Devri

Recherche 'pe...' : 1379 mots trouvés

Page 22 : de peurfin-1 (1051) à peurlaouen (1100) :
  • peurfin .1
    peurfin .1

    adj. Complètement fini.

    (1850) MOY 197. me ho crai tromplet qent ma vezo peurfin.

  • peurfin .2
    peurfin .2

    f.

    I. F. Consommation, parachèvement.

    II. Loc. adv.

    (1) A-benn ar peurfin : en fin de compte.

    (1905) HFBI 68. Né vijent aben ar peurfin, német miserbal (lire : miserabl) gouscoude.

    (2) D'ar peurfin : à la parfin.

    (1931) VALL 531b. à la parfin, tr. «d'ar peurfin

    (3) E peurfin : en fin de compte.

    (17--) LAurenslan p. 62. En parfin emeus groet quement ous e hervel / e voyen a gredan pen feson ober guel.

    (1840-1841) LAUrenspab p. 106. En par fin em eus gret quemant eus en gervel.

  • peurfindistruj
    peurfindistruj

    v. tr. d. Détruire complètement.

    (1829) HBM 15. nemet goude peurfin distruch qement tra oll a zo er bed.

  • peurfinvezh
    peurfinvezh

    f. Consommation.

    (1931) VALL 147a. Consommation, tr. «peurfinvez f.»

  • peurfoetañ
    peurfoetañ

    v. tr. d. Dépenser complètement.

    (18--) PEN 93/56. a pa oa e vadou peurfouetet.

  • peurfolliñ
    peurfolliñ

    v. intr. Sombrer dans la folie.

    (1884) LZBt Meurzh 74. ar mear a beurfollaz.

  • peurfonn
    peurfonn

    adj.

    (1) Attr./Épith. Abondant.

    (1876) TDE.BF 510b. Perfoun, adj., tr. «Abondant.» ●(1890) MOA 101a. Abondant, tr. «Peurfounn

    (1906) KANngalon Kerzu 269. Ne ra forz nag euz Doue hag euz he vadou perfount euz ar bed all. ●(1907) KANngalon Mae 400. tinzor perfount an Oferen. ●(1907) KANngalon Gouere 450. en he vadelez perfount.

    (2) Adv. Pinvidik peurfonn : extrèmement riche.

    (1867) MGK 27. Pinvidik perfoun voa. ●(1876) TDE.BF 510b. Perfoun, tr. «Ce mot s'emploie aussi comme adverbe de quantité : Pinvidik perfoun, très-riche.»

    (1922) BUBR 14/40. pinvidik-perfoun. ●(1950) KROB 21/13. penaos e oa savet pinvidik-peurfounn.

  • peurfoulañ
    peurfoulañ

    v. tr. d. Accabler.

    (1575) M 687. euit da peur foulaff, tr. «pour achever de t'accabler.»

  • peurfournis
    peurfournis

    adj. Complet.

    (1732) GReg 188a. Complet, ete, ce qui a tout ce qui lui faut, tr. «peur-fourniçz

  • peurfrikañ
    peurfrikañ

    v. tr. d. =

    (1935) BREI 419/1d. da beur-frika eur rumm all.

  • peurgalediñ
    peurgalediñ

    v. intr. S'endurcir complètement.

    (1880) SAB 175. darn a bergaledas en o falloni.

  • peurganañ
    peurganañ

    v. tr. d. Finir de chanter.

    (1901) FHAB Genver 205. Pa ouent peurganet [ar Gousperou].

  • peurgargañ
    peurgargañ

    v. tr. d.

    (1) Combler, remplir complètement.

    (1836) FLF 29. Da beurgarga punç an ancou. ●(1891) AGB 23. da beurgarga ar muzul euz ho zorfejou. ●(18--) SAQ I 173. evit peurgarga ar muzul.

    (1903) MBJJ 109. unan euz ar goeturio a oa da beurgargan. ●(1919) BUBR 4/107. peurgarga hon bidoniou.

    (2) =

    (1850) JAC 66. Pa em bo peurgarguet en oll va deveriou.

    (3) Surcharger.

    (1834) APD 43. Formit anezo [ho pugale] dreist oll d'al labour, hep ho feurgarga. ●66. o feurgarga a impojou.

