Recherche 'en...' : 427 mots trouvés
Page 8 : de ensernin (351) à entouezian (400) :- enserniñenserniñ
voir ensernañ
- enserriñenserriñ
voir anserrañ
- ensil
- ensiladur
- ensilañ
- ensilerezh
- ensinkladenn
- ensinkladur
- ensinklañ
- ensinklerezh
- enskantadur
- enskantañ
- enskrivad
- enskrivadenn
- enskrivadur
- enskrivadurour
- enskrivadurouriezh
- enskrivañ
- enskriverenskriver
m. –ioù Appareil enregistreur.
●(1931) VALL 259b. Enregistreur (appareil), tr. «enskriver m.»
- enskriverezh
- ensoc'hadurensoc'hadur
m. Emmanchement du soc.
●(1931) VALL 249b. Emmanchement ; du soc, tr. «ensoc'hadur m.» ●686b. Sep de charrue (…) son emmanchement dans le soc, tr. «ensoc'hadur m.»
- ensterniañ
- ent .1ent .1
part. adv. [devant un adj.] Mot servant à transformer un adjectif en adverbe.
●(1499) Ca 3a-b. aduerbia. g. habilement / tres abilement b. ent abil / ent abiloch. ●41b. Comps ent foll. g follement parler. ●Comps ent fur. g. sagement parler. ●Comps ent discret. g. parler discretement.
- entaenta
voir eta .1
- entach
- entachañ
- entan
- entanadur
- entanañ / entaniñentanañ / entaniñ
v.
I. V. tr. d.
A.
(1) Allumer, enflammer.
●(1772) KI 453. oc'h entani he Biben, tr. «en allumant sa pipe.»
●(1904) LZBg Mae 136. intañnein ur hornad. ●(1906) HIVL 32. er pilet e oé get hi étré hé dehorn e oé bet lahet er goleu anehou get eh aùél ; kentéh hi e asten hé dorn eit er rein d'intañnein d'en hani e oé tostan dehi. ●(1913) AVIE 79. Pe intañner ur holeuen.
(2) Mettre le feu à, incendier.
●(1732) GReg 123b. Brûler quelque maison, y mettre le feu, tr. «Eñtana ur re-bennac.» ●331b. Embraser, mettre en feu, allumer, brûler, tr. «Entana. pr. entanet.»
●(1910) ISBR 158. intañnein doareu Brest. ●(1927) GERI.Ern 133. entana, tr. «incendier.»
►absol.
●(1732) GReg 123b. Brûler, saccager, mettre à feu et à sang, tr. «Eñtana, ha laza.»
●(1937) TBBN 57. laereh hag intañnein.
B. sens fig.
(1) S'échauffer (le gosier) en buvant de l'alcool.
●(1868) FHB 196/319b. ar gozaked a ieaz en ti da zidana pe da entana ho gouzougou.
(2) Emplir de ferveur.
●(1862) JKS 363. entana va c'haloun gant pedennou.
●(1925) FHAB Mae 188. entana ho kalon ouzh traou ho Pro. ●(1927) GERI.Ern 133. entana, tr. «rendre ardent, animer.» ●(1931) VALL 26b. Animer ; exciter (le courage, etc.), tr. «entana.»
II. V. intr.
(1) (en plt de la peau) S'irriter, s'échauffer.
●(1905) IVLD 200. Ha seuliou he zreid, tenereat er guele epad pemp bloaz ha tregont, seuliou he zreid ne entanont ket !
(2) Prendre feu, s'enflammer.
●(1869) FHB 226/129b. Ma ne deo ket maro tre ar feiz en ho c'halon (...) e teufe ep mar da zihuna, da entani e creiz eun hevelep grouez.
►sens fig. S'enthousiasmer.
●(1911) KEME 34. A-raok, paotred vat Breiz-Izel ! entana ra va c'halon.
- entaner
- entanerezhentanerezh
m. Action d'incendier.
●(1910) ISBR 95. a bep sord torfeteu mes drest pep tra a laeronsieu, intañnereh ar er Vro-Gal. ●110. lahereh, intañnereh, dismant é peb mod.
- entanetentanet
adj.
(1) Victime d'un incendie.
●(1866) FHB 71/151a. An ti entanet a voa da eul labourer pinvidic.
(2) Enflammé, igné.
●(1870) FHB 266/36a. birou entanet.
