Recherche 'mou...' : 337 mots trouvés
Page 5 : de mourienn (201) à mousklenn (250) :- mourienn
- mouriker
- mourinekmourinek
adj. Qui a le teint très hâlé.
●(1982) PBLS 60. (Langoned) mourinek, tr. «très brun, à la peau sombre.»
- mourn
- mourouell-mourouell-
voir bourouell-
- mourous
- mourouz
- mourouzegmourouzeg
m. mourouzeion Morveux.
●(1972) SKVT I 26. Hag ar mourouzeg ha sachañ ivez ar c'hi d'e loñch. ●49. ar vourouzeien eus e oad.
- mourouzek
- mourouzenn
- mourouzenniñmourouzenniñ
v. intr. Faire le morveux.
●(1973) SKVT II 153. d'ar c'hentañ rampikulot a gavin o vourouzenniñ war vord an hentoù bras.
- mourrat
- mourrennmourrenn
f. –où, mourroù
I. (anatomie)
A. (chez l'homme)
(1) Sourcil.
●(1633) Nom 18b. Supercilium : sourcil : mourren, mourrennou.
●(1732) GReg 882a. Sourcil, sourci, tr. «Mourenn. p. mourennou.» ●(1752) PEll 631. Mourennou, selon un vieux Dictionnaire sont les sourcils.
(2) Moustache.
●(1931) VALL 484a. Moustache, tr. «mourrenn f. pl. ou, mourrou.» ●(1963) LLMM 99/268. gwelloc’h e veze gantañ glebiañ e vourennoù brabañser gant rom gwenn.
►[au plur. après un art. ind.] Ur mourroù : une paire de moustaches.
●(1955) STBJ 98. Gant eur mourrou gwenn dindan e fri.
B. (chez l'animal)
(1) Antenne (de crustacé).
●(1977) PBDZ 611. (Douarnenez) mourenn, mourennoù, tr. «antenne (de crustacé).»
(2) Antenne (d'insecte).
●(1942) VALLsup 9a. Antenne d'insecte, tr. «Mourenn f.»
(3) Barbe de poisson.
●(1977) PBDZ 611. (Douarnenez) mourenn, mourennoù, tr. «barbe (de poisson).»
(4) Sourcil (du cheval).
●(1732) GReg 882a. Les sourcils du cheval, tr. «Mourennou ar marc'h.»
(5) Vibrisse, moustache (du chat).
●(1752) PEll 631. Mourennou, selon M. Roussel, ce sont les moustaches, ou la barbe d'un chat.
II. par ext.
(1) Visage.
●(1889) ISV 452a. eur min laouen / Ar c'hoars bepred var da vourren ; / Carout a rafez tremen c'hoas / Evit eur verc'h a ugent vloas.
(2) Grimace.
●(1972) SKVT I 52. Sellout a rejont an eil ouzh egile gant ur vourrenn.
III.
A.
(1) Ober mourrennoù : faire la moue, avoir l’air soucieux.
●(1931) VALL 483. Faire la moue, tr. F. Vallée «ober mourrennou fam.» ●(1942) VALLsup 159 (L). Avoir l'air soucieux, tr. F. Vallée «kaout ou ober mourrennou du (Perrot).»
(2) Bezañ tev e vourrennoù : être préoccupé.
●(1870) FHB 284/182b (L) Goulc'hen Morvan. Petra a c'hoare ganez, eme he vignon da Ivan, ma'z eo ken tenval-ze da benn, ha ken teo da vourrennou ?
(3) Lipat ar vourrenn : se lècher les babines.
●(1870) MBR 86 (L). He-man, leun he gof, goude lipat he vourenn ker mad oa ar bevin (…).
B.
(1) Lipat ar mourroù : se lècher les babines.
●(1909) KTLR 3 (L) K. Jezegou. N'euz ket bet an dra-ze, c'hoaz, deuz ho staon. Epad nao miz da nebeuta, c'hui 'lipo ho mourrou divar-n-ho, tadik koz ! ●(1935) KANNgwital 387/37 (L). Epad ma liper ar mourrou diwar ar boued sasun servichet epad lein.
(2) C'hoarzhin dindan e vourrou : rire sans faire de bruit. Cf. rire dans sa barbe.
●(1889) ISV 378 (L) Goulc'hen Morvan. Me a ioa fouge enhon o vont ac'hano, hag a c'hoarze dindan va mourrou.
(3) C'hwezañ e vourroù :
●(1868) FHB 157/4b (L) *Lan an Dall. Pa vouezot an dro am bezo great deoc'h, c'houi, va mignon, a c'houezo marteze ho mourrou. ●(1868) FHB 170/108a (L) *Lann an Dall. Ha c'houi a vouzo, ha c'houi a vousklenno, a c'houezo aze ho mourrou keit ha keit all; evel eur marmouzik, penn fall, en d'euz bet ar valaen, a zo bet lardet dezhan he billik ?
(4) Ober udb. a-enep mourroù ub. : faire qque chose contre qqun sans le vouloir.