  • peurgas
    peurgas

    v. tr. d.

    I.

    (1) Achever d'emporter.

    (1896) GMB 483. achever d'emporter (…) pet[it] tréc[orois] pergas.

    (2) Peurgas d'an traoñ : jeter à bas.

    (1911) BUAZperrot 191. Peurgas a eure d'an traon relijion ar bayaned.

    (3) Peurgas udb. da benn : exécuter complètement, parachever qqc.

    (1911) BUAZperrot 337. Arzur Richemont eo en devoue an henor da beurgas da benn gefridi gwerc'hez Orleans.

    II. par ext.

    (1) Achever (qqn).

    (1866) FHB 53/6a. Eur gaouadic clenvet a zeuaz dizhi he feurc'hassas. ●(1869) HTC 82. reï dezhan eun taol all evit he beur-gass. ●(1889) ISV 101. an distera goal amzer a vije avoalc'h evit peurgas ar bugel paour. ●(1893) IAI 15-16. Eveza ne voa ket lazet en eur gueza, eur micherour he beurgasas a daoliou morzol. ●(1894) BUZmornik 176. Evit ho feur-gas, e oue torret ha bruzunet ho divesker.

    (1907) PERS 183. He labour hag he binijennou a vije bet aoualc'h evit peur-gass meur a hini all. ●(1911) BUAZperrot 196. da beurgas an daou laër. ●632. evit e beurgas, unan eus ar zoudarded a dosteas hag a skoas eun taol gantan en e galon. ●(1931) VALL 7b. Achever de tuer, tr. «peurgas (plus général : détruire complètement).»

    (2) Finir de manger.

    (1874) FHB 474/32b. perak ne beurgasiit ket ho para ? ●(1890) MOA 104b. achever de manger une tourte, tr. «peur-gas eunn dorz.»

    (3) Achever, terminer.

    (1876) TDE.BF 512b. Peur-gas, v. a., tr. «Achever, terminer.»

    (4) Achever de ruiner.

    (1872) ROU 72b. Achever de ruiner, tr. «perrivina, pergass.» ●(1890) MOA 104b. achever de ruiner, tr. «peur-rivina, – peur-gas

  • peurgellidañ
    peurgellidañ

    v. intr. Finir de germer.

    (1857) CBF 89-90. Me gred evelato e teuio [ar segal] da beur-gellida, tr. «je crois pourtant qu'il germera partout.»

  • peurgempenn
    peurgempenn

    v. tr. d. Organiser parfaitement.

    (1957) AMAH 145. Gout' ouien gant pegement a aked e veze e Rusia koulz hag e Polonia peuraozet ha peurgempennet kement tra, ha zoken an disterañ, a-barzh c'hoari ur pezh nevez.

  • peurgerniañ
    peurgerniañ

    v. tr. d. Parachever.

    (18--) SAQ I 232. Evit peur-greski, peur-gernia mez ar pec'her.

    (1907) PERS 180. An Aot. des Garets a beur gerniaz ar ialc'had. ●(1921) FHAB C'hwevrer 44-45. Gant ar jistr, hep mui ken, ar pred ne zisken ket, / Mes warlerc'h eur bomm kan eo e vez peurgerniet !

  • peurgetket
    peurgetket

    adv. Surtout, notamment.

    (1732) GReg 755a. Principalement, tr. «peurguedqed, ce mot est du haut Leon.»

    (1847) FVR 3. Kalz a dud fur a gavann nec'het, / Ha peurgedged ebarz em bro. ●64. ar re goz a zalc’haz kalz anez-ho enn ho re, ha peurgedged er parresiou diwar ar meaz. ●(1876) TDE.BF 512b. Peurgedged, adv. T[régor], tr. «Principalement.»

  • peurglask
    peurglask

    v. tr. d. =

    (1834) APD 15. Roue ar rouane a beur-glask ho mignoniach. ●(1835) AMV 234. o peur-glasq c'hoas ar re [pec'hejou] commetet a hend-all.

  • peurgloz
    peurgloz

    adj.

    (1) Terminé.

    (1928) BREI 56/4a. Konkour ar skoliou n'eo ket peurgloz.

    (2) Définitif.

    (1945) GPRV 97. Eur varn a vo hounnez dizamant ha peurglos.

