnenez) Pe eo ar mare lanv pe ar mare trec'h, tr. (p. 316) «au flot ou au jusant.»

    (5) Mare lanv : flot, flux.

    (1878) SVE 50 §333. Ar pez a zeu gant ar mare lano, tr. «Ce qu'apporte le flot.»

    (1979) VSDZ 155. (Douarnenez) Pe eo ar mare lanv pe ar mare trec'h, tr. (p. 316) «au flot ou au jusant.»

    II. Bezañ war-lerc'h ar mare o pesketa // Mont da besketa goude ar mare : être en retard.

    (1878) SVE 545. Beza warlerc'h ar mare o pesketa, tr. L.-F. Salvet «Etre à pêcher après marée. (Etre en retard. Faire une chose quand l'heure est passée.)» ●(18--) MIL.ms (d‘après MELU XI 248). Mont da besketa goude ar mare.

    (1912) MELU XI 248. Béza war-lerc'h ar maré ô péskéta, tr. E. Ernault «Etre à pêcher après la marée (trop tard à agir). Hing.45.»

  • mare .2
    mare .2

    m., adv., prép. & interj.

    I. M.

    A.

    (1) Moment.

    (1659) SCger 158b. mare, tr. «temps.» ●(1732) GReg 493b. Sur l'heure du dîné, tr. «E tro mare lein.»

    (1847) FVR 305. ne c'hortoent nemed ar mare d'en em dizober deuz ho gwaskerien. ●(1866) FHB 89/296a. ar mare-ma eus ar bloaz. ●(1867) MGK 52-53. n'ema ket ar mare / Da ziboucha er meaz. ●(1868) KMM 120. ar mare falla. ●(1876) FHB (2e série) 7/47b. betec ar mare diveza. ●(1880) SAB 221. gortoz ar mare diveza !... ●221. gortoz ar mare diveza !...

    (1910) MBJL 26. ar gwerzio berr bet savet er memes mare. ●(1919) MVRO 4/1e. n'eman ket breman ar mare da gonta taluadou. ●(1932) FHAB Gwengolo 369. ken a vez deuet ar mare da aoza koan. ●(1944) FHAB Meurzh/Ebrel 42a. N'edo ket ar mare da jom da dermat.

    (2) Ar mare bremañ : le temps présent.

    (1909) FHAB Here 300. Evelse ema an den : e galon, divlazet diouz ar mare breman a gav eun dudi prederia var an amzer goz.

    B. [au plur.]

    (1) [empl. comme pron. ind.] Aux environs de.

    (1949) KROB 17/14. Mareou foar Vaze, e troio adarre evit ar gwiniz du. ●(1995) EIGV 165. Mareou hanternoz. ●(1977) PBDZ 943. (Douarnenez) mareoù pardon Sant Mikael, tr. «vers l'époque du pardon de St Michel.»

    (2) D'ar memes mareoù =

    (1915) HBPR 111. D'ar memez mareou, oat kroget en aotronez Gellec, kure Sant-Yvi, Rouzic, belek er gathedral.

    (3) Er mareoù-se : à cette époque.

    (1911) BUAZperrot 91. Hogen er mareou-ze, sant Jermen a dreuzas Pariz.

    II. Loc. adv.

    (1) Bep ur mare : de temps en temps.

    (1911) RIBR 52. Bep eur mare e klever eur mean, eur post-mean, eun treust o koueza.

    (2) Bep ar mare : de temps en temps.

    (1909) FHAB Ebrel 124. red mad eo o gwelet pep ar mare. ●(1928) BFSA 183. Hiviziken e prezegi d'eomp bep ar mare. 195. bep ar mare e rae skriva eur gentel eus ar reolenn nevez.

    (3) Bep eil mare : de temps en temps.

    (1911) BUAZperrot 289. Bep eil mare, ho c'hoarezed hag ho priejou a lavar d'eoc'h evel Mari Madalen.

    (4) E mare hag e poent : en temps et en heure.

    (1890) ARK 83. A-voualc'h eo eta kaout eur Gontrision souveren, e mare hag e poent.

    (5) Pe da vare : quand.

    (1752) BS 311. evit guelet pedavare e arrusse.

    (1877) MSA 133. pe da vare da velfomp adarre. ●(1882) BAR 81. Pe davare e raimp-ni pinijen. ●(1891) MAA 161. penaoz na pe da vare. ●(1896) LZBt Mae 41. Med pedevare vo ze ? ●(18--) SAQ II 95. Pe da vare restaol ?

    (1939) MGGD 28. pedavare e c'hellje degemerout an denjentil. ●69. pedavare e paouezo d'am gwallgas. ●(1945) GPRV 12. gant piou ha pedavare.

    (6) A bep mare : de tout temps.

    (1921) KANNgwital 229/327. A bep mare eo bet anavezet an Azvent en iliz.

    (7) A-vare-da-vare : de temps en temps.

    (1894) BUZmornik 21. A vare da vare ec'h en em zastument dindan eur vezenn-zero.

    (1910) MAKE 62. A vare da vare eur c'hilhog bennak a gane diwar o c'hlud. ●(1907) BOBL 09 novembre 163/2d. a vare da vare eul loaiad ioul olivez.

    (8) Mare ebet : jamais, à aucun moment.

    (1860) BAL 167. ur vezen palmez goloed a vleunv bepred o nevezi, glaz-caer atao, eb dizeilla mare ebed. ●(1876) TDE.BF 429b. mare e-bed, tr. «jamais.»

    (9) E pep mare : à tous les instants.

    (1911) SKRS II 88. N'eo ket heb rezoun vad hen deuz lavaret deomp Hor Zalver beza var evez e pep mare.

    (10) Da bep mare : à tous les instants.