●(1870) FHB 289/222b (L) Goulc'hen Morvan. Lacat a reas seulvui a brez da renta dezho ar servich-ze, ma c'houie ervad her grea a enep mourrou he anter-tiegez.
- mourrennañmourrennañ
v. intr. Rechigner.
●(1960) PETO 86. Karna : Moulbenni, mourenna, ober mourennou. Rechigner e galleg.
- mourrigmourrig
voir bourrig
- mourrounmourroun
s. Na vezañ eeun e vourroun : être de mauvaise humeur.
●(1909) KTLR 166 (L) K. Jezegou. Deuz e velet, Ian a zounjaz ne oa ket eün he vouroun. ●(1923) KNOL 142. Te zo tenval da dal, avat ! De belec'h ez ez. / Hag an dra-ze 'zell ouzit ? / Bah ! mezaon n'eo ket eün da vouroun. ●(1924) NFLO. Marie est en colère feinte, tr. Loeiz ar Floc'h «Mari n'eo ket eeun he mouroun.»
- moursmours
voir mous .3
- mourvonetmourvonet
adj. Sali.
●(1906) KANngalon Gwengolo 209. Arabat va gourdrouz, Aoutrou, n'oun ket eul laer, setu ama an dillad en dro ! Ha, sellet a rit outho ! Pardounit m'ar d'int eun tam mourvonnet ! (…) Ar pez a velit aze a zo va daelou. An daelou ne louzont ket ; bremaïk e vezint seac'h.
- mourvounmourvoun
voir morfont
- mous .1mous .1
m. –ed
(1) Petit garçon.
●(1924) ZAMA 204. ne oan neuze nemet eur mousig fall a zeiz vloaz. ●(1955) STBJ 95. eun daolig hir a oa groñchet outi moused-all. ●(1982) MABL II 81. (Lesneven) mous : ur paotrig.
(2) Yann vous : personnification des petits garçons.
●(1984) HYZH 154-155/38. Ni Yann vous evel just veze lakaet da gas ar c'hezeg.
(3) Pâtre.
●(1894) BUZmornik 169. hag her c'hemeras da vous pe da vevell bihan evit diouall he zenved.
●(1982) MABL II 81. (Lesneven) mous : ur mevel yaouank, ar paotr-saout en un atant.
(4) (marine) Mousse.
●(1904) SKRS I 150. Ar moussik keaz a ra eur zell varzu ar vern vraz. ●(1911) SKRS II 207. adalek ar c'habiten beteg an dister euz ar voussed. ●(1925) BILZ 105. Mous e bourz ar Gwennili. ●166. Eur mous mat ac'h eus, Saïg ? ●(1959) TGPB 99. Ar mousig er gwasked dindan ar skoutilh a-dreñv !
- mous .2
- mous .5mous .5
v. intr. Mousser.
●(2020) TREGO 31 a viz kerzu p. 35d. Mouss a ra vel champagne, tr. « il mousse comme du champagne. »
- mous / mours / mouz .3mous / mours / mouz .3
m. (physiologie) Excréments.
●(c.1350) Io ms latin 14355 f°326v°. Mous oruen inhoguen. tr. « Les excréments d’Orven en un monceau » ●(1633) Nom 28b. Rostrum : groin d’vn porc : groüin vn ouch, pe gant hiny ez discar an bernou mous.
●(1732) GReg 383b. Excrement, ce qui sort après la digestion faite, tr. «Van. mours.»
●(1904) DBFV 167a. mours, m., tr. «excrément.» ●(1931) VALL 282b. Excrément, tr. «V[annetais] mours.»
- mous- / mouz- .4
- mous-kreien
- mous-pri
- mous-saout
- mousañ / mousiñ
- mousc'hoarzhmousc'hoarzh
m./f.
(1) Sourire.
●(1659) SCger 112b. vn souris, tr. «mushoarz.» ●(c.1718) CHal.ms iv. souris, tr. «mushoarh.» ●(1732) GReg 882b. Sourire, le souris d'une personne, ris modestee & leger, tr. «Musc'hoarz. p. musc'hoarzyou. mousc'hoarz. p. you. Van[netois] mushoarh.» ●Un petit sourire, tr. «Ur mushoarzicg. m. mushoarzyouïgou.» ●(1752) PEll 632. Moushoarz, Soûris, selon le Nouv. Diction.
●(1870) FHB 272/86a. en eur ober eur mousc'hoarz ginet. ●(1876) TDE.BF 472a. Mous-c'hoarz, s. m., tr. «Sourire.» ●(1890) MOA 85. mous c'hoarz (m). «sourire.»
●(1902) PIGO I 14. eur vousc'hoarz leun a deneridigez. ●(1905) KANngalon Eost 463. gant eur vuzc'hoarz.
(2) Ober ur mousc'hoarzh : faire un sourire, sourire.
●(1860) BAL 163. en eur ober ur muz-c'hoarz. ●(1882) BAR 225. Ar Verc'hez a reaz eur vousc'hoarzik.
- mousc'hoarzhadennmousc'hoarzhadenn
f. –où Sourire.
●(1874) FHB 476/44b. Great he deuz eur vusc'hoarzaden.