  • peurglozañ
    peurglozañ

    v. tr. d. Terminer.

    (18--) SAQ I 82. peurgloza al labour.

    (1905) IVLD 282. hag e poanie da beurgloza anezhi [he c'hurunen]. ●(1908) FHAB Gwengolo 264. hag a beurgloz e levr. ●(1920) LZBl Gouere 360. Evit peur-gloza ar gouel. ●(1924) LZBt Meurzh 21. evit peurgloza ar gouel. ●(1926) FHAB Ebrel 152. peurgloza ar pennad-skrid man. ●(1945) GPRV 108. ho maro a zeuas da seveni pe da beurgloza an Daspren. ●(1957) AMAH 232. peurglozañ he studi.

    ►absol.

    (1908) FHAB Ebrel 107. ne vezo nemet peurgloza da ober.

    ►[empl. comme subst.]

    (1907) FHAB Meurzh/Ebrel 40. E guirionez an disparti etre ar c'houarnamant hag ar religion n'eo bet nemet eur peur-gloza. ●(1909) FHAB Mae 129. Evit ma vezo sclear ar peur gloza-ze.

  • peurglozet
    peurglozet

    adj. (en plt de la nuit) Complètement tombée.

    (1900) MSJO 78. Peur glozet oa an noz. ●184. mes an noz a oa peur-glozet.

  • peurglozus
    peurglozus

    adj. Définitif.

    (1961) BAHE 27/31. ar pezh a lavar dre vras en e levr (…) ne seblant ket din bezañ peurglozus.

  • peurgoll
    peurgoll

    v.

    I. V. tr. d. Perdre complètement, éperdre.

    (17--) EN 2278. da beur gol ma jne, tr. «de perdre entièrement mon âme.»

    (18--) PEN 93/164. peurgoll an dut.

    II. V. intr.

    (1) (en plt de qqc.) Mont da beurgoll =

    (1923) FHAB C'hwevrer 52. hag al lestr a voe lezet da vont da beur goll. ●(1924) FHAB Gouere 268. eur barrez (...) am bo gwelet ar brezoneg o vont da beurgoll enni.

    (2) (en plt de qqn) Mont da beurgoll : aller à sa perte définitive.

    (1922) BUBR 20/256. gouelit holl / War Dahut eat da beurgoll.

  • peurgollet
    peurgollet

    adj. Tout à fait perdu (pour le paradis).

    (17--) EN 211. da vin peur golled man na mou o pué, tr. «que je sois tout à fait perdu si je n'ai votre vie.»

  • peurgontrol
    peurgontrol

    adj. Tout à fait.

    (1954) VAZA 186. peurgontrol d'ar wirionez.

  • peurgouchañ
    peurgouchañ

    v. tr. d. Achever de remplir, bourrer.

    (1954) LLMM 42/8. Daonet ! ne vez ket zoken kavet bemdeiz Doue butun a-walc’h da beurgouchañ ur c’hornedad.

  • peurgouezhañ
    peurgouezhañ

    v. intr.

    (1) Achever de tomber.

    (1927) FHAB Gouere 146. o peurgoueza en e boulll (sic) eur c'hastell bras.

    (2) Sombrer (dans le désespoir).

    (1868) KMM 165. Ar pez a vire outa da bergoueza e disesper.

  • peurgreñvaat
    peurgreñvaat

    v. tr. d.

    (1) Conforter complètement.

    (1866) FHB 64/95a. peur greaat ann daou gristen nevez-ma ouz ar spont euz ar maro.

    (2) Achever de rétablir (qqn).

    (1905) IVLD 99. goude he fred e ra eur c'housk iac'h hag a beur-grenva anezhi.

  • peurgreskiñ
    peurgreskiñ

    v. tr. d. =

    (1854) MMM 261. ar pez a beur-gresq ê zisesper. ●(18--) SAQ I 232. Evit peur-greski, peur-gernia mez ar pec'her. ●239. ar pez a deu da beurgreski hor rann-galoun.

  • peurgribañ
    peurgribañ

    v. tr. d. sens fig. Fignoler, peaufiner.

    (1957) AMAH 10. met peurgribañ a rin evelkent va oberenn eus va gwellañ. ●191. n'en devoa ket bet amzer da beurgribañ e skrid.