    (1659) SCger 21b. a tout bout de champs, tr. «eure-se da bep mare.» ●30b. continuellement, tr. «da bep mare.» ●33a. a tout coup, tr. «da bep mare.» ●158b. da bep mare, tr. «en tout temps.»

    (1876) TDE.BF 429b. Da bep mare, tr. «Continuellement.»

    (1908) PIGO II 176. Da bep mare, e sonje : (...).

    (11) Dre vare : par moments.

    (1984) EBSY 176. (Sant-Ivi) dre vare 'ra glav, tr. «par moment, il pleut.»

    (12) Mare pe vare / ur mare pe vare : à un moment ou l'autre.

    (1905) BOBL 18 novembre 61/2a. kavet e vo mare pe vare trukou ha kildroiou evelse da greski deuz eun neubeudik ho patant. ●(1911) BUAZperrot 564. eur mare pe vare eus an deiz.

    (13) Ur wech ar mare : de temps en temps.

    (1944) ARVR 168/3b. glebiañ ar bos-lagout ur wech ar mare.

    (14) Ur wech dre vare : de temps en temps.

    (1924) LZMR 5. glebia, eur wech dre vare, va c'hourlanchen !

    (15) Diwar ur mare = a-benn ar fin.

    (1870) MBR 136. O veza n'en em gave ket diwar eur mare, an holl a gredaz ez oa bet plaouiet gant eur bleiz. ●(1876) TDE.BF 431b. e voa diwar eur mare mez d'ezhan choum da veva diwar ann aluzenn.

    (16) Mare zo bet : il fut un temps.

    (1913) PRPR 108. Bet e oa eur c'houil anezan, mare oa bet.

    III. Loc. prép.

    (1) War ar mare da : sur le point de.

    (1872) ROU 95b. sur le point d'aller, tr. «var ar mare da vont.» ●(1872) GAM 69. E 1848, ez eus skuillet goad a leiz, har euz (lire : hag eur) bet var ar mare da velet goassoc'h kalz.

    (1915) HBPR 116. Mez araog ma oa sevenet d'al lezen-ze oa bet var ar mare, da veza dizammet deuz ar veleien, en eur fesoun all. 243. E fin ar bloaz 1796, ar jeneral Hoch o veza bet, var ar mare, da vont da Jersey, gant he zoudardet, gouarnamant Bro-Zaoz a reas d'an holl veleien dond da Londrez.

    (2) E mare : aux environs de.

    (1908) FHAB Ebrel 97. D'ar yaou 26 a viz meurs, e mare diw heur. ●(1908) FHAB Eost 225. E mare nav heur, ar prosessionou a gommans dont. ●(1915) HBPR 192. e mare div heur, goude kreiz-deiz.

    (3) E mareoù : aux environs de.

    (1915) HBPR 240. Pelloc'h, e mareou eiz heur, e zajond da gaout an hent bras.

    IV. Loc. interj. Diwar ar mare ! : à la fin !

    (1906) KANngalon Gwengolo 207. Chom a ri enn abaster divar ar mare ! ●(1907) KANngalon C'hwevrer 316. Bez o deuz divar ar mare eur barrez dezho ! ●(1909) FHAB Meurzh 78. A ! dont a rez, divar ar mare, eme Jeannett, penn diboell ! penn avelek ! ●114. Deuet oc'h, kement-se, divar ar mare ! ●(1909) FHAB Kerzu 377. «Ac'hanta, pillaouaer ar foeltr, en em gaout a ri divar ar mare, turluter daonet ma'z out. ●(1922) IATA 46. Divar ar mare, petra 'zo c'hoare ganez ? ●(1923) AAKE 8. an doare da reï d'ar Zaozon eur gentel a virje outo da zistreï er vro diwar ar mare. 19-20. Ne rankoc'h ket diwar ar mare kuzat beteg e Bro-C'hall relegou ho Sent. ●(1925) BUAZmadeg 841. Divar ar mare, ar gristenien a c'houlennaz digantan perag e lavare atao ar memez tra. ●(1926) FHAB Here 377. Ra deuio kement hini en deus karg da da gelenn an dud da gredi kement-se diwar ar mare.

  • mare a-drec'h
    mare a-drec'h

    m. (domaine maritime) Jusant.

    (1878) SVE 52 §333. Gand ar mare a dreac'h, tr. «avec le jusant.»

  • mare-bloaz
    mare-bloaz

    m. Saison.

    (1872) ROU 102a. Saison, tr. «Mare-bloaz

  • mare-da-vare
    mare-da-vare

    adv. De temps en temps.

    (1905) BOBL 21 octobre 57/1a. Mare da vare, e leusk tammouigou fank var Breiz-Izel. ●(1907) BOBL 30 novembre 166/2d. mare da vare unan bennag a zeu hag a zao e vouez da zifenn ar justis. ●(1914) LZBl Meurzh 354. mare da vare, e kreiz hor poan e ro d'eomp (...) eun abek a joa hag a laouenedigez. ●360. e ro Doue d'eomp, mare da vare, eun dizoan eus ar c'haera. ●(1919) LZBl Genver 5. Mare da vare, eur barrez, eur gouent pe eur skol, a vez ive e pelerinaj e La-Vang.

  • mare-ha-mare
    mare-ha-mare

    adv. De temps en temps.

    (1906) BOBL 25 août 101/1b. eun dillad kaër a ve lakeet mare ha mare. ●(1918) LZBt Mae 36. Mare ha mare e weler kass d'ar park boed evit ar vederien. ●(1921) FHAB Kerzu 339. Mare ha mare, en eur dremen, roit eun tôl lagad war doriou ho kestennou.

  • mare-mare
    mare-mare

    adv. De temps en temps.

    (1943) SAV 28/36. ret e vez ober eur sav-kein mare-mare.

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...