●(1905) IVLD 294. ar c'houlaouen entanet. ●(1906) KANngalon Eost 178. anezho [pemp toul ledan e traon ar menez Vezuv] he tirede pemb ster lec'hit intanet. ●(1909) KTLR 178. eur zac'had glaou entânet. ●(1911) BUAZperrot 402. ar voden entanet. ●(1932) GUTO 7. skodeu gleu éntañnet.
(3) (Regards yeux) Étincelant de colère.
●(1877) EKG I 256. skerj ho fenn, entanet ho daoulagad. ●(1878) EKG II 72-73. skelf ho fenn, entanet ho daoulagad.
●(1902) PIGO I 179. e zaoulagad entanet a verve en e benn.
(4) sens fig. =
●(1864) SMM 194. entanet gant ar garantez an tenera.
(5) (Paroles, discours) Ardent, fougueux, passionné.
●(1903) MBJJ 27. Intanet eo e gomzo. ●(1907) KANngalon Genver 307. Gant komzou intanet e tiskleriaz he venoz. ●(1948) KROB 8/5. e vouez, tro-ha-tro nerzus ha tener, entanet hag entanus. ●(1950) KBSA 7. pennadou flemmus hag entanet. ●(1976) LLMM 175/120. dre brezegennoù entanet.
- entaniñentaniñ
voir entanañ
- entanusentanus
adj.
(1) Inflammable.
●(1744) L'Arm 452a. Inflammable, tr. «Intannuss.»
(2) Incendiaire.
●(1927) GERI.Ern 133. entanus adj., tr. «incendiaire.» ●(1931) VALL 381a. Incendiaire, adj. (après un nom de chose), entanus.»
(3) sens fig. Qui enflamme, qui provoque l'enthousiasme.
●(1910) MBJL 114. displegan treo ken dereat, gant eur vouez ha jestro ken intanus. ●(1948) KROB 8/5. e vouez, tro-ha-tro nerzus ha tener, entanet hag entanus.
- entap
- entaperentaper
m. –ion Étapier.
●(1732) GReg 372a. Étapier, celui qui fournit les etapes, tr. «Eñtaper. p. eñtapéryen.»
- entennentenn
f. –où Greffe.
●(1633) Nom 97a. Surculus, infitum, calamus : ente, greffe : hentenn, greffen, imbouden.
- entententent
voir intent
- enteskiñ
- entitlañ
- entizañ
- entofentof
s. Étoffe.
●(1732) GReg 563b. Cette étoffe n'a point de largeur, de lé, tr. «An entoff-mâ n'en deus qet a lec'hed.» ●832a. Un rouleau d'étoffe, tr. «ur rollad eñtoff.» ●928a. Tondre des draps, tr. «divlévi èñtoff.»
- entokentok
m.
(1) (armement) Estoc (épée).
●(1732) GReg 369b. Estocade, longue épée pour le duel, tr. «Eñtocq. p. Eñtocqou.» ●S'estocader, tr. «Hem ganna gad eñtocqou.»
(2) méton. Pointe d'épée.
●(1633) Nom 193a-b. Punctim ferire : d'estoc, non de taille : coumbaiff (lire : coumbatiff) á taollyou entocq, ha noun pas ha taollyou taillant.
(3) = (?).
●(1766) MM 452-454. fagot hep rac na perac / fagot aleiz, fagot druz, fagot leal / fagot en teucq a fagot didamal, tr. «fagots sans «Qui, Quoi, Qu'est ?», fagots de fond, fagots serrés, fagots loyaux, fagots d'estoc et fagots sans reproche.»
- entonañentonañ
v. tr. d. Entoner.
●(1732) GReg 927b-928a. Il a mis le Magnificat sur le huitième ton, tr. «Entoñnet èn deus ar Magnificat var an eizved ton.»
- entonnerentonner
m. –ion Celui qui entonne (du vin, etc.).
●(1744) L'Arm 136a. Celui qui entonne, une liqueur, tr. «Intonnour.. nerion. m.»
- entonnerezhentonnerezh
m. Entonnage, entonnaison, entonnement.
●(1744) L'Arm 439a. Entonnement (...) De vin, tr. «Intonnerah gùin.»
- entonniñentonniñ
v. tr. d. Entonner.
●(1744) L'Arm 88b. Cuver, tr. «Laquad er fro é barriqueu ar ou feenn quend enn intonnein.» ●136a. Entonner, tr. «Intonnein.. étt.»
- entouezerezh
- entoueziadur
- entoueziañ