  • peurgribet
    peurgribet

    adj. Entièrement peigné.

    (1869) EGB 36. peur-gribet, tr. «entièrement peigné.»

  • peurguzhet
    peurguzhet

    adj. Complètement caché.

    (1924) FHAB Du 425. al loar ne oa ket peur-guzet.

  • peurguzumiñ
    peurguzumiñ

    v. intr. Achever de se consumer.

    (1960) BAHE 25/13. hep den ebet pelloc'h o soursial ouzh ar relegoù paour o peurguzumiñ en o gwele-pri.

  • peurhadañ / peurhadiñ
    peurhadañ / peurhadiñ

    v. tr. d. Achever de semer, d'ensemencer.

    (1659) SCger 164a. peur hada, tr. «acheuer de semer.» ●(1732) GReg 10b. Achever de semer, tr. «Peur-hada. pr. Peur-hadet. Van[netois] Per-hadeiñ. pr. Per-hadet.» ●(1752) PEll 696. Peürhada, Achever de semer ou une piéce de terre, ou une mesure de bled.

    (1960) BAHE 25/38. an temz am eus ezhomm da beurhadañ ar gwinizh.

  • peurheñvel
    peurheñvel

    adj. Identique.

    (1931) VALL 372a. Identique, tr. «peurhéñvel

  • peurheñvelaat
    peurheñvelaat

    v. tr. d.

    (1) Assimiler complètement.

    (1931) VALL 41a. Assimiler complètement, tr. «peurhéñvelaat.» ●(1958) BAHE 17/6. peurheñvelaat ar boblañs, kousket a gousto.

    ►[empl. comme subs.] Assimilation.

    (1958) BAHE 17/6. politikerezh ar peurheñvelaat.

    (2) Identifier.

    (1931) VALL 372a. Identifier, tr. «peurhéñvelaat

  • peurheñveladur
    peurheñveladur

    m. Identification.

    (1931) VALL 372a. Identification, tr. «peurhéñveladur m.»

  • peurheñvelded
    peurheñvelded

    f. Identité.

    (1931) VALL 372a. Identité, tr. «peurhéñvelded f.»

  • Peurid-ar-Roc'h
    Peurid-ar-Roc'h

    n. de l. Pommerit-Jaudy.

    I. Peurid-ar-Roc’h.

    (1819) LED.bailloud 34. gant an Otrou Richard, Person Peurit-ar-Roc’h. ●(1847) FVR 73-74. paotred parresiou Hengoat, Peuzit (lire : Peurit) ar Roc’h, Ploezal, Pouldouran, Trogeri ha Runan. ●74. euz a Beurid ar Roc’h. ●(1867) BUE 82. euz a barrouz Peurid ar Roc’h. ●(18--) SBI II 90. An hini goz a lâre, en noz-se, d'ann ozac'h : / Rèd a vo cass ar c'hochon na da Beurit-ar-Roc'h. ●(1867) BUE 82. euz a barrouz Peurid ar Roc'h. ●(1894) BUEr 7. Peurit-ar-Roc'h.

    (1910) EGBT 130. Peurid ar Roc'h. ●214b. Peurid-ar-Roc'h.

    ►Peurid.

    (17--) CSdogmael 42d. En Peurit hag en Roc'h Derien / E Plouber ive en Bulien.

    (1867) BUE 44. euz a barrouz Peurid. ●(1870) FHB 291/235a. tud euz a Landreger, euz a Beurit, euz a Langoat hag euz a Drogery. ●(1889) CDB 105. 'Barz iliz Peurit meur a hini. ●121. Da vaer Peuret, 'vel m'hen klewaz. ●(1889) CDB 120. ann otro maer Peurit, tr. «M. le maire de Pommerit.»