●(1911) BUAZperrot 265. seul-vuia a vousc'hoarzadennou a vez. ●(1912) MMKE 144. lies a vousc'hoarzaden.
- mousc'hoarzhinmousc'hoarzhin
v. intr.
I.
(1) Sourire.
●(1659) SCger 112b. sourire, tr. «mus oarzin.» ●(c.1718) CHal.ms iv. sous rire, tr. «mushoarhein.» ●(1732) GReg 882b. Sourire, tr. «Musc'hoarzin. pr. musc'hoarzet. moushoarzin. pr. moushoarzet. Van[netois] mushoarheiñ.» ●(1752) PEll 632. Moushwarzin, soûris, soûrire.
●(1876) TDE.BF 472a. Mous-c'hoarzin, v. n., tr. «Sourire.» ●(1878) EKG II 66. n'oun ket evit miret da vousc'hoarzin ouc'h ho klevet (…) Mousc'hoarzhit keit ha ma raio vad d'ho kaloun. ●110. enn eur vousc'hoarzin. ●(1890) MOA 85. mous c'hoarzin (v. n.), tr. «sourire.»
●(1929) FHAB Ebrel 139. Ar roue a vouzc'hoarzas eun tammig.
(2) Mousc'hoarzhin ouzh ub. : sourire à qqn.
●(1912) AHBT 96. ar hé barlen é vushoarhein dohti.
II. Mousc'hoarzhin en e varv : voir barv.
- mousc'hoarzhus
- mousedmoused
m. Morceau, cf. (?) moñsad (?).
●(1910) FHAB Genver 22. goazed, merc'hed, moused, bep a falz pe bep a gountel a zalc'h ganto gant eur mell moused bara-aman ebarz.
- mouselinmouselin
s.
(1) (textile) Mousseline.
●(1790) MG 365. couiffeu mourselin.
●(1856) VNA 170. Les marchands de draps, d'indiennes, de dentelles et de mousseline, tr. «Er varhadision mihér, indién, dantel ha mousselin.» ●(1895) GMB 15. pet[it] Trég[uier] moñselin, tr. «mousseline.»
●(1907) KANngalon Mezheven 426. garlantezennou kaer great gant mouselin skanv. ●(1914) DFBP 217b. mousseline, tr. «Mousilin.» ●(1934) BRUS 235. De la mousseline, tr. «mourselin.»
(2) fam. Kalon mouselin : personne de santé délicate, fragile.
●(1895) GMB 15. pet[it] Trég[uier] kalon moñselin, tr. «santé délicate.»
- mousetajmousetaj
plur. Ar vousetaj : les enfants.
●(1984) HYZH 154-155/38. ar voustetach bremañ 'blij dezho mont d'ar skol.
- mousfent
- mousiñmousiñ
voir mousañ
- mouskmousk
voir moust
- mouskan
- mouskanañmouskanañ
v.
(1) V. intr. Chantonner.
●(1866) FHB 91/309b. hag en em lakeas da vouscana en eur vont gant an hent. ●(1868) FHB 203/372b. kana, brous-kana dalc'h-mad o chasa gueach var eur vransel, gueach var eur c'havel. ●(1876) TDE.BF 472a. Mous-kana, v. n., tr. «Fredonner un air de chanson.» ●(1889) ISV 477. hor c'hantonier a grogaz adarre en he labour en eur vouscana.
●(1909) KTLR 136. eur vaouez iaouank c'hoaz a vouskane en eur luskellat he c'hrouadur. ●(1939) KTMT 121. Ha Nedig nijal kuit evel eun evnig fritilhek, o c'hoarzin hag o vouskana.
(2) V. tr. d. Chantonner.
●(1903) MBJJ 50. mouskanan 'nei [ma gwerz]. ●(1911) BUAZperrot 870. e vouskanas an diskan. ●(1925) FHAB Du 414. en eur vouskana kanenn «Ho mamm». ●(1964) LLMM 107/411. en ur vouskanañ Kantik Sant Merven.
- mousked
- mouskedadeg
- mouskeder
- mouskederezh
- mouskedig
- mouskediri
- mouskinmouskin
= (?).
●(1874) FHB 507/293a. Pegement a verc'het pennek leun a foge, o klask plijout d'ar goazet all, mouskin, o c'hoari ho fenn fall, pere a rent ho friejou malheüruz.
- mouskled
- mousklemmmousklemm
v.
(1) V. intr. Geindre.
●(1957) ADBr lxiv 4/468-469. (An Ospital-Kammfroud) Kranahad, Granahad : v. – S'applique à un enfant qui se plaint, mais qui ne pleure pas franchement. On dit aussi gragnouzad et mousklemm, dont les sens sont cependant légèrement différents. ●(1959) TGPB 78. hag en deñvalijenn e kleven a-wechou egile o vousklemm goustad.
(2) [empl. devant une subord.] Se plaindre que.
●(1943) VKST Genver-C'hwevrer 205. Daoust ma klever an holl o klemm hag o vousklemm ne gaver mui tamm da zebri na banne da eva, e c'heller evelato ober frikoiou.
- mousklenn