    (1910) EGBT 131. Bean zo en eskopti diou barouz hanvet Peurid : unan e-kichen ar Roc'h hag eben en kerne uhel, a rêr anei Peurid-Kintin. ●(1912) BUAZpermoal 836. chapeliou eleiz dre ar vro : en Bear, Beurlidi, Logivi, Plistin, Plouaret, Plougonver, Plouneve-Moedek, Peurit, Prat, Kemper, Senven, Trabriant, Tregrom, Tregidel, Trezelan, Plouganou. ●(1925) ARVG 3/67. Potred yaouank Pleuzal, Trogeri, Hengoat, Pouldouran, Ar Vinihi, Runan, Peurit, gante bijer, fuzuilhou, kontellou presour, a gerz warzu Ar Roc'h hag en em gav e kêr wardro eun eur goude kreizte. ●(1974) TDBP III 205. E Peurit e vez graet ur volc’hadenn euz ur frikadenn-volc’h, tr. « à Pommerit-Jaudy on nomme « bolc’hadenn » l’action d’extraire la graine du lin en le piétinant »

    ►Peurid-Yeodi.

    (18--) GBI I 486. Anna Prigent, euz a Beurit-Jaudi.

    (2002) TEBOT 106b. Kawan Prad ha Mantallod / Kemperven, Trogeri / Ar Roc'h, Hengoad / Pleuzal ha Pomerid Jodi.

    ►Pañvrid-Yeodi.

    (1827-1829) VSA 27. a banverid joudy a dost da roch derien.

    II.

    (1) Dicton.

    (1951) ECLA 298/2. Peuridiz lorc’h.

    (2005) HYZH 244/38. Peuridiz lorc'h.

    (2) Rimaille.

    (1974) TDBP III 385. Mellenn aval, lavar din / E petore bro e timezin : / Pe e Peurit pe e Rom, / Pe er gêr e-ti ma mamm, / Pe e Peurit pe e Prat, / Pe er gêr e-ti ma zad ? ●note J. Gros : « les jeunes filles récitaient ces vers en pressant un pépin entre les bouts du pouce et de l'index, ce qui le faisait sauter en l'air. La direction dans laquelle le pépin retombait donnait la réponse demandée. » ●(1986) MNJL 42. Greunenn aval lavar din / E pe bro e timezin / Pe e Peurid pe e Prad / Pe er gêr e ti ma zad / Pe e Peurid pe e Rom / Pe er gêr e ti va momm ?

    (3) Dicton.

    (1990) SKVR 18/41a. Benn pardon Kerrod, / Sañset al lin ober an dro d'an tog.

    III. (blason populaire) Voir trutell.

    IV. [Toponymie locale]

    (1889) CDB 105. Hen a vo otro en Penn-ar-C'hoat. ●(1894) BUEr 9. kichen lec'h a man breman Pen-ar-C'hoat, en parouz Peurit-ar-Roc'h.

    (1904) DDKB 138. Tre Traou Yeodi ha Louargad.

  • Peuridiz
    Peuridiz

    pl. Habitants de Pommerit-Jaudy.

    (1951) ECLA 298/2. Peuridiz lorc’h.

  • peurijinañ
    peurijinañ

    v. tr. d. Inventer complètement.

    (1960) BAHE 25/8. bezañ chomet hep reiñ ur roll resis eus pezhioù ar Barzaz a vije bet peurijinet gant Kervarker.

  • peurik
    peurik

    voir prad III. (3)

  • peuriñ .2
    peuriñ .2

    m. peurioù

    (1) Pâturage, herbe à pâturer.

    (1732) GReg 703b. Paturage, ce que les bestiaux paissent, tr. «peury. p. peuryou.» ●Il y a ici un bon pâturage, tr. «peury mad a so a so er mæs mâ.»

    (1847) MDM 42. eur punz, eur voger, eur peuri. ●(1866) FHB 60/60b. er peuriou glaz. ●(1869) SAG 208. beteg ar peuriou. ●(1875) FHB 519/396a. da gas ho bandennou chatal d'ar peuriou drus. ●(1889) ISV 453b. Ar peuri drus. ●472. Peuri a ioa beteg an daoulagad.

    (1934) FHAB Genver 2. ar glasvez hag ar peuriou.

    (2) Douaroù peuriñ : pâturages.

    (1894) BUZmornik 250. douarou labour ha douarou peuri.

    (3) sens fig. Nourriture.

    (1977) LLMM 184/369. Er presbital e oa al lojeiz hag ar peuriñ.

  • peuriñ / peurañ / peurat .1
    peuriñ / peurañ / peurat .1

    v.

    I. V. tr. d.

    (1) Paître (de l'herbe, etc.).

    (1499) Ca 157b. Peuriff vide in pastur.

    (1659) SCger 17b. brouter, tr. «peuri.» ●87b. paistre, tr. «peuri.» ●164a. peuri, tr. «paistre.» ●(1732) GReg 687a. Paitre, brouter l'herbe sur la racine, tr. «Peuri. peura. ppr. peuret. van[netois] péreiñ. peureiñ.» ●Paître un pré, tr. «Peuri ur prad.» ●(1744) L'Arm 264b. Paitre, tr. «Pærrein, pærratt

    (1849) LLB 1524. pirein ged dihoust er blein ag er heoten. ●(1841) IDH 59. hui e bærou er guyaud èl un eijon. ●(1870) MBR 344. dre ne gavont nemet geot fall da beuri. ●(1884) FHB 15/117a. da beuri eur seurt brouskoun.

    (1932) FHAB Gouere 283. e chomont da beuri ur peuri tougn. ●(1957) BLBR 98/18. peuri eun nebeud plant treut ha dreineg.

    ►absol.

    (17--) TE 55-56. seih buoh (…) é pairein ér marès.

    (1849) LLB 207. Lod e gas te birein en devend d'el lanneu. ●1563. [el loned] Doh er bouid dihoustet é arsaw a birein. ●(1857) CBF 99. Ar gwazi a zo o peuri er prad, tr. «Les oies sont à paître dans le pré.»

    (2) par ext. Faire paître, pâturer.

    (1857) CBF 98. Edoun o peuri al loened enn eur park soul, tr. «J'étais à faire paître le bétail dans un champ dont le blé était coupé.» ●(1867) BBZ III 147. Red eo monet d'al lann da beuri al loened, tr. «allez à la lande garder les troupeaux.» ●ne m'onn bet biskoaz o peuri ann denved, tr. «Je n'ai jamais gardé les moutons de ma vie.»

    (3) absol., plais. Manger.

    (1925) FHAB Mae 176. Peuret mat hon deus 'n ez ti, miliner.

    (4) [empl. comme subst.] sens fig. Raser.

    (1919) KZVr 354 - 15/12/19. ober eur peura d'am baro, tr. «me raser tant mal que bien, écourter ma barbe, Loeiz ar Floc'h.»

    II. V. intr. sens fig.

    (1) Vivre pauvrement.

    (1949) KROB 13/12. Ar re-ze a lakeas gwechall ho tud-koz da beuri...

    (2) Gagner sa vie.

    (1915) HBPR 75. O velet kement-se, an intru paour a eseaz mond da glask peuri var ar parreziou all, oa en dro d'hezan ha n'ho-doa ket a veleien-touerien.

    III. V. pron. réci. En em beuriñ : se battre, se disputer.

    (18--) MILg 252. ma savas skandal entre ï / mar kommansjont d'en em beuri.

    IV.

    (1) Kas da beuriñ : envoyer promener. Cf. envoyer paître.

    (1874) FHB 480/80a (L) G. Morvan. Ar c'hommunard en em lakeas da doui, hag her c'hasas da... beuri eleac'h ma carje. ●(1893) IAI 188 (L) An Ao. Kerne. «Arabat, emezan, deski seurt d'ar ganailles; ho c'habestra hag ho c'has da beuri

    (1905) ALLO 74 (L) Y.-V. Perrot. Gouezet / Hon deus an tu da gemeret / D'e gas da beuri, n'eo ket 'ta ? ●(1974) THBI 210 (Ki) M. Divanac'h. C'hoant kaout ma blac'h yaouank e noa. Mez hi neus kaset neza da beuri.

    (2) Troc'hañ ar peuriñ eus a dre treid ub. : couper l’herbe sous le pied de qqun.

    (1927) TSPY 41 (L) L. ar Floc'h. Alo ! emañ trouc'het ar peuri eus a dre va zreid gand ar c'hoz boutaouer kezeg-koat-mañ ! ●(1931) VALL 358. Couper l'herbe sous le pied, tr. F. Vallée «troucha ar peuri da

    (3) Na vezañ hir ar peuriñ gant ub. // Na vezañ druz ar peuriñ : avoir peu de chose, être pauvre.

    (1924) FHAB C'hwevrer 64 L. ar Bunel. Va danvez-me n'eo ket bras; hag ar gerent all tosta n'eo ket hirr ar peuri ganto ivez. ●(1925) FHAB Du 423 (L) Y.-V. Perrot. N'oa ket hir ar peuri, met en amzer-ze an arc'hant en devoa muioc'h a dalvoudegez eget breman. ●(1970) BHAF 19 (T) E. ar Barzhig. Ha neuze ne oa ket druz ar peuri e Poull-Aran daoust dezi da gaoud mitizien mad da larda kement hag int. ●180. Eun deiz ma oa tanooh hoaz ar peuri, e teuas an tad a famill, laosk eun tammig, red eo lared, da fallgaloni.

    (4) Bezañ berr ar peuriñ // Bezañ tanav ar peuriñ : avoir peu de chose, être pauvre.

    (1889) ISV 38 (L) G. Morvan. Ha clevet o doa oll penn da benn gantha pebez paourentez a voa el lochen; pe ger ber oa ar peuri enhi. ●(1890) MOA 137 (L). Il est dans les basses eaux, tr. J. Moal «berr eo ar peuri gant-han (Fam.)»

    (1926) FHAB Genver 27. P'en em gavjont e Montroulez e oa berr ar peuri ganto, ha tano o yalc'h. ●(1929) FHAB Gwengolo 330 (L) Y.-V. Perrot. Petra n'oa ket al laouenedigez-se gwechall, p'oa berr ar peuri e kalz eus an tiegeziou. ●(1970) BHAF 180 (T) E. ar Barzhig. Eun deiz ma oa tanooh hoaz ar peuri, e teuas an tad a famill, laosk eun tammig, red eo lared, da fallgaloni.

    (5) Na beuriñ ha na zaskiriat : ne rien faire.

    (1909) RVUm 28 (Gu). Ne bér ket na ne zaskené ket, tr. P. ar Gov «il ne fait rien.»

    (6) Mont da beuriñ e park unan all : voir park.

    (7) Kas ar saout da beuriñ en ur park all : voir saout.

    (8) Peuriñ ar ar memes tachenn : voir tachenn.

  • peurjoaiusaat
    peurjoaiusaat

    v. tr. d. Réjouir complètement.

    (1865) LZBt Gouere 9. ha ma c'haoued (...) a berjoausaaz ma c'halon enn-on.

  • peurjouisañ
    peurjouisañ

    v. tr. i. Jouir complètement.

    (1880) SAB 216. perjouissa eus ar joa ne devezo fin ebed.

  • peurlaerezh
    peurlaerezh

    v. tr. d. =

    (1907) BOBL 19 janvier 121/1b. Homa a beurlaër ar pez a chome. ●(1913) FHAB C'hwevrer 60. peurlaeret madou an Iliz. ●(1920) FHAB Gwengolo 454. peurlaëret oa ganto rouantelez ar Pab.

  • peurlakaat
    peurlakaat

    v.

    I. V. tr. d.

    (1) Achever de mettre.

    (1904) SKRS I 131. da beurlakât santelez en ho buez. ●(1927) LZBt Genver 26. Eur brisen vutun a berlakaas etredomp peuc'h, emgleo ha bue vad.

    (2) Achever de semer, de planter.

    (1925) CBOU 2/17. peurlakat o gwiniz. ●(1928) BREI 54/1b. o peurlakaat e batatez. ●(1928) BREI 58/3c. ha peurlakomp hon légumaj. ●(1956) BAHE 8/9. e teuas Eujen du-mañ da Vulien, da labourat ar jardin ha da beurlakaat ar patatez.

    (3) Achever de vêtir.

    (1906) BOBL 23 juin 92/2c. en eur beurlakaat e jupen.

    II. Peurlakaat da : achever.

    (1857) HTB 200. Ar veaj-ze a beur-lakas da wasaet dean. ●(1879) ERNsup 164. perlakat, achever, Lanr[odec].

  • peurlaouen
    peurlaouen

    adv. Très volontiers.

    (14--) Jer.ms 69. Myzaff a ya Autrou hep comps gou peur louen, tr. «Moi donc je vais, Seigneur, sans dire de mensonge, très volontiers.»